دیمانه‌
نه‌وشیراون مسته‌فا: ئێمه‌ لایه‌نگری‌ ئه‌وه‌ین كه‌ پارێزگاكان چه‌ندین ده‌سه‌ڵاتی‌ یاسایی‌ و ئیداریی‌ و داراییان هه‌بێت




Sunday, July 19, 2009
 
     

سازدانی‌: knn
له‌هه‌مو دنیادا له‌كاتی‌ هه‌ڵمه‌تی‌ هه‌ڵبژاردندا جۆرێك له‌ ململانێ‌‌و ركابه‌ری‌ له‌ نێوان هه‌مو هێز‌و حیزب‌و ئه‌ولایه‌نانه‌دا دروستده‌بێت، كه‌ ململانێ‌ ده‌كه‌ن له‌سه‌ر ده‌سه‌ڵات، ئه‌م حاڵه‌ته‌ش له‌هه‌رێمی‌ كوردستان به‌دور نییه‌‌و له‌نێو لیسته‌كاندا جۆرێك له‌ پڕوپاگه‌نده‌ی‌ دژ به‌یه‌ك هه‌یه‌، به‌تایبه‌ت هه‌ڵبژاردنی‌ ئه‌مجاره‌ كه‌ جۆرێك له‌ ململانێی‌ توندی‌ به‌خۆوه‌ بینیوه‌، چونكه‌ لیستی‌ جیاواز له‌ هه‌ڵبژاردنه‌كه‌دا ململانێده‌كه‌ن، یه‌كێك له‌و لیستانه‌ش گۆڕانه‌ كه‌ جه‌ماوه‌رێكی‌ به‌رفراوانی‌ له‌ده‌وركۆبوه‌ته‌وه‌، له‌به‌ر ئه‌وه‌ كۆمه‌ڵێك پڕوپاگه‌نده‌ له‌دژی‌ بڵاوكراوه‌ته‌وه‌، له‌و پڕوپاگه‌ندانه‌ش 1-(لیستی‌ گۆڕان دژبه‌ ئاینه‌)2-(دژ به‌هه‌ولێرو بادینانه‌)3نه‌وشیروان مسته‌فا: (ناوچه‌گه‌ری‌ ده‌كات، به‌تایبه‌ت سلێمانی‌)4-(ئه‌گه‌ر لیستی‌ گۆڕان ده‌سه‌ڵات بگرێته‌ده‌ست، ئه‌وا هه‌رچی‌ فه‌رمانبه‌ری‌ سه‌ر به‌ یه‌كێتی‌‌و پارتییه‌ ده‌ریده‌كات).
بۆ وه‌ڵامدانه‌وه‌ی‌ ئه‌م پڕوپاگه‌ندانه‌ (knn)به‌پێویستمانزانی‌ ئه‌م دیداره‌ له‌گه‌ڵ‌ به‌ڕێز (نه‌وشیروان مسته‌فا) سه‌رۆكی‌ لیستی‌ گۆڕان ئه‌نجامبده‌ین.

Knn: سه‌ره‌تا ده‌پرسین تێڕوانینی‌ ئێوه‌ سه‌باره‌ت به‌ئایین چۆنه‌؟
نه‌وشیروان مسته‌فا: دیاره‌ كوردستان له‌ كۆنه‌وه‌ ئاوه‌دانبوه‌و مرۆڤی‌ لێژیاوه‌، كۆمه‌ڵێك ئاینی‌ جیاجیا‌و مه‌زهه‌بی‌ جیاجیای‌ تێداژیاوه‌، به‌ڵام زۆرینه‌ی‌ خه‌ڵكی‌ كوردستان موسوڵمانن، زۆرینه‌ی‌ خه‌ڵكی‌ كوردستانی‌ عێراقیش نه‌ك هه‌ر موسوڵمانن، سوننه‌شن.
ئه‌وه‌ی‌ بۆ ئێمه‌ جێگه‌ی‌ شانازییه‌ له‌مێژوی‌ هاوچه‌رخی‌ كوردا، له‌ماوه‌ی‌ سه‌د ساڵی‌ رابردوا به‌هیچ جۆرێك له‌ كوردستانی‌ عێراقدا ئاژاوه‌ی‌ ئاینی‌ له‌نێوان ئاین‌و ئاینێكی‌ دیكه‌دا، ئاژاوه‌ی‌ تائیفی‌ روی نه‌داوه‌، به‌ڵكو به‌پێچه‌وانه‌وه‌ هه‌مو ئه‌و ئاینانه‌ی‌ له‌كوردستاندا پێكه‌وه‌ ده‌ژین، ئاینی‌ ئیسلام، مه‌سیحی‌، كاكه‌یی، یه‌زیدی‌، له‌مه‌زهه‌به‌كانیشدا مه‌زهه‌بی‌ سوننه‌، شیعه‌، شه‌به‌ك، هه‌مو ئه‌وانه‌ به‌ته‌بایی پێكه‌وه‌ ژیاون بێئه‌وه‌ی‌ دوچاری‌ شه‌ڕی‌ ئاینی‌ یان تائیفی‌ ببنه‌وه‌. دیاره‌ فه‌زلێكی‌ گه‌وره‌ی‌ ئه‌مه‌ش ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ پێشه‌وا ئاینییه‌كانی‌ ئاینی‌ ئیسلام كه‌ له‌كۆمه‌ڵگه‌ی‌ كوردستانیدا خه‌ڵكیان راهێناوه‌ به‌گیانی‌ لێبوردن‌و گیانی‌ یه‌كتر قبوڵكردنی‌ ئاینیی.
