Print

کەلتوری مەرگ نوسه‌ر:  مەحمود عەبدوڵا Thursday, June 12, 2014 پێشکەوتنی ژیاری هەر نەتەوەیەک بەندە لەسەر تێڕاوانین و چالاکی و ژیان دۆستی. فەلسەفەی ژیانی کۆمەڵایەتی کۆمەڵگا و تێگەیشتن لەژیان و ئاین، دەبێتە هۆی دروستبونی کەلتوری ژیان دۆستی و داهێنان و رزگار بون لەچەق بەستن و توندوتیژی و هەژاری و ...هتد. بێگومان خراپ تێگەیشتن لەئاین و رۆڵی ئاین و چییەتی ئاین، دەبێتە هۆی خراپ لێکدانەوەی ژیان و تێگەیشتن و چییەتی ژیان. کورتکردنەوەی ئاین لەدەستەواژەکانی وەک (حەڵال و حەرام) بچوککردنەوەی رۆڵی ئاین و کوشتنیەتی، چونکە ئاین لەوە گەورەترە، ئاین شۆڕشە، جوڵەیە، گۆڕانە، جێهێشتنی رابردوە، نەک گەڕانەوە بۆ رابوردو. ئاین هەرگیز خۆئامادەکردن نییە بۆ دنیایەکی دیکە بەتەنیا، بەڵکو خۆئامادەکردنە بۆ ژیانی دنیا و رێکخستنی ژیانی ئێستا و هەستکردن بە بەرپرسیاریەتییە لەبەرامبەر ئێستادا، هەروەها هەستکردنە بە بەرپرسیاریەتی بەرامبەر ئایندە. بەڵام کۆمەڵگای کوردی لەئاین و رۆڵی ئاین تێنەگەیشتوە، ئەم خراپ حاڵی بونەش بەهۆی بانگخوازەکانەوەیە، کە هەمیشە لای خەڵک ژیان بێ نرخ دەکەن و دەبێژن ژیان هیچ نییە، پێنج و دو رۆژێکە، مرۆڤ هاتوە خۆی بۆ دنیایەکی دیکە سازبکات و گوێنەدات بەم دنیا فانییە! بەڵام کرۆکی ئاین پێچەوانەی ئەم جۆرە دەستەواژانەیە و ئەم دەستەواژانە نالۆژیکین و ناواقعین. یان هەر ئەم بانگخوازانە زۆرجار دەستەواژەی (خزمەتکردن بەئاینی خوا!) بەگوێی گۆمەڵگادا دەدەن، لەکاتێکا ئاینی خودا بۆ خزمەتی مرۆڤ هاتوە و هەر بەوتەی خۆشیان ئاینێکی تەواو کامڵە و بۆ خزمەتی مرۆڤ هاتوە. هەرگیز ئاین و ئیمانداری بریتی نییە لەچون بۆ مزگەوت و حەج و پاڕانەوە و ترس لە جەهەننەم و خۆشی بەهەشت. زۆرێک لە باوەڕداران خەریکی پڕکردنی هەگبەی دواڕۆژن بێئەوەی باکێکیان بەرامبەر ژیانی ئێستا هەبێت، بۆ زیکر و پاڕانەوە نەبێت دەمیان ناکەنەوە و لەسوڕی متبوندان. وەک ئەوەی ژیان و گەردون هیچ خەلەلێکی نەبێت و کێشە گەلی وەک: هەژاری و نادادی و ستەمکاری و ...هتد، لای ئەوان کێشەگەلێکن کە خودا خوڵقاندونی! هەر خوداش چارەسەریان دەکات. لەکاتێکا زۆرێک لەو کێشانە زادەی بێدەنگی و هەست نەکردن بە بەرپرسیاریەتین، چونکە کاتێک مرۆڤ بێدەنگ دەبێت، هەردەمی بۆ گەن ناکات، بەڵکو ئیمانیشی بۆگەن دەبێت و رۆڵی نامێنێت. خوای گەورە لە قورئاندا دەفەرموێت: (دەرکەوتنی خراپەکاری لەدەریاو وشکانیدا بەهۆی کرداری دەستی مرۆڤەوەیە) دەی مرۆڤ چۆن رێگە بەخۆی دەدات ئیمانداربێت و بێدەنگیش بێت لەئاستی فەسادی ئابوری و سیاسی و ...هتد. لێگەڕی خودا زاڵمان سزا دەدات و قوڕیان بەسەر هەردەچنەوە بەردەست خودا لێیان تێکدەدات. ئەم دەستەواژانە، لەکاتی گفتوگۆدا فڕێدەدرێن، کاتێک لەگەڵ زۆرێک لەتاکەکان دەدوێی. بەڵام لەڕاستیدا ئەمە خۆدزینەوەیە لەبەرپرسیاریەتی و چالاکی و خۆدزینەوەیە لەخودی ئاینیش. چۆن دەکرێت مرۆڤ وا بێ باک بێت، بەرامبەر ئەم هەمو کێشانەی روبەڕوی کۆمەڵگا دەبێتەوە و لێگەڕێت تا کەسانێکی هەلپەرست خوێنی کۆمەڵگا بمژن و ئەویش تەماشایان بکات بێ چالاکی و بێ دەنگ بێت. لەکاتێکا نادادی هەیە، ئاین کوا؟ چۆن مرۆڤێکی باوەڕدار رازییە بە هەمو ئەو شتانەی رودەدات و ناوی دەنێت قەدەر؟ ئەم خراپ حاڵی بونە لەئاین کەلتوری مەرگ دۆستی بەرهەم دێنێت. زۆرێک لە خەڵک دەڵێن: (هەردەمرین، بۆیە بێدەنگین) ئێمە ئیمان و ژیانی دنیا ناگۆڕینەوە بەم دنیا فانییە. ئەمە مەرگ دۆستییە، نەک ئیمان. ئەم بێباکییە دەبێتە هۆی سستبون و چەق بەستن و ستەمکاری. مرۆڤی باوەڕدار دەبێ چالاک بێت، خزمەتی ژیان بکات، لەجوڵە دابێت خۆی بە بەرپرسیار بزانێت بەرامبەر ژیانی خۆی و کۆمەڵگاکەی و پاشان بەرامبەر گەردون.