سازدانی: هوشیار عه‌بدوڵا
له به‌رنامه‌ی (روبه‌ڕو)دا كه‌ناڵی ئاسمانی KNN محه‌مه‌د تۆفیق ره‌حیم وته‌بێژی بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان، باس له تێڕوانینی بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان ده‌كات سه‌باره‌ت به وه‌به‌رهێنان و ده‌رهێنانی نه‌وت له هه‌رێمی كوردستان. هاوكات وته‌بێژی بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان پێیوایه كه هه‌رێمی كوردستان پێویستی به سیایسه‌تێكی تایبه‌تی نه‌وتی هه‌یه.
KNN: یه‌كێك له‌و باسانه‌ی كه له‌ماوه‌ی رابردودا شه‌قامی سیاسی یاخود گۆمی سیاسی له هه‌رێمی كوردستاندا تاڕاده‌یه‌ك شڵه‌قاندوه پرسی نه‌وته، سیاسه‌تی نه‌وت یاخود تێڕوانینتان بۆ مه‌سه‌له‌ی نه‌وت یاخود وزه یاخود هه‌رێمی كوردستان له‌سه‌ر نه‌خشه‌ی وزه‌ی دنیا چیه؟.
محه‌مه‌د تۆفیق: ئێمه له بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان هه‌میشه بۆچونمان وابوه كه هه‌رێمی كوردستان پێویستی به سیایه‌تێكی تایبه‌تی نه‌وتی هه‌یه، ناوچه‌كه‌مان زۆر ده‌وڵه‌مه‌نده له نه‌وتدا، وه‌كو هه‌مو وڵاتێك كه نه‌وتی هه‌یه پێویستی به‌وه هه‌یه كه سیاسه‌تێكی نه‌وتی خۆیی هه‌بێت، ئه‌م سیاسه‌ته نه‌وتییه كه بریتییه له‌وه‌ی چۆن ده‌رده‌هێنرێت، چۆن ده‌فرۆشرێت و له‌گه‌ڵ كێ ئه‌م كارانه ده‌كرێت، بێگومان به‌شێكی زۆری ئه‌و كارانه ده‌بێ له‌گه‌ڵ كۆمپانیا بیانییه‌كاندا بكرێت، له‌لای ئێمه گرنگ ئه‌وه‌یه كه سیاسه‌تێكی نه‌وتی هه‌بێت و سیاسه‌تێك بێت شه‌فاف و مه‌علوم و ئاشكرا بێت، ئه‌مه بۆچونی ئێمه‌یه له‌سه‌ر مه‌سه‌له‌ی نه‌وت، له‌م ماوه‌یه‌دا به‌ڕادده‌یه‌كی زۆر مه‌سه‌له‌ی نه‌وت ورێژێنراوه له میدیاكان و هه‌روه‌ها له میدیاكانی نزیك به گۆڕانیش باسی مه‌سه‌له‌ی نه‌وت كراوه، لێره‌دا حه‌ز ده‌كه‌م ئه‌وه رون بكه‌مه‌وه كه ئێمه له‌گه‌ڵ ده‌رهێنانی نه‌وتین و له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌داین كه نه‌وت بفرۆشرێت، جا ئیتر به‌رهه‌مه‌كه زۆر بێت یان چه‌ندی لێ بفرۆشرێت، چه‌ندی بنێردرێت بۆ ده‌ره‌وه، گرنگ ئه‌وه‌یه كه ئه‌و مه‌سه‌لانه به‌شێوه‌یه‌كی شه‌فافانه بكرێت و له‌ژوری تاریكدا نه‌بێت بۆ ئه‌وه‌ی گومان له لای هیچ كه‌س، چ ده‌ره‌كی چ له به‌غدا چ له‌ناوه‌وه له‌سه‌ر سیاسه‌تی نه‌وتی دروست نه‌بێت.
KNN: ده‌مه‌وێت بگه‌ڕێمه‌وه بۆ سه‌رده‌می نوسینه‌وه‌ی ده‌ستور، به‌تایبه‌ت كه له‌و كاته‌دا له‌ناو كورددا دو ئاڕاسته هه‌بو، ئاڕاسته‌یه‌ك پێی وابو كه نه‌وت ده‌بێ مه‌ركه‌زی بێت وه‌كو سه‌رچاوه و سودبینین لێی، ئاڕاسته‌یه‌كیش هه‌بو بو بۆ ئه‌وه‌ی كه نه‌خێر ده‌بێت هه‌رێمه‌كان توانای سه‌رمایه گوزاریكردنیان هه‌بێت به نه‌وته‌وه، ئێوه خۆتان ئه‌و كاته‌ش له پرۆسه‌ی سیاسیدا به‌شدار بون، ئه‌و كاته پشتیوانیتان له‌كام ئاڕاسته‌یه ده‌كرد؟.
حه‌مه تۆفیق ره‌حیم: ئێمه پشتیوانیمان له‌وه ده‌كرد كه ده‌بێت هه‌رێمه‌كان یاخود پارێزگاكان به هه‌ماهه‌نگی له‌گه‌ڵ ناوه‌نددا سیاسه‌تێك هه‌بێت، هه‌رێمه‌كان و پارێزگاكان مافی ئه‌وه‌یان هه‌بێت كه به‌شداری بكه‌ن له پرۆسه‌ی ده‌رهێنان و سیاسه‌تی نه‌وتیدا.
KNN: ئیشكالی سه‌ره‌كی ئێوه له‌گه‌ڵ ئه‌م سیاسه‌ته‌ی ئێستای نه‌وتدا چیه؟
محه‌مه‌د تۆفیق: ئیشكالی سه‌ره‌كی ئه‌وه‌ی كه نازانرێت ئه‌م نه‌وته چۆن ده‌فرۆشرێت و داهاته‌كه‌ی ده‌چێته كوێ.
KNN: یه‌كێكی تر له‌و خاڵانه‌ی كه پێشتریش قسه‌ت له‌سه‌ر كردوه ته‌نانه‌ت له‌كاتی هه‌ڵبژاردنیشدا وه‌كو بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان باستان كردوه، مه‌سه‌له‌ی گرێبه‌سته‌كانی نه‌وته، ته‌علیقتان له‌سه‌ر گرێبه‌سته‌كانی نه‌وت چیه؟
محه‌مه‌د تۆفیق: ته‌علیقمان له‌سه‌ر گرێبه‌سته‌كانی نه‌وتیش ئه‌وه‌یه كه ئه‌و گرێبه‌ستانه‌ی له‌گه‌ڵ كۆمپانیا بیانییه‌كاندا ده‌كرێت، ده‌بێ ئاشكرا بێت و لانی كه‌م په‌رله‌مان ئاگادار بێت لێی.