ئه‌وه‌ی‌ په‌یوه‌ندی‌ به‌ ئێمه‌وه‌ هه‌بێـت، ئه‌م جوڵانه‌وه‌یه‌ی‌ ئێمه‌ جوڵانه‌وه‌یه‌كی‌ به‌رفراوانه‌، ئه‌م جوڵانه‌وه‌یه‌ی‌ ئێمه‌ ئاین‌و مه‌زهه‌بی‌ جیاوازی‌ تێدایه‌، له‌ناو ریزه‌كانی‌ ئێمه‌دا خه‌ڵكێكی‌ زۆرهه‌یه‌ كه‌ موسوڵمانن‌و ژماره‌یه‌كی‌ زۆیشیان (موته‌ده‌یینن) نه‌ك هه‌ر ئه‌وه‌ی‌ به‌ شوناسنامه‌ موسوڵمانن، به‌ڵكو (مولته‌زیمن) نوێژه‌كه‌ن‌و هه‌مو فه‌رزه‌كانی‌ ئاینی‌ ئیسلام جێبه‌جێده‌كه‌ن، له‌هه‌مانكاتدا له‌ریزه‌كانی‌ ئێمه‌دا مه‌سیحی‌و یه‌زیدی‌و كاكه‌ییش هه‌یه‌، له‌ناو موسوڵمانه‌كاندا شیعه‌مان تێدایه‌، سوننه‌مان تێدایه‌، شه‌به‌كمان تێدایه‌.
ئه‌م جوڵانه‌وه‌یه‌ی‌ ئێمه‌ جوڵانه‌وه‌یه‌ك نییه‌ له‌سه‌ر بنچینه‌ی‌ ئاین دامه‌زرابێت، وه‌ك هه‌ندێك له‌ رێكخراو‌و حیزبه‌ سیاسییه‌كان، به‌ڵكو ئه‌م جوڵانه‌وه‌یه‌ی‌ ئێمه‌ جوڵانه‌وه‌یه‌كه‌ له‌سه‌ر بنچینه‌ی‌ (نیشتمان)دامه‌زراوه‌.
پێمانوایه‌ له‌م نیشتمانه‌دا هه‌مومان یه‌كشت كۆمانده‌كاته‌وه‌، ئه‌ویش برایه‌تییه‌ له‌نیشتماندا، هه‌روه‌كو چۆن برایه‌تی‌ هه‌یه‌ له‌خوێندا، ئه‌وانه‌ی‌ خزمی‌ یه‌كترن، برایه‌تی‌ هه‌یه‌ له‌ئایندا، برایه‌تی‌ هه‌یه‌ له‌ مه‌زهه‌بدا، برایه‌تی‌ هه‌یه‌ له‌بیرو باوه‌ڕی‌ سیاسیدا، ئه‌وی‌ ئێمه‌ كۆده‌كاته‌وه‌ برایه‌تییه‌ له‌ نیشتماندا، له‌م نیشتمانه‌دا هه‌مو ئه‌وانه‌ی‌ سه‌ر به‌ ئاین‌و مه‌زهه‌بی‌ جیاوازن ده‌توانن پێكه‌وه‌ بژین‌و هه‌مو مافه‌كانی‌ هاوڵاتیبونیان هه‌بێـت، له‌هه‌مانكاتدا ئێمه‌ وه‌كو كۆمه‌ڵگه‌یه‌ك كه‌ به‌شی‌ زۆری‌ كۆمه‌ڵگه‌كه‌مان موسوڵمانه‌ بێگومان ئێمه‌ حورمه‌ت‌و رێزی‌ بێئه‌ندازه‌ له‌ عه‌قیده‌ی‌ كۆمه‌ڵگه‌كه‌ی‌ خۆمان ده‌گرین، په‌یڕه‌وی‌ ده‌كه‌ین، پیرۆزییه‌كانی‌ ئاینی‌ ئیسلام هه‌موی‌ له‌لای‌ ئێمه‌ش پیرۆزن، ئه‌وكه‌سانه‌شی‌ ئه‌وجۆره‌ پڕوپاگه‌ندانه‌ بۆ ئێمه‌ ده‌كه‌ن راست ناكه‌ن‌و بۆ شكاندنی‌ ئێمه‌یه‌، بۆنمونه‌ ئه‌وه‌نده‌ی‌ په‌یوه‌ندی‌ به‌خۆمه‌وه‌ هه‌بێت، یه‌كێك له‌ كۆنه‌ هاوڕێكانمان له‌رۆژنامه‌یه‌كدا گله‌یی ئه‌وه‌ی‌ له‌ من كردبو كه‌ من به‌درێژایی ژیانم دژی‌ ئاین شتم نه‌نوسیوه‌، له‌وه‌ ده‌چێت ئه‌مه‌ش یه‌كێك له‌و ره‌خنانه‌بێت كه‌ من پشتڕاستی‌ بكه‌مه‌وه‌و بڵێم "من به‌درێژایی ته‌مه‌نم شتێكم دژی‌ ئاین نه‌نوسیوه‌"، چونكه‌ من خۆم باوه‌ڕم وایه‌ عه‌قیده‌ی‌ ئاینی‌‌و هه‌ستی‌ نه‌ته‌وایه‌تی‌ له‌ ده‌رونی‌ مرۆڤدا به‌هیچ شێوه‌یه‌ك نامرێت، ئه‌زمونی‌ یه‌كێتیی‌ سۆڤییه‌ت سه‌لماندی‌ بۆ دنیا كه‌ نه‌ دین له‌ناوده‌برێت، نه‌ هه‌ستی‌ نه‌ته‌وایه‌تی‌، له‌به‌رئه‌وه‌ ئێمه‌ بێجگه‌ له‌وه‌ی‌ كه‌ خۆمان وه‌كو به‌شێك له‌ كۆمه‌ڵگه‌ی‌ ئیسلامی‌ كوردستان داده‌نێین رێزی‌ ئیحتیرامی‌ عه‌قیده‌ی‌ دینیی هاونیشتمانیانی‌ خۆمان ده‌گرین، له‌ناو ماڵ‌‌و كه‌سوكاری‌ خۆشماندا په‌یڕه‌وی‌ له‌هه‌مو رێوشوێنه‌كانی‌ ئیسلام ده‌كه‌ین، ئه‌وانه‌ی‌ كه‌ ئه‌و پڕوپاگه‌ندانه‌ بۆئێمه‌ دروستده‌كه‌ن، بێگومان له‌به‌رئه‌وه‌یه‌ ناتوانن تۆمه‌تبارمان بكه‌ن به‌گه‌نده‌ڵی‌، مه‌له‌فێكی‌ ئه‌وه‌نده‌ ره‌شمان نییه‌‌و له‌سه‌ر شتی‌ دیكه‌ عه‌یبدارمان ده‌كه‌ن، له‌به‌رئه‌وه‌ ئه‌و جۆره‌ قسانه‌مان بۆهه‌ڵده‌به‌سن، به‌ڵام یه‌كشتی‌ تر هه‌یه‌، ئه‌ویش ئه‌وه‌یه‌ كه‌ پێمانخۆشه‌ پێشه‌وا‌و زانایانی‌ ئاینی‌ پێشه‌وای‌ هه‌مو لایه‌ك بن، بێگومان ئه‌وانیش وه‌كو هه‌مو هاوڵاتییه‌كی‌ كوردستان ئازادن له‌وه‌ی‌ كه‌ ده‌نگ به‌ چ حیزبێك یان به‌ چ لیستێك ده‌ده‌ن، به‌ڵام ناشێت مزگه‌وت‌و مینبه‌ری‌ پیرۆزی‌ مزگه‌وت به‌كاربهێنن بۆ پڕوپاگه‌نده‌ی‌ حیزبیی، ئێمه‌ هه‌روه‌ك چۆن لایه‌نگری‌ ئه‌وه‌ین زانكۆ سه‌ربه‌خۆ بێت، لایه‌نگری‌ ئه‌وه‌ین په‌روه‌رده‌ سه‌ربه‌خۆ بێت، لایه‌نگری‌ ئه‌وه‌ین قوتابخانه‌كان سه‌ربه‌خۆبن، لایه‌نگری‌ ئه‌وه‌شین كه‌ هه‌مو مزگه‌وته‌كان، ئه‌وقاف، مامۆستایانی‌ ئاینی‌، یه‌كێتیی‌ زانایان، ئه‌مانه‌ هه‌مو سه‌ربه‌خۆبن‌و دوربن له‌ده‌ستتێوه‌ردانی‌ حیزبی‌، وه‌ك ئێستا هه‌ندێك لایه‌ن ده‌یكه‌ن، مه‌لاكان به‌كاردێنن به‌داخه‌وه‌، به‌درێژایی مێژو ژماره‌یه‌كی‌ زۆری‌ پیاوانی‌ ئاینی‌ پێشه‌واو پێشڕه‌وی‌ كۆمه‌ڵ‌ بون، له‌هه‌مانكاتدا به‌درێژایی زه‌مه‌نیش ده‌سه‌ڵات توانیویه‌تی‌ له‌ناو زانایانی‌ ئاینیدا هه‌ندێك كه‌س بكڕێت بۆئه‌وه‌ی‌ ریكلامیان بۆبكه‌ن، به‌كورتی‌ ئه‌وانه‌ی‌ ناویان ناون (وعاض السلاطين).