KNN: ئێوه پێتان وایه كه كێ له‌م گرێبه‌ستانه ئاگاداره؟، یان یه‌كێك له‌و پرسیارانه‌ی كه تانه‌نه‌ت بۆ میدیا و رۆژنامه‌گه‌ریش بۆته ئیشكال، ته‌نانه‌ت بۆته مه‌ته‌ڵ، ئه‌وه‌یه كه كێ له‌م گرێبه‌ستانه ئاگادره؟
محه‌مه‌د تۆفیق: ئێمه ئاگادار نین و ئه‌وه‌نده‌ی من بزانم په‌رله‌مانیش ئاگادار نیه.
KNN: به‌ڕای ئێوه كێ ئاگاداره؟ بۆچونێك هه‌یه سه‌باره‌ت به‌وه‌ی كه چه‌ند كه‌سێك ئاگادارن كه ته‌نانه‌ت ژماره‌یان له په‌نجه‌ی یه‌ك ده‌ست تێنا په‌ڕێت، زانیاری ئێوه چیه؟
محه‌مه‌د تۆفیق: ئێمه‌ش هه‌مان بۆچونمان هه‌یه و پێمان وایه ژماره‌یه‌كی كه‌م ئاگادارن، هه‌ر ئه‌مه‌ش ئیشكاله‌كه‌ی دروستكردوه ئه‌گه‌رنا ئیشكالیه‌ته‌كه ئه‌وه‌نیه كه نه‌وت ده‌رده‌هێنرێت و ده‌فرۆشرێ، نه‌وت كه ده‌رتهێنا، ده‌بێ بیفرۆشیت، ئه‌گه‌ر نه‌یفرۆشیت چی لێ ده‌كه‌یت، به‌ڵام گرنگ ئه‌وه‌یه داهاته‌كه‌ی ده‌چێته كوێ و چۆن به‌كاردێت، ئه‌مه داهاتێكی ئیزافیه بۆ هه‌رێمی كوردستان، بێجگه له‌و بودجه‌یه‌ی كه له به‌غداوه دێت، بۆ نمونه له زه‌مانی مه‌له‌كیدا كه نه‌وت زیادی كرد و نرخی به‌رز بۆوه، نوری سه‌عید مه‌جلیسی ئه‌عماری دروستكرد، تاوه‌كو سه‌رده‌می حه‌فتاكان و هه‌شتاكانیش كه عێراق خۆی توشی شه‌ڕ نه‌كردبو، ئه‌و پرۆژانه‌ی جێبه‌جێ ده‌كرد كه ئه‌و مه‌جلیسی ئه‌عماره داینابو، چونكه ئه‌و مه‌جلیسه پاره زیاده‌كه‌ی نه‌وتی نه‌ده‌خسته بودجه‌وه، به‌ڵكو ده‌یخسته حسابێكی تایبه‌ته‌وه، به‌ڵام حسابێكی تایبه‌تی وا نا كه كه‌س نه‌زانێت، هه‌مو كه‌س ده‌یزانی ئه‌و حسابه چه‌نده و له‌كوێیه، ئه‌و پاره زیاده‌یه ته‌رخان كرابو بۆ پرۆژه و ئاوه‌دانكردنه‌وه‌ی عێراق، ئێمه‌ش هه‌مان شت ده‌ڵێین، پێمان وایه هه‌رێمی كوردستان مافێكی سروشتی خۆیه‌تی كه نه‌وت ده‌ربهێنرێت و بفرۆشێت، هه‌روه‌ها گرێبه‌ست بكرێت، به‌ڵام ده‌بێ ئه‌مانه هه‌موی به‌شێوه‌یه‌كی شه‌فافانه بكرێت و بزانرێت ئه‌و داهاته ده‌چێته كوێ و بۆچی به‌كاردێت.
KNN: باست له شه‌فافیه‌تی گرێبه‌سته‌كان كرد، ئه‌وه‌ی كه تائێستا دزه‌ی كردوه بۆ ناو میدیا ئه‌وه‌یه كه ئه‌م گرێبه‌ستانه له‌دو ئاستدا خراپن، یه‌كێكیان به‌پێی شێوازێك به‌ستراون كه گرێبه‌ستی هاوبه‌شی (عقد الشراكه)ی پێ ده‌وترێت، كه یه‌كێكه له خراپترین ئه‌و جۆره گرێبه‌ستانه‌ی ئێستا له‌دنیادا دژایه‌تی ده‌كرێت یاخود خراپه بۆ ئه‌و لایه‌نه‌ی كه خاوه‌نی نه‌وته، به‌شێكی تریشی پێی وایه كه ئه‌م گریبه‌ستانه جۆرێك له شیرینی و جۆرێك له (سو‌و الاستفاده)ی لێكراوه له‌لایه‌ن چه‌ند كه‌سێكه‌وه؟
محه‌مه‌د تۆفیق: ئه‌م قسانه راست بێت یان راست نه‌بێت، له كاتێكدا دروست ده‌بێت كه شه‌فافیه‌ت نه‌بێت، من خۆم ره‌نگه تێبینیم هه‌بێت له‌سه‌ر ئه‌و كۆمپانیا بیانییانه‌ی كه ئه‌م گرێبه‌ستانه‌یان له‌گه‌ڵدا كراوه، ره‌نگه ئه‌و كۆمپانیایانه نه‌بن كه له‌و ئاسته‌دا بن بتوانن بێن به‌شێوه‌یه‌كی رێكوپێك ئه‌و گرێبه‌سته نه‌وتییانه جێبه‌جێ بكه‌ن و سیاسه‌تی نه‌وتی كوردی جێبه‌جێ بكه‌ن، بۆ نمونه كۆمپانیای بیانی كه‌دێت گرێبه‌ست ده‌كات له وڵاتێكی وه‌كو وڵاتی ئێمه، ئه‌و كۆمپانیایه بۆ ئه‌وه‌ی خاوه‌نی سه‌همه‌كانی خۆی و رای گشتیی خۆی رازی بكات، دێت به‌شێك له‌و پاره‌یه‌ی كه ده‌ستی ده‌كه‌وێت و قازانجی لێده‌كات، ته‌رخانی ده‌كات بۆ ئه‌و ناوچانه‌ی كه نه‌وتی لێ ده‌رده‌هێنێت، ئه‌مه پیاوه‌تییه‌ك نیه كه له‌گه‌ڵ ئێمه بیكات، به‌ڵكو مه‌جبوره كه بۆ رازیكردنی ره‌ئی عامی وڵاته‌كه‌ی خۆی و ئه‌و كه‌سانه‌ی كه سه‌همیان هه‌یه له كۆمپانیاكه‌دا ئه‌و كاره بكات.