Knn: بۆچونتان چۆنه‌ سه‌باره‌ت به‌ په‌یوه‌ندیی‌ سیاسه‌ت‌و ئاین؟
نه‌وشیروان مسته‌فا: پێمانوایه‌ ئاین رۆڵێكی‌ گرنگی‌ هه‌یه‌ له‌روی‌ كۆمه‌ڵایه‌تییه‌وه‌ به‌تایبه‌ت له‌ په‌روه‌رده‌كردنی‌ مرۆڤدا، هه‌روه‌ك ئاین رۆڵێكی‌ گه‌وره‌ی‌ هه‌یه‌ له‌كاروباری‌ سیاسیدا(نه‌ك به‌مانای‌ حیزایه‌تی‌)، به‌ڵكو مه‌لای‌ مزگه‌وت، زانای‌ ئاینیی‌ به‌شێكن له‌كۆمه‌ڵ‌، هه‌مو ئه‌و گیروگرفتانه‌ی‌ له‌ كۆمه‌ڵدا دێته‌ پێشه‌وه‌، هه‌مو ئه‌و قه‌یرانه‌ ئابوری‌‌و كۆمه‌ڵایه‌تی‌‌و رۆشنبیرییانه‌ی‌ كه‌ دێنه‌ پێشه‌وه‌، ئه‌وانیش ده‌گرێته‌وه‌ له‌به‌ر ئه‌وه‌ ده‌زگای‌ ئاینیی‌، مزگه‌وت ده‌بێت شوێنی‌ كۆبونه‌وه‌ی‌ هه‌مومان بێت، نابێت وای‌ لێبكرێت ته‌نیا بۆ لایه‌نێكی‌ سیاسی‌ دیاریكراوبێت، چونكه‌ ئه‌وه‌ له‌باتی‌ ئه‌وه‌ی‌ خه‌ڵك كۆبكاته‌وه‌ ده‌بێته‌ هۆی‌ دروستبونی‌ ناكۆكی‌ له‌ناو خه‌ڵكدا، پێمانوایه‌ كه‌ ده‌بێـت مزگه‌وت رۆڵی‌ گرنگی‌ هه‌بێت له‌په‌روه‌رده‌كردنی‌ كۆمه‌ڵایه‌تی‌‌و سیاسیی‌ خه‌ڵكدا، به‌ڵام به‌ لای‌ حیزبایه‌تیدا نا، یاخود ته‌رخانكردنی‌ مزگه‌وت بۆلایه‌نێكی‌ دیاریكراو، به‌ڵكو مزگه‌وت ده‌بێت شوێنی‌ كۆبونه‌وه‌ی‌ هه‌موان ببَت، نه‌ك یه‌ك لایه‌ن.

Knn: رۆژانه‌ گوێبیستی‌ ئه‌وه‌ ده‌بین كه‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان ده‌یه‌وێت كوده‌تا به‌سه‌ر حكومه‌تدا بكات، وه‌ڵامی‌ ئێوه‌ بۆ ئه‌وه‌ چییه‌؟
نه‌وشیروان مسته‌فا: به‌بۆچونی‌ من ئه‌وه‌ی‌ ئه‌م قسه‌یه‌ده‌كات له‌زانستی‌ سیاسیدا هیچ شاره‌زاییه‌كی‌ نییه‌، چونكه‌ كوده‌تا به‌ سوپاده‌كرێت، ده‌بێت سوپا بڕوات له‌شه‌وێكی‌ تاریكدا ده‌ستبگرێت به‌سه‌ر كۆشكی‌ كۆماری‌و ده‌زگای‌ راگه‌یاندندا، به‌ڵام ئێمه‌ نه‌سوپامان هه‌یه‌و نه‌ هێزی‌ چه‌كدارمان هه‌یه‌.
ئێمه‌ نامانه‌وێت كوده‌تا بكه‌ین، ئێمه‌ ده‌مانه‌وێت گۆڕین بكه‌ین‌و گۆڕینیش به‌هیچ جۆرێك مانای‌ روخاندن‌و كوده‌تا نییه‌، ئێمه‌ ده‌مانه‌وێـت گۆڕین بكه‌ین له‌شێوه‌ی‌ به‌ڕێوه‌بردنی‌ حوكمڕانیدا، ده‌مانه‌وێت گۆڕین بكه‌ین له‌ په‌رله‌ماندا‌و گۆڕین بكه‌ین له‌ ئه‌نجومه‌نی‌ وه‌زیراندا، ده‌مانه‌وێت گۆڕین بكه‌ین له‌دادگاو له‌هه‌مو داموده‌زگاكانی‌ حكومه‌تی‌ هه‌رێمی‌ كوردستاندا به‌ره‌و باشتر، ئێمه‌ هه‌رگیز بیر له‌روخاندن ناكه‌ینه‌وه‌ بیر له‌تێكدان ناكه‌ینه‌وه‌، ئه‌وه‌ی‌ بیری‌ لێده‌كه‌ینه‌وه‌ گۆڕینه‌ به‌ره‌و باشتر، هه‌روه‌ك باسمكرد ئه‌وانه‌ی‌ ئێمه‌ تۆمه‌تباره‌كان به‌ كوده‌تا دیاره‌ شاره‌زای‌ كاروباری‌ سیاسی‌ نین.

Knn: پڕوپاگه‌نده‌ی‌ ئه‌وه‌ ده‌خرێته‌ پاڵ‌ ئێوه‌ كه‌ گۆڕان ناوچه‌گه‌رێتی‌‌و سلێمانیچێتی‌ ده‌كات، وه‌ڵامی‌ ئێوه‌ چییه‌؟
نه‌وشیروان مسته‌فا: ئه‌م پرسیاره‌ شتێكی‌ بیرخستمه‌وه‌، به‌داخه‌وه‌ ئه‌مه‌ جاری‌ دوهه‌مه‌ ئه‌م قسه‌و باسه‌ له‌گه‌ڵ‌ من ده‌كرێت، جاری‌ یه‌كه‌م كه‌ ئه‌م پرسیاره‌ له‌منكراوه‌، له‌گه‌رمه‌ی‌ خولی‌ دوهه‌می‌ شه‌ڕی‌ ناوخۆدا بو، ئه‌وكاته‌ كاك(كه‌ریم عوسمان)ی‌ ره‌حمه‌تی‌ سه‌رپه‌رشتیار یان بێژه‌ربو له‌ ته‌له‌فزیۆنی‌ گه‌لی‌ كوردستان كه‌ له‌هه‌ولێره‌وه‌ په‌خشی‌ ده‌كرد، ئه‌و هات بۆلای‌ من‌و هه‌مان پرسیاری‌ لێكردم كه‌ گوایه‌ من وتبێتم (كوێی‌ موقه‌ده‌سه‌) ئه‌و قسه‌یه‌ی‌ من له‌گه‌لی‌ كوردستان بڵاوبوه‌وه‌ له‌ كوردستانی‌ نوێش، بۆیه‌ به‌لامه‌وه‌ سه‌یره‌ له‌دوای‌ ئه‌م هه‌مو ساڵه‌مان قسه‌ دوباره‌ ده‌كه‌نه‌وه‌.
ئێمه‌ نه‌ك ناوچه‌گه‌رێتی‌ ناكه‌ین، به‌ڵكو ئێمه‌ جوڵانه‌وه‌یه‌كی‌ سیاسین، ئێستاو دوارۆ‌وژیش، كۆمه‌ڵێك شت هه‌یه‌ تێمانپه‌ڕاندوه‌، هه‌ركه‌س له‌ ئێمه‌ سنوری‌ ناوچه‌و بنه‌ماڵه‌و قه‌بیله‌مان تێپه‌ڕاندوه‌، سنورێكی‌ زۆر فراوانتر كه‌ پێیده‌وترێت نه‌ته‌وه‌ی‌ كورد، كۆمانده‌كاته‌وه‌، هه‌ربۆیه‌ هیچ كه‌سێك له‌ئێمه‌ له‌قه‌بی‌ عه‌شیرتمان هه‌ڵنه‌گرتوه‌، ئه‌گه‌ر نا ئێمه‌ ده‌مانتوانی‌ له‌قه‌بی‌ بنه‌ماڵه‌كه‌ی‌ خۆمان یان ئه‌و عه‌شیره‌ته‌ی‌ له‌بنجوبنه‌واندا هه‌مان بوه‌ هه‌ڵبگرین، وه‌ك هه‌ندێك كه‌س كه‌ شانازی‌ ده‌كات به‌له‌قه‌بی‌ عه‌شیره‌ته‌كه‌یه‌وه‌، ئێمه‌ له‌ناوچه‌گه‌ریشدا له‌گوند تێپه‌ڕیوین بۆ شار له‌شاریشه‌وه‌ تێپه‌ڕیوین بۆ سنورێكی‌ فراوانتر كه‌ پێیده‌وترێـت نیشتیمان، ئه‌ویش كوردستانه‌، ئێمه‌ خۆمان به‌ كوردستانی‌ ده‌زانین نه‌ك ناوچه‌گه‌ر، كه‌سانێك كه‌ گله‌یی له‌ئێمه‌ ده‌كه‌ن له‌سه‌ر ناوچه‌گه‌ریی بابڕۆن كه‌ تاوه‌كو ئێسته‌ له‌قه‌به‌كانیان به‌ناوی‌ دێیه‌كی‌ بچوكه‌وه‌یه‌، یاخود به‌ناوی‌ شارێكه‌وه‌یه‌‌و شانازی‌ پێوه‌ده‌كه‌ن، ئێمه‌ نه‌ك هه‌ر بنه‌ماڵه‌و قه‌بیله‌و عه‌شیره‌تمان تێپه‌ڕاندوه‌ بۆ سنوری‌ نه‌ته‌وایه‌تی‌ كورد، نه‌ك هه‌ر سنوری‌ گوندو شارۆچكه‌و شارمانكردوه‌، بۆنیشتمانێكی‌ گه‌وره‌تر كه‌ ناوی‌ كوردستانه‌، به‌ڵكو جیاوازی‌‌و ململانێی‌ ناوخۆیی حیزبییشمان تێپه‌ڕاندوه‌، ئه‌و ململانێیه‌ی‌ ئێمه‌ هه‌مانه‌ له‌گه‌ڵ‌ تێكڕای‌ سیستمی‌ سیاسییه‌ له‌كوردستاندا، كه‌واته‌ ئێمه‌ به‌هه‌مو شێوه‌یه‌ك له‌ سنوری‌ ناوچه‌گه‌ری‌ ده‌رچوینه‌ته‌ ده‌ره‌وه‌، چوینه‌ته‌ ناو سنورێكه‌و كه‌ ناوی‌ نه‌ته‌وه‌ی‌ كوردو‌ونیشتمانی‌ كوردستانه‌. سنورێك كه‌ناوی‌ هه‌رێمی‌ كوردستانه‌.