KNN: هه‌ست ناكه‌یت ئه‌مه هه‌موی ده‌گه‌ڕێته‌وه بۆ ئیشكالی جێبه‌جێنه‌كردنی یاسای 22ی ساڵی 2007 كه له یاساكه‌دا بۆ نمونه یه‌كێك له خاڵه‌كانی باس له‌وه ده‌كات كه له‌هه‌ر به‌رمیله نه‌وتێك دۆلارێك بۆ ئه‌و ناوچه‌یه ته‌رخان بكرێت كه‌نه‌وتی لێ ده‌رده‌هێرێت، به‌ڵام جێبه‌جێ نه‌كراوه؟
محه‌مه‌د تۆفیق: راسته ئه‌و یاسایه جێبه‌جێ نه‌كراوه، خاڵێكی تریش ئه‌وه‌یه كه ئه‌و كۆمپانیایانه له‌و جۆره كۆمپانیایانه نین كه ئیلتیزامێكی ئه‌خلاقییان هه‌بێت به خاوه‌ن پشكه‌كانی خۆیان و رای گشتیی خۆیان، له‌به‌رئه‌وه ئه‌و كۆمپانیایانه دێن نه‌وته‌كه ده‌رده‌هێنن و ده‌یفرۆشن به‌بێ ئه‌وه‌ی هیچ كاریگه‌رییه‌كی هه‌بێت له‌سه‌ر ژێرخانی ئه‌و ناوچه‌یه‌و ئاوه‌دانكردنه‌وه‌ی ناوچه‌كه.
KNN: ده‌گه‌ڕێمه‌وه بۆ خاڵی سه‌ره‌تا له سیاسه‌تی نه‌وتیدا، ئه‌م بابه‌ته له‌سه‌ر هه‌رێمی كوردستان له رۆژنامه‌كانی ده‌ره‌وه وروژێنرا، میدیاكانی هه‌رێمی كورستانیش به‌دوایدا وروژاندیان، ته‌قریبه‌ن له‌سه‌ر بزوته‌وه‌ی گۆڕان وه‌ك هه‌ڵوێستێكی سیاسی كه‌وتۆته‌وه، تۆ پێت وایه ئه‌مه به‌شێكی بریتییه له چالاكییه‌كی سیاسی ئێوه به‌رامبه‌ر به‌وه‌ی كه ناتانه‌وێت بێده‌نگ بن له سیاسه‌تێكی ناڕون و ناشه‌فافی نه‌وت؟، یاخو ئێوه كه‌وتنه دوای ئه‌وه‌ی له میدیادا وروژێنرا؟
محه‌مه‌د تۆفیق: ئێمه نه‌كه‌وتوینه‌ته دوای ئه‌وه‌ی كه له میدیادا وروژێنرا، ئێمه یه‌كێك له پره‌نسیپه سه‌ره‌كییه‌كانی بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان له هه‌مو بواره‌كاندا بریتییه له بونی شه‌فافیه‌ت، ئه‌مه ده‌كه‌وێته ئه‌و خانه‌یه‌وه، ئه‌گینا ئێستا به‌كاری ده‌هێنن، مومكینه هه‌ندێك لایه‌ن هه‌بێت به‌كاری بهێنێ بۆ دژایه‌تیكردنی گۆڕان و بڵێت گۆڕان دژی مه‌سه‌له‌ی نه‌وته و باسی ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی ده‌كات، ئه‌مه چه‌واشه‌كردنه، وه‌كو له‌سه‌ره‌تاوه باسم كرد ئێمه له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌داین كه هه‌رێمی كوردستان مافی خۆیه‌تی نه‌وت ده‌ربهێنێ و بیفرۆشێ و گرێبه‌ست بكا، به‌ڵام ئه‌مانه هه‌موی ده‌بێت به‌شێوه‌یه‌كی شه‌فافانه بكرێ.
KNN: له وروژاندنی ئه‌م بابه‌ته‌دا، ئێستا یه‌كێك له‌و كاردانه‌وانه‌ی كه لێی كه‌وتۆته‌وه ئه‌وه‌یه كه نه‌وتی ره‌ش له‌لایه‌ن وه‌زاره‌تی نه‌وتی عێراقیه‌وه نانێردرێت بۆ هه‌رێمی كوردستان و راگیراوه، به‌شێك له نه‌یاره‌كانتان باس له‌وه ده‌كه‌ن كه ئه‌وه ئێوه‌ن نازانن چۆنێتی به‌دواداچون بكه‌ن له‌سه‌ر پرسی نه‌وت و وا ده‌كه‌ن كه ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی هه‌رێمی كوردستان بكه‌وێته به‌ر مه‌ترسی؟
محه‌مه‌د تۆفیق: نه‌خێر ئه‌وه به‌داخه‌وه وه‌زیری نه‌وت ئه‌و ئیشتیباهه گه‌وره‌یه‌ی كردو بوه‌هۆی ئه‌وه‌ی نه‌وتی ره‌ش له هه‌رێمی كوردستان ببڕدرێت، چونكه هات قسه‌ی كردو وتی: ئه‌و نه‌وته‌ی كه ده‌یفرۆشین نه‌وتی ره‌شه، بۆیه حكومه‌تی به‌غدا ده‌ڵێت كه نه‌وتی ره‌شت هه‌بێت و بیفرۆشیت به ده‌ره‌وه، من نه‌وتی ره‌شت بۆ بده‌مێ، پێویسته ته‌ئمینی پێداویستییه‌كانی ناوخۆ بكرێت ئه‌وجا زیاده‌كه‌ی بفرۆشرێت به‌ده‌ره‌وه، بۆیه فرۆشتنی نه‌وت به ده‌ره‌وه مانای وایه كه تۆ ته‌ئمینی پێداویستی ناوخۆت كردوه، ئیتر بۆچی ناوه‌ند بۆت بنێرێت، ئه‌وه گه‌وره‌ترین هه‌ڵه بو كه وه‌زیری نه‌وت كردی.