Knn: ئه‌گه‌ر ئه‌مه‌ بیروبۆچونی‌ ئێوه‌یه‌، بۆچی‌ ئه‌وه‌نده‌ به‌ناوچه‌گه‌رێتی‌ تۆمه‌تبار ده‌كرێن؟
نه‌وشیروان مسته‌فا: ئه‌وه‌ به‌شێكه‌ له‌فه‌لسه‌فه‌ی‌ سیاسیی‌ حوكم، ئێمه‌ باوه‌ڕمان به‌وه‌ نییه‌ كه‌ هه‌مو ده‌سه‌ڵاته‌كان كۆبكرێنه‌وه‌ له‌ده‌ستی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ وه‌زیراندا، یان له‌ده‌ستی‌ چه‌ند كه‌سێكدا، ئێمه‌ باوه‌ڕمان به‌وه‌ نییه‌ كه‌ هه‌مو یه‌كه‌ ئیدارییه‌كانی‌ سه‌رتاسه‌ری‌ كوردستان چاوه‌ڕوانی‌ ده‌ستی‌ چه‌ند كه‌سێكبن له‌ هه‌ولێر.
له‌ به‌ڕێوه‌بردندا دو جۆره‌ به‌ڕێوبردن هه‌یه‌ یه‌كه‌م: به‌ڕێوه‌بردنێك كه‌ پێیده‌وترێت ستونی‌ یاخود (ئیداره‌ی‌ عه‌مودی‌) به‌ڕێوه‌بردنێكیش هه‌یه‌ پێیده‌وترێت به‌ڕێوه‌بردنی‌ ئاسۆیی واته‌ (ئیداره‌ی‌ ئوفوقی‌) له‌ ئیداره‌ی‌ ستونیدا هه‌مو ده‌سه‌ڵاته‌كان به‌لای‌ مه‌ركه‌زییه‌تدا ده‌ڕۆن، واته‌ به‌ره‌و ناوه‌ند، بۆنمونه‌ ئه‌گه‌ر به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گشتیی‌ قوتابخانه‌یه‌ك ویستی‌ ته‌والێتێكی‌ كچان یان كوڕان دروستبكات ده‌بێت بنوسێت بۆ به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گشتیی‌ له‌ پارێزگاكه‌ی‌ خۆی‌‌و له‌وێوه‌ بچێت بۆ ئه‌نجومه‌نی‌ وه‌زیران‌و له‌ ئه‌نجومه‌نی‌ وه‌زیرانیشه‌وه‌ بڕوات بۆ چه‌ند شوێنێكی‌ تر تا بڕیاری‌ له‌سه‌ر ده‌درێت، ئه‌مه‌ نمونه‌یه‌كی‌ زۆر ساده‌ی‌ به‌ڕێوه‌بردنی‌ ئیداره‌ی عه‌مودیه‌ له‌وڵاتدا كه‌هه‌مو ده‌سه‌ڵاته‌كان‌و دابه‌شكردنی‌ سامان‌و ده‌سه‌ڵات له‌ده‌ستی‌ چه‌ند كه‌سێكی‌ كه‌مدا یان له‌ده‌ستی‌ كه‌سێكدا كۆبكرێته‌وه‌‌و به‌پێچه‌وانه‌ی‌ ئه‌مه‌وه‌، ئیداره‌ی‌ ئاسۆیی دابه‌شكردنی‌ سامان‌و ده‌سه‌ڵاته‌ به‌سه‌ر پارێزگاكاندا، ئێمه‌ له‌كۆنه‌وه‌ لایه‌نگری‌ ئه‌وه‌ بوین كه‌ پارێزگاكانی‌ كوردستان، سلێمانی‌، دهۆك، هه‌ولێر، هه‌مو ئه‌مانه‌ چه‌ندین ده‌سه‌ڵاتی‌ یاسایی‌و ئیداری‌‌و داراییان هه‌بێـت بۆئه‌وه‌ی‌ بتوانن ئیشه‌كانی‌ خۆیان به‌ شكڵێكی‌ لامه‌ركه‌زیی به‌ڕێوه‌به‌رن، ئه‌وه‌ی‌ كه‌ باسمكرد په‌یوه‌ندی‌ به‌ فه‌لسه‌فه‌ی‌ حوكمڕانیی‌و فه‌لسه‌فه‌ی‌ لامه‌ركه‌زییه‌وه‌ هه‌یه‌.
ئێمه‌ لایه‌نگری‌ ئه‌وه‌ین كه‌ په‌رله‌مانێكمان هه‌بێـت یاساو ته‌شریعات بۆ سه‌رتاسه‌ری‌ كوردستانی‌ عێراق دابنێت‌و هه‌مو ناوچه‌كانی‌ كوردستانی‌ عێراق هه‌ر له‌ زاخۆوه‌ هه‌تاوه‌كو كفری‌ پابه‌ندبن به‌ جێبه‌جێكردنی‌ ئه‌و یاسایانه‌وه‌، لایه‌نگری‌ ئه‌وه‌ین ئه‌نجومه‌نێكی‌ وه‌زیرانمان هه‌بێـت پلانی‌ ئابوری‌، سیاسی‌، كۆمه‌ڵایه‌تی‌‌و فه‌رهه‌نگی‌ له‌سه‌ر ئاستی‌ هه‌مو كوردستانی‌ عێراق پلانی‌ پێنج ساڵه‌و ده‌ساڵه‌و پانزه‌ ساڵه‌، دابنێت. له‌هه‌مانكاتدا ئه‌نجومه‌نی‌ وه‌زیران ئه‌و لایه‌نه‌بێـت كه‌ په‌یوه‌ندی‌ له‌ نێوان هه‌رێم‌و ناوه‌نددا رێكبخات، هه‌روها له‌نێوان هه‌رێم‌و ده‌وڵه‌تانی‌ دونیا رێكبخات، به‌ڵام ئێمه‌ لایه‌نگری‌ ئه‌وه‌ نین هه‌مو ده‌سه‌ڵاته‌كان له‌ ئه‌نجومه‌نی‌ پارێزگاكان‌و له‌ قایمقامه‌كان‌و به‌ڕێوه‌به‌ری‌ ناحیه‌كان بسه‌نرێـنه‌وه‌و بدرێن به‌ئه‌وان، ئه‌مه‌ له‌به‌رئه‌وه‌یه‌ پێمانده‌ڵێن ئه‌مانه‌ سلێمانیچێتی‌ ده‌كه‌ن، به‌ڵێ‌ من لایه‌نگری‌ ئه‌وه‌م كه‌ ئه‌نجومه‌نی‌ پارێزگای‌ سلێمانی‌ هه‌مو ده‌سه‌ڵاتێكی‌ هه‌بێـت، به‌ڵام له‌هه‌مانكاتیشدا لایه‌نگری‌ ئه‌وه‌م ئه‌نجومه‌نی‌ پارێزگای‌ دهۆك‌و هه‌ولێریش(ئومێدموایه‌ له‌پاشه‌ڕۆژیشدا كه‌ركوكیش)ئه‌مانه‌ ده‌سه‌ڵاتی‌ جێبه‌جێكردن، ده‌سه‌ڵاتی‌ كارگێڕی‌، ده‌سه‌ڵاتی‌ دارایی‌و كۆمه‌ڵێك ده‌سه‌ڵاتی‌ وایان هه‌بێت كه‌ له‌سنوری‌ ناوچه‌كه‌ی‌ خۆیاندا به‌ڕێوه‌یبه‌رن‌و وایان لێنه‌كرێت بۆ هه‌مو شتێك موحتاجی‌ ده‌ستی‌ سه‌رۆكی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ وه‌زیران بن، ئه‌م بیركردنه‌وه‌یه‌ی‌ ئێمه‌ به‌شێكه‌ له‌فه‌لسه‌فه‌ی‌ سیاسیی‌ به‌ڕێوه‌بردنی‌ وڵات، په‌یوه‌ندی‌ به‌ ناوچه‌گه‌رێتییه‌وه‌ نییه‌.

Knn: یه‌كێك له‌و پڕوپاگه‌ندانه‌ی‌ به‌رامبه‌ر لیستی‌ گۆڕان ده‌كرێت ئه‌وه‌یه‌ كه‌ ده‌ڵێن "ئه‌گه‌ر ئێوه‌ ده‌سه‌ڵات بگرنه‌ده‌ست‌و هه‌ڵبژاردنه‌كان ببه‌نه‌وه‌، ئه‌و له‌شكره‌ گه‌وره‌یه‌ی‌ ده‌زگاكانی‌ حوكمڕانی‌ پێشو دایمه‌زراندون هه‌مویان ده‌رده‌كه‌ن‌و موچه‌كانیان ده‌بڕن!؟" قسه‌ی‌ ئێوه‌ چییه‌؟
نه‌وشیروان مسته‌فا: بێگومان ئه‌وه‌ درۆیه‌كی‌ شاخداره‌، ده‌یكه‌ن بۆئه‌وه‌ی‌ ئه‌و له‌شكره‌ گه‌وره‌یه‌ بكه‌ن به‌گژماندا، ئێمه‌ نه‌ك موچه‌ی‌ هیچ كه‌سێك نابڕین، به‌ڵكو ته‌نانه‌ت بیرمان له‌وه‌ كردوه‌ته‌وه‌ ئه‌وانه‌ش كه‌ موچه‌یان نییه‌ جۆرێك له‌ سه‌رچاوه‌ی‌ ژیانیان بۆدابین بكرێت، بۆنمونه‌ (ژنی‌ ماڵ‌) كه‌ ژماره‌یه‌كی‌ زۆر زۆرن له‌ كوردستاندا، ئێمه‌ داوای‌ ئه‌وه‌ ده‌كه‌ین حسابێكیان بۆبكرێت، چونكه‌ ئه‌و ئیشه‌ی‌ له‌ماڵدا ده‌یكات كه‌ به‌خێوكردنی‌ مناڵ‌‌و به‌ڕێوه‌بردنی‌ ناو ماڵه‌كه‌یه‌تی‌ وه‌ك ئیشی‌ كارمه‌ندانی‌ حكومه‌ته‌‌و پێویسته‌ حسابیان بۆبكرێت‌و له‌به‌رامبه‌ردا پاره‌ وه‌ربگرن‌و پاشه‌ڕۆژیان مسۆگه‌ر بێت، لایه‌نگری‌ ئه‌وه‌ین‌و داوای‌ ئه‌وه‌ ده‌كه‌ین بیمه‌ی‌ كۆمه‌ڵایتی‌ هه‌بێـت، لایه‌نگری‌ ئه‌وه‌ین بانكێكی‌ تایبه‌تی‌ هه‌بێت بۆ یارمه‌تیدانی‌ گه‌نجه‌كان، بۆئه‌وه‌ی‌ بتوانن ژن بهێنن خانو بكإن، ئۆتۆمبێل بكڕن، درێژه‌ به‌خوێندن بده‌ن، پرۆژه‌ی‌ بچوك‌و ناوه‌ندی‌ دروستبكه‌ن.