KNN: كه‌وته ئێوه نین؟
محه‌مه‌د تۆفیق: نه‌خێر ئێمه نین.
KNN: شتێكی تر كه له میدیاكاندا باس ده‌كرێت ئه‌وه‌یه كه جۆرێك له تێنه‌گه‌یشتن هه‌یه، ئه‌وه لای ئێوه چۆن كه‌وتۆته‌وه؟ بۆ نمونه وه‌زیری دارایی ده‌ڵێت ئێمه یه‌ك فلسی نه‌وتمانم لانیه، یاخود هیچ جۆره حسابیكمان نه‌كردۆته‌وه، سه‌رۆكی په‌رله‌مان ده‌ڵێت: حسابێكی نه‌وتیی دیاریكراو هه‌یه، وه‌زیری سامانه سروشتییه‌كان ده‌ڵێت: ئێمه چه‌ند جۆرێكمان فرۆشتوه و حسابه‌كه‌ی به‌م جۆره‌یه، بۆ نمونه له كۆبونه‌وه‌یه‌كدا حكومه‌ت ده‌ڵێت: داهاته‌كه‌ی بۆ دروستكردنی خانوی كه‌سوكاری ئه‌نفاله، هه‌مو ئه‌م جۆره لێكتێنه‌گه‌یشتن و دژایه‌تییه له‌ناو یه‌ك كابینه‌ی حكومیدا، ئێوه وه‌كو بزوتنه‌وه‌یه‌كی سیاسی كه ئۆپۆزسیۆنن چۆن لێكی ده‌ده‌نه‌وه؟
محه‌مه‌د تۆفیق: ئێمه پێمان وایه هۆكاره‌كه‌ی ده‌گه‌ڕێته‌وه بۆ ئه‌وه‌ی كه رونی و ئاشكرایی نیه له مه‌سه‌له‌ی نه‌وت‌و مه‌سه‌له‌ی گرێبه‌سته‌كانیدا، واته شتێك نیه رون بێت بۆیه ئه‌و لێكتێنه‌گه‌یشتنه‌ی لێكه‌وتۆته‌وه.
KNN: واته ته‌نانه‌ت له‌ناو حكومه‌ته‌كه خۆشیدا ناڕونی هه‌یه؟
محه‌مه‌د تۆفیق: به‌ڵی له‌ناو حكومه‌ته‌كه‌شدا ناڕونی هه‌یه، من خۆم گوێم لێ بوه كه وه‌زیری دارایی چی ده‌ڵێت و وه‌زیری نه‌وتیش یاخود وه‌زیره‌كانی دیكه چی ده‌ڵێن، هه‌ریه‌كه و ئه‌و قسانه‌ی كه ده‌یكه‌ین دژبه‌یه‌كه.
KNN: ئێستا له‌دۆخێكدا ئه‌م مه‌سه‌له‌یه ده‌وروژێت كه حكومه‌ت نیه له عێرقدا، گریمان حكومه‌تی عێراقی دروست بو، جارێكی تر گه‌ڕایه‌وه ئه‌وه‌ی كه مه‌سه‌له‌ی نه‌وت، كه خۆت ده‌زانیت به‌شێك له قیادییه‌كانی عێراق باس له‌وه ده‌كه‌ن كه ئه‌مه ته‌هریبی نه‌وته، ئه‌گه‌ر هاتو گه‌ڕان به‌دوی ئه‌م داهاته‌دا و كاریگه‌ریی هه‌بو به‌سه‌ر رێژه‌ی بودجه‌ی هه‌رێمی كوردستان، كێ به‌رپرسه؟ به‌شێك له نه‌یاره‌كانتان یاخود به‌ره‌ی ده‌سه‌ڵات ده‌ڵێن ئێوه به‌رپرسن؟
محه‌مه‌د تۆفیق: جارێ بابزانین ئه‌و حكومه‌ته‌ی له به‌غدا دروست ده‌بێت چۆن حكومه‌تێكه؟ ئایا حكومه‌تێكه فیعله‌ن ده‌یه‌وێت بێت به‌شوێن قاچاغچیه‌كاندا بگه‌ڕێ یان نا، چونكه نه‌وت هه‌ر له كوردستاندا ناڕواته ده‌ره‌وه، به‌ڵكو له شوێنه‌كانی تریشه‌وه ده‌ڕواته ده‌ره‌وه، به‌داخه‌وه له‌وه ده‌چێت له عێراقدا هه‌مو حیزبه ده‌سه‌ڵاتداره‌كان كه ده‌سه‌ڵاتیان هه‌یه له به‌غدا و له پارێزگاكانی دیكه، ده‌ستیان هه‌بێت له‌م جۆره بازرگانیكردنه، به‌ڵام ئه‌گه‌ر بێتو حكومه‌تێك له‌عێراقدا دروست ببێت و حكومه‌تێكی وابێت كه به‌جدی له‌م مه‌سه‌لانه بكۆڵێته‌وه، بیه‌وێت مادده ده‌ستوریه‌كه رێكوپێك وه‌كو خۆی جێبه‌جێ بكات، پێم وایه ئێمه زۆر قازانج ده‌كه‌ین وه‌كو هه‌رێمی كوردستان.
KNN: ته‌وه‌رێكی تر كه ده‌مه‌وێت گفتوگۆی بكه‌م له‌گه‌ڵ به‌ڕێزت، مه‌سه‌له‌ی بودجه‌ی حیزبه‌كانه، یه‌كێك له‌و ئیشكالانه‌ی كه له پرۆسه‌ی سیاسی له هه‌رێمی كوردستاندا هه‌یه، ئه‌وه‌یه كه حیزبه گه‌وره‌كان به دانپیانانی خۆشیان، پاره‌یه‌كی زۆریان له بودجه‌ی گشتی هه‌رێمی كوردستان بردوه، ئێوه خۆتان بۆچونتان چیه سه‌باره‌ت به‌وه‌ی كه حیزبَكی سیاسی له كوردستاندا له‌سه‌ر بودجه گشتی بژی؟
محه‌مه‌د تۆفیق: له‌هه‌مو وڵاتێكی دموكرسیدا، حیزبه‌كان به‌دو شێوه ده‌توانن خۆیان بژیه‌نن، دو سه‌رچاوه‌ی داهاتیان هه‌یه، یه‌كێكیان ئابونه‌یه، بێجگه له ته‌به‌روعات و یارمه‌تی لایه‌نگران و ئه‌و كه‌سانه‌ی كه باوه‌ڕیان به به‌رنامه‌كه‌ی ئه‌و حیزبه هه‌یه، ئه‌ندامه‌كانیش ئابونه ده‌ده‌ن، حكومه‌تیش به‌پێی ژماره‌ی ده‌نگده‌ره‌كانی یان به‌پێی ژماره‌ی كورسییه‌كانی له په‌رله‌مان، پاره‌یه‌ك بۆ ئه‌و حیزبانه ته‌رخان ده‌كات بۆ ئه‌وه‌ی مه‌جبور نه‌بن بكه‌ونه ئیشی ژێربه‌ژێر و لابه‌لاو ده‌ستبخه‌نه كاروباری نایاسایی و ناشه‌رعی، چونكه حیزب به‌بێ بودجه ناتوانێت به‌ڕێوه بڕوات، ئێمه‌ش به هه‌مان شێوه له كوردستاندا ده‌مانه‌وێت حكومه‌تی هه‌رێم له‌رێگای په‌رله‌مانه‌وه به‌شێوه‌یه‌كی یاسایی بێت ده‌ستنیشانی سیاسه‌تێك بكات كه به‌پێی ئه‌و سیاسه‌ته بودجه ته‌رخان بكرێت بۆ ئه‌و حیزبانه‌ی، كه بونیان هه‌یه له په‌رله‌مان و له پرۆسه‌ی سیاسیدا، جا به‌پێی كورسییه‌كانیان بێت له په‌رله‌مان یان به‌پێی ده‌نگه‌كانیان بێت، ئه‌و كاته تۆ ده‌توانیت وا له حیزبه‌كان بكه‌یت كه نه‌هێڵێت ئه‌وه‌نده ده‌ستبخه‌نه ناو بازاڕ و كاری نابه‌جێ بكه‌ن، چونكه بیانوی لێ ده‌بڕیت.
KNN: هاتنی ئێوه وه‌كو بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان كاریگه‌ریی هه‌بوه له‌سه‌ر سنورداركردنی بردنی پاره له پاره‌ی گشتییه‌وه بۆ حیزبه‌كان؟
محه‌مه‌د تۆفیق: فراكسیۆنی گۆڕان له په‌رله‌ماندا زۆرجار باسی ئه‌و مه‌سه‌له‌یه‌ی كردوه و شتێكی زۆر ئاساییه كه تۆ بێیت به‌رگری له داهاتی گشتی بكه‌یت.
KNN: با به راسته‌وخۆ تر پرسیاره‌كه بكه‌م، ئه‌ویش ئه‌وه‌یه كه له رابردودا پارتی و یه‌كێتی كه‌س بوه لێیان بپرسێته‌وه كه چه‌ند ده‌به‌ن له بودجه‌ی گشتی؟ واته هاتنی ئێوه كاریگه‌ری هه‌بوه له‌سه‌ر ئه‌و مه‌سه‌له‌یه؟
محه‌مه‌د تۆفیق: وه‌كو باسم كرد له فراكسیۆنی گۆڕان له په‌رله‌مان كاری زۆر كراوه و له‌گه‌ڵ وه‌زیری دارایی له‌و باره‌یه‌وه دانیشتن كراوه، ده‌توانم بڵێم به‌ڵی كاریگه‌ری هه‌بوه له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی كه ئه‌وان مل بنێن بۆ ئه‌وه‌ی كه له رێگای یاسا و په‌رله‌مانه‌وه بودجه ده‌ستنیشان بكه‌ن.
KNN: وه‌رگرتنی بودجه له‌لایه‌ن بزوتنه‌وه‌ی گۆڕانه‌وه، ده‌بێته پرسیار سه‌باره‌ت به‌و سیاسه‌تانه‌ی كه پێشتر باس له‌وه كراوه كه حیزبه‌كان له‌سه‌ر ئه‌ساسی خه‌می گشتی یاخود بودجه‌ی گشتی ده‌ژین؟
محه‌مه‌د تۆفیق: وه‌كو پێشتر باسم كرد له‌هه‌مو وڵاتێكی دیموكراسیدا ده‌بێت به‌شێوه‌یه‌كی شه‌فافانه‌و به‌شێوه‌یه‌كی یاسایی ئه‌وه رێكبخات، كه ئه‌وه رێكخرا، ئه‌وكات ئه‌و حیزبه به‌رپرس ده‌بێت له‌به‌رده‌می داموده‌زگا داراییه‌كانی ده‌وڵه‌ت وه‌كو چاودێری دارایی، كه ئه‌و پاره‌یه چۆن سه‌رف ده‌كات.
KNN: ئێستا ده‌مه‌وێ بپرسم ئێوه ئه‌و بودجه‌یه چۆن سه‌رف ده‌كه‌ن؟
محه‌مه‌د تۆفیق: ئه‌و كاته تۆ دێیت سه‌رفی ده‌كه‌یت له كاروباری رۆژانه، ئۆفیست ده‌بێت و هه‌ندێك كارمه‌ندت ده‌بێت، ئێمه له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا نابین كه كارمه‌ندی زۆرت هه‌بێت ببینه حیزبێك كه سوپایه‌كی گه‌وره له كادر و موچه‌خۆرمان هه‌بێت، ئێمه له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌داین خه‌ڵك كاروكاسبی خۆی بكات و به‌شێك له كاتی خۆی ته‌رخات بكات بۆ بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان، له هه‌مان كاتدا بڕێك له داهاتی خۆشی ته‌رخان بكات بۆ بزوتنه‌وه‌كه وه‌كو ئابونه، به‌ڵام له هه‌مانكاتدا تۆ پێویستت به هه‌ندێك كارمه‌ندی موته‌فه‌ریغ ده‌بێت كه ده‌بێت ژماره‌كه‌ی زۆر زۆر كه‌م بێت، هه‌روه‌ها ئێمه هه‌وڵیش ده‌ده‌ین زۆر زۆریش كه‌م بێت، چونكه شێوه‌ی خۆڕێكخستنه‌كه‌مان به‌و جۆره‌یه كه ئێمه ئه‌وه‌نده پله‌وپایه‌مان نابێت، واته له نێوان سه‌ركردایه‌تی و خواره‌وه ئه‌وه‌نده پله‌و پایه‌مان نابێت، رێكخستنه‌كانی ئێمه به‌شێوه‌یه‌كی تره، هه‌وڵ ده‌ده‌ین كه‌مترین پاره له‌و بواره‌دا سه‌رف بكرێت، له هه‌مان كاتدا تۆ پێویست به‌بڕێك پاره هه‌یه بۆ مه‌سروفاتی گستی، به‌ڵام وه‌ك وتم گرنگترین شت ئه‌وه‌یه كه به یاسا رێكبخرێت و هه‌مو كه‌س بزانێت كه چه‌ند وه‌رده‌گیرێت و چۆنیش سه‌رف ده‌كرێت.
KNN: واتا بچێته ژێر رۆشنایی چاودێری داراییه‌وه؟
محه‌مه‌د تۆفیق: به‌ڵی.
KNN: مه‌به‌ستی من ئه‌وه بو كه له‌رابردودا حیزبه سیاسیه‌كان شوێنی حكومه‌تیان گرتبۆوه، بۆ نمونه له میدیاكاندا ئه‌وه بڵاو كرایه‌وه كه فڵان حیزب مزگه‌وتێك دروست ده‌كات، ئایا ئێوه ئه‌وه دوباره ناكه‌نه‌وه؟
محه‌مه‌د تۆفیق: ئه‌وه كێشه‌ی ئه‌وه‌یه كه هه‌مو حیزبێك له كوردستاندا حكومه‌تێكی بچكۆله‌یه بۆ خۆی، بۆ نمونه وه‌كو ده‌یبینین حیزبه‌كان مه‌كته‌بی ئیعلامیان هه‌یه و مه‌كته‌بی عه‌سكه‌رییان هه‌یه و مه‌كته‌بی كۆمه‌ڵایه‌تی و ...هتد، ئه‌مه خۆی حكومه‌تێكی بچكۆله‌یه و ئێمه نامانه‌وێت ئه‌وه دوباره بكه‌ینه‌وه.
KNN: ته‌شكیلاتی بزوتنه‌وه سیاسییه‌كه‌تان به‌چی گه‌یشتوه؟
محه‌مه‌د تۆفیق: بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان به‌شێوه‌یه‌ك خۆی رێكده‌خاته‌وه كه‌پێی ده‌وترێت رێكخستنی ئاسۆیی، ئێمه ده‌مانه‌وێت دور بكه‌وینه‌وه له‌و رێكخستنانه‌ی كه تائێستا باو بوه له كوردستان، به‌داخه‌وه له وڵاتانی ده‌وروبه‌ر كه ئه‌م رێكخستنانه لاساییكردنه‌وه‌ی حیزبه شیوعییه‌كانی بلۆكی خۆرهه‌ڵاتن، وه‌كو یه‌كێتی سۆڤیه‌تی كۆن و رۆمانیا و بولگاریا و حیزبی به‌عس و ...هتد، ئه‌مانه هه‌مویان هه‌یكه‌لیه‌تی حیزبه‌كه‌یان له‌یه‌ك ده‌چێت، ئێمه ده‌مانه‌وێ له‌وه بچینه ده‌ره‌وه، به‌وه‌ی كه ئه‌وه‌نده پله‌وپایه نه‌بێت له خواره‌وه بۆ سه‌ره‌وه، به‌ڵكو ده‌بێت ئاسۆیی بێت، كه ئاسۆیی بو ئه‌وكاته له‌جیاتی ئه‌وه‌ی كه لایه‌نگران و هه‌ڵسوڕاوان و ئه‌ندامه‌كان ته‌نها بڕیاره‌كانی سه‌ره‌وه جێبه‌جێ بكه‌ن، خۆشیان به‌شداری ده‌كه‌ن له دروستكردنی بڕیار، واته نزیك ده‌بن له ناوه‌نده‌كانی دروستكردنی بڕیاره‌وه، له‌به‌رئه‌وه ئه‌و كه‌سانه هه‌ست به‌وه ده‌كه‌ن كه ئه‌و بڕیارانه‌ی كه ده‌رده‌كرێن و جێبه‌جێ ده‌كرێن، ره‌نگدانه‌وه‌ی بیروبۆچونه‌كانی خۆیانه.
KNN: پێت وایه له‌سه‌دا چه‌ند ده‌توانن ئه‌م بۆچونانه جێبه‌جێ بكه‌ن؟
محه‌مه‌د تۆفیق: بێگومان هه‌مو شتێكی نوێ جێبه‌جێكردنی زۆر ئاسان نیه، چونكه ته‌قلیدێكی حیزبایه‌تی هه‌یه له‌م وڵاته‌دا كه تۆ ده‌ته‌وێ لێی لابه‌یت، لادان له ته‌قلید شتێكی ئاسان نیه، به‌ڵام گرنك ئه‌وه‌ی ئێمه سورین له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی جارێكی دیكه ئه‌و ته‌قلیده دوباره نه‌كه‌ینه‌وه.
KNN: هه‌مو حیزبه سیاسییه‌كان له كوردستاندا كه دامه‌زراون، له‌سه‌ر ئه‌ساسی حیزبی جه‌ماوه‌ری دامه‌زراون، یه‌كێك له‌و مۆدێلانه‌ی كه پێشتریش تۆ له گفتوگۆكاندا باست كردوه، گه‌ڕان بو به‌دوای به‌دیلی حیزبی جه‌ماوه‌ریدا كه حیزبی ده‌نگده‌ره، ئایا ئه‌وه له‌گه‌ڵ دۆخی ئێستای هه‌رێمی كوردستاندا ده‌گونجێت؟
محه‌مه‌د تۆفیق: به‌ڵی، بۆ نمونه ئێمه به‌شداری دو هه‌ڵبژاردنمان كردوه له كوردستاندا ده‌نگێكی زۆر باشیشمان هێناوه، ئه‌و ده‌نگانه هه‌مویان هه‌ڵسوڕاوی گۆڕان نین، هه‌موی كادر و ئه‌ندامی گۆڕان نین، حیزبی سه‌لیم یان قه‌واره‌ی سیاسی سه‌لیم ئه‌و حیزبه‌یه كه ژماره‌ی ده‌نگه‌ره‌كانی له ژماره‌ی كادره‌كان و لایه‌نگره‌كانی زۆرتر بێت، ئه‌وه مانای ئه‌وه‌یه كه خه‌ڵك ده‌نگت پێ ده‌دات نه‌ك له‌به‌رئه‌وه‌ی ئه‌ندامی تۆیه، به‌ڵكو له‌به‌رئه‌وه‌ی حه‌زی له به‌رنامه‌كه‌ته، بۆ نمونه له به‌ریتانیا پارتی كرێكارانی به‌ریتانی 250 هه‌زار ئه‌ندامی هه‌یه، له هه‌ڵبژاردنه‌كاندا 30 ملیۆن ده‌نگ ده‌هێنێت، ئه‌مه زۆر گرنگه چونكه ئه‌و حیزبه بۆ ئه‌وه‌ی ده‌نگ به‌ده‌ست بهێنێته‌وه هه‌میشه مه‌جبور ده‌بێت ئه‌و سیاسیه‌تانه په‌یڕه‌و بكات كه به‌لای خه‌ڵكه‌وه گرنگه، ئه‌زمونی سۆڤیه‌تیش به‌پێچه‌وانه‌وه‌یه، بۆ نمونه حیزبی شیوعی روسی 60 ملیۆن ئه‌ندامی هه‌بو، به‌ڵام له هه‌ڵبژاردندا كاندیده‌كه‌یان 10 ملیۆن ده‌نگی هێنا، واته 50 ملیۆن ئه‌ندامی جیزبه‌كه‌ی ده‌نگیان پێ نه‌دا، ئێمه ده‌مانه‌وێت حیزب هه‌میشه مه‌جبوری خه‌ڵك بێت، نه‌ك به‌پێچه‌وانه‌وه خه‌ڵك مه‌جبور حیزب بێت.
KNN: هه‌ڵسوڕاوه دیاره‌كانتان بۆچونیان له‌گه‌ڵ ئه‌م ئاڕاسته‌یه‌ی جه‌نابتدایه؟ چونكه باس له‌وه ده‌كرێت كه جۆرێك له جیاوازی بیروڕا هه‌یه له‌ناو بزوتنه‌وه‌ی گۆڕاندا؟
محه‌مه‌د تۆفیق: ئه‌گه‌ر جیاوازی نه‌بێت گفتوگۆ دروست نابێت، جیاوازییه‌كانیش له سنوری به‌هێزبوندان، هه‌مو جیاوزاییه‌ك ده‌بێته مایه‌ی گفتوگۆكردن هه‌مو گفتوگۆیه‌كیش ده‌بێته كایه‌ی دروستكردنی بڕیارێكی سه‌لیم.
KNN: جه‌نابت وته‌بێژی بزوتنه‌وه‌ی گۆڕانیت، ئایای رای كێ جگه له رای تۆ ته‌مسیلی بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان ه‌كات؟
محه‌مه‌د تۆفیق: پێم وایه به‌س ئه‌و بۆچونانه‌ی من باسیان ده‌كه‌م ته‌مسیل له بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان ده‌كه‌ن، چونكه من كه مه‌سه‌له‌یه‌ك دێته پێشه‌وه پرس به زۆرێك له براده‌ران ده‌كه‌م و دواجار بۆچونه‌كان راده‌گه‌یه‌نم.
KNN: واتا ئه‌و كه‌سانه‌ی دیكه كه له رۆژنامه‌كاندا به‌ناوی سه‌ركرده‌ی گۆڕانه‌وه قسه ده‌كه‌ن، ته‌نها بۆچونی خۆیانه؟
محه‌مه‌د تۆفیق: به‌ڵی ئه‌وه ته‌نها بۆچونی شه‌خسیی خۆیانه، مه‌رجیش نیه ئه‌و قسانه‌ی كه ده‌یكه‌ن خراپ بێت، به‌ڵام وه‌كو به‌رپرسیارێتی ره‌سمی ئه‌وه له‌سه‌ر بزوتنه‌وه‌كه ماڵ نیه.
KNN: په‌یوه‌ندیتان له‌گه‌ڵ هێزه سیاسییه‌كانی دیكه‌ی كورستان به‌تایبه‌ت یه‌كێتی و پارتی چۆنه؟
محه‌مه‌د تۆفیق: ئێمه هه‌وڵ ده‌ده‌ین كه په‌یوه‌ندییه‌كان ئاسایی بێت و هێمنانه و له‌سه‌رخۆ بێت، ئێمه حه‌ز ناكه‌ین هیچ كام له‌م حیزبانه بفه‌وتێن و نه‌مێنن، چونكه دیموكراسی واتا بونی پارت و رێكخراوی جیاواز، پێویسته له‌سه‌ر ئه‌وانیش كه ئه‌م واقیعه‌ی ئێستا دروست بوه قبوڵ بكه‌ن و مامه‌ڵه‌ی له‌گه‌ڵ بكه‌ن، هه‌روه‌ها پێویسته هه‌ردولامان سه‌یری یه‌كتری بكه‌ین وه‌كو ركابه‌ر نه‌ك وه‌كو دوژمن و ناحه‌ز، ئێمه دوژمن و ناحه‌زی ئه‌وان نین، به‌ڵام ركابه‌رییان ده‌كه‌ین، چونكه ده‌ڵێین ئێمه به‌رنامه‌یه‌كمان هه‌یه له به‌رنامه‌كه‌ی ئێوه باشتره، با ئه‌وانیش بیسه‌لمێنن كه به‌رنامه‌كه‌یان له به‌رنامه‌كه‌ی ئێمه باشتره.
KNN: باس له‌وه ده‌كرێ كه په‌یوه‌ندییه‌كانتان له‌گه‌ڵ یه‌كێتی به ئاڕاسته‌ی نزیكبونه‌وه و باشبوندا ده‌ڕوات؟ ده‌وترێت نه‌وشیروان مسته‌فا له‌گه‌ڵ وه‌فدێكی یه‌كێتی كۆبوه‌ته‌وه، یاخود به‌مانایه‌كی تر لانی كه‌م جۆرێك له‌بێده‌نگبونی ئیعلامی هه‌یه كه پێشتر جۆرێك له توندی هه‌بوه له‌هه‌ردو ئاستدا؟
محه‌مه‌د تۆفیق: هیچ به‌ره‌وپێشه‌وه‌چونێكی نوێ نیه له‌و باره‌یه‌وه، راسته جۆرێك له بێده‌نگیی ئیعلامی هه‌یه، به‌ڵام هیچ وه‌فدێكی یه‌كێتی نیشتمانی كوردستان نه‌چۆته لای كاك نه‌وشیروان به‌ڕه‌سمی، ره‌نگه وه‌كو براده‌رایه‌تی بوبێت، من نه‌چومه‌ته ئه‌و مه‌وزوعه‌وه، ره‌نگه مه‌سائیلێكی كۆمه‌ڵایه‌تی یان تایبه‌تی و شه‌خسی بوبێت، به‌ڵام ئه‌مه ئه‌وه ناگه‌یه‌نێ كه به‌شێوه‌یه‌كی ره‌سمی وه‌فدێكی یه‌كێتی له‌گه‌ڵ گۆڕان دانیشتبێت.
KNN: خاڵێكی تر كه نه‌یاره‌كانتان باسی ده‌كه‌ن ئه‌وه‌ی كه ئێوه‌یه بزوتنه‌وه‌كه‌تان زیاتر په‌رچه‌كرداره و هاتون بۆئه‌وه‌ی ته‌نها ئۆپۆزسیۆن بن و ته‌نها نه‌یار بن، به‌مانایه‌كی تر ئێوه ئه‌جێندایه‌كتان نیه بۆ حوكم و ئه‌جێنداتان نیه بۆ ئه‌وه‌ی ببن به هاوبه‌ش، ئایا ئێوه تاسه‌ر نه‌یارن؟ هاوبه‌ش به‌مانای ئه‌وه‌ی كه هه‌مو جارێك باس له‌وه ده‌كرێ كه هه‌رێمی كوردستان كه‌شتیه‌كه هه‌ر كونبونێكی زیان به هه‌موان ده‌گه‌یه‌نێت، زو زو تۆمه‌تبارتان ده‌كه‌ن به‌وه‌ی كه ئێوه سنوره‌كانی ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی ناپارێزن؟.
محه‌مه‌د تۆفیق: من پێم وایه هیچ سیاسه‌تێكی ره‌سمی نیه كه سیاسه‌تی ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی بێت و بگره ئێمه له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ین كه ده‌بێ سیاسه‌تێكی ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی به‌هێز و سیاسه‌تی ئابوریی به‌هێز هه‌بێت، به‌ڵام سیاسه‌تی ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی به‌وه ده‌بێت كه تۆ هێزی چه‌كداری به‌هێزت هه‌بێت كه دوربێت له حیزبایه‌تی هه‌روه‌ها به‌وه ده‌بێت كه تۆ یه‌ده‌گێكی دارایی به‌هێزت هه‌بێت هه‌بێت، سیاسه‌تی ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی هه‌ر قسه نیه، به‌ڵكو ده‌زگای هه‌واڵگری و سوپا و پۆلیس و ئابوری و دارایی و ...هتد ده‌گرێته‌وه كه ئه‌مانه هیچیان له هه‌رێمی كورستان بونیان نیه.
KNN: مه‌به‌ستی من زیاتر ئه‌وه بو كه رادده‌ی به‌ده‌نگه‌وه‌هاتن یاخود هاتنه‌پێشه‌وه‌ی ئه‌م هێزه سه‌ره‌كییانه بۆ ئێوه كه هێزێكن دژی ئه‌زمونه‌كه نین، چه‌نده؟ یاخود هه‌ست به‌وه ده‌كرێ كه ورده ورده جۆرێك له‌تێگه‌یشتن دروست بوه یان ئه‌م ئاسۆیانه له‌یه‌ك نزیك ده‌بێته‌وه؟
محه‌مه‌د تۆفیق: ناكرێت تۆ دیموكراسیت هه‌بێت، به‌ڵام ئۆپۆزسیۆنت نه‌بێت، ئه‌ی كه‌واته هه‌ڵبژاردن بۆ ده‌كرێت، ئۆپۆزسیۆن گرنگه كه له په‌رله‌ماندا هه‌بێت بۆ ئه‌وه‌ی چاودێر بێت به‌سه‌ر ئیش و كاره‌كانی حكومه‌ته‌وه.
KNN: ئێستا له‌به‌رده‌م كۆتاییهاتنی پشوی په‌رله‌مان و ده‌ستپێكردنی خولێكی دانیشتنه‌كانی په‌رله‌مانی كوردستانداین، له بارودۆخێكی وه‌ك ئێستادا به‌تایبه‌ت كه دۆسیه‌ی نه‌وت گه‌رمه و كۆمه‌ڵێك كه‌یس و حاڵه‌تی تر گه‌رمه، به‌رنامه و ئه‌جێندای ئێوه چیه؟ واته خولێكی په‌رله‌مانی پڕ له گه‌رموگوڕی دێته كایه‌وه؟
محه‌مه‌د تۆفیق: نه‌خێر، چونكه ئه‌و خشته‌یه‌ی من بینیومه كه له‌لایه‌ن سه‌رۆكایه‌تی په‌رله‌مانه‌وه دانراوه بۆ خولی دانیشتنه نوێیه‌كان، زۆر شتی جه‌وهه‌ریی تیا نیه به‌داخه‌وه، من له‌وباره‌یه‌شه‌وه له‌گه‌ڵ هه‌ندێك له براده‌رانی فراكسیۆنه‌كه‌مان قسه‌م كردوه و باسم له‌وه كردوه كه زۆر بابه‌ت هه‌یه كه پێویسته قسه‌یان له‌باره‌وه بكرێت و بخرێنه ناو ئه‌جێندای خولی داهاتوی په‌رله‌مانه‌وه.
KNN: ئێوه ناتوانن قسه‌و كاریگه‌ریتان هه‌بێت؟
محه‌مه‌د تۆفیق: ئێمه نا، به‌ڵكو فراكسیۆنه‌كه‌مان (فراكسیۆنی گۆڕان) له په‌رله‌مان ده‌بێت هه‌وڵ بده‌ن.