ئێمه‌ له‌هه‌مانكاتدا لایه‌نگری‌ ئه‌وه‌ین ئاوه‌دانی‌ بخرێته‌ دێهاته‌كانه‌وه‌‌و (ئێمه‌ باوه‌ڕمان به‌وه‌ نییه‌ به‌ته‌نیا بڕۆی‌ چه‌ند شه‌قام‌و قوتابخانه‌‌و مزگه‌وت‌و بنكه‌یه‌كی‌ ته‌ندروستی‌ بكه‌یته‌وه‌) ئێمه‌باوه‌ڕمان به‌وه‌ هه‌یه‌ كه‌ ده‌بێت چۆنایه‌تیی‌ ژیانی‌ جوتیاری‌ كورد بگۆڕین.
ده‌وڵه‌مه‌ندو هه‌ژار سود له‌ به‌رنامه‌كه‌ی‌ ئێمه‌ ده‌بینن، به‌ڵام به‌ڕێژه‌ی‌ جیاواز، ئه‌وه‌ی‌ زۆرترین سودی‌ لێده‌بینێت گه‌نجه‌كانن كه‌به‌شی‌ زۆری‌ كۆمه‌ڵگه‌ی‌ ئێمه‌ن، فه‌قیرو هه‌ژاری‌ لادێ‌‌و شاره‌ له‌گه‌ڵ‌ ژنی‌ ناوماڵدا كه‌ ئه‌مانه‌ زۆرینه‌ی‌ كۆمه‌ڵگه‌ی‌ كوردین، ئێمه‌ به‌هیچ جۆرێك له‌م قۆناغه‌و دوای‌ ئه‌م قۆناغه‌ش ده‌ستكاری‌ هه‌ندێك سیستم هه‌یه‌ نایكه‌ین له‌وانه‌ سیستمی‌ موچه‌، سیستمی‌ ته‌ندروستی‌، سیستمی‌ په‌روه‌رده‌، ئه‌و سیستمانه‌ی‌ كه‌ تائێستا ده‌قیانگرتوه‌ به‌بێ‌ لێكۆلێنه‌وه‌یه‌كی‌ قوڵ‌‌و به‌بێ‌ دڵنیابون له‌وه‌ی‌ بتوانین (به‌دیل)ێكی‌ زۆر باشتری‌ بۆبدۆزینه‌وه‌ به‌هیچ جۆرێك ده‌ستكاری‌ ناكه‌ین، بۆیه‌ ئه‌و پڕوپاگه‌ندانه‌ راست نین.

Knn: پڕوپاگه‌نده‌ی‌ ئه‌وه‌ش ده‌كه‌ن كه‌ لیستی‌ گۆڕان هیچ جۆره‌ په‌یوه‌ندییه‌كی‌ دیبلۆماسی‌ له‌گه‌ڵ‌ هیچ وڵاتێكدا نییه‌، به‌تایبه‌ت ئه‌مریكاو به‌ریتانیا، ئه‌مه‌ تاچه‌ند راسته‌؟
نه‌وشیروان مسته‌فا: ئه‌گه‌ر ئه‌وان په‌یوه‌ندیی دیبلۆماسییان هه‌بێت ئه‌مه‌ هیچ هونه‌رێكی‌ تیانییه‌، ئه‌وان له‌به‌رزترین پله‌ی‌ حوكمڕانیدان له‌كوردستان‌و له‌ عێراقیشدا، شتێكی‌ ئاساییه‌ كه‌ له‌گه‌ڵ‌ ده‌وڵه‌تانی‌ دونیا په‌یوه‌ندیی‌ دیبلۆماسی‌ دروستده‌كه‌ن، له‌گه‌ڵ‌ كاربه‌ده‌ستانی‌ حكومه‌تدا دروستی‌ ده‌كه‌ن، ئه‌وانه‌ پله‌ی‌ زۆر به‌رزیان هه‌یه‌، سه‌ركۆماری‌ عێراقه‌، سه‌رۆكی‌ هه‌رێمی‌ كوردستانه‌، سه‌رۆك وه‌زیرانه‌، وه‌زیری‌ ده‌ره‌وه‌یه‌، شتێكی‌ ئاساییه‌ ده‌بێت په‌یوه‌ندیی‌ دیبلۆماسی‌ فراوانیان هه‌یه‌، به‌ڵام له‌هه‌مانكاتدا، ئێمه‌ كه‌ وه‌كو لیستێك هاتوینه‌ته‌ مه‌یدانه‌وه‌ پێشتریش وه‌كو ده‌زگایه‌كی‌ راگه‌یاندنی‌ گه‌وره‌ په‌یوه‌ندیی‌ دۆستایه‌تی‌ فراوانمان هه‌یه‌ له‌گه‌ڵ‌ زۆر داموده‌زگای‌ ده‌ره‌وه‌‌و سه‌ردان له‌نێوانماندا هه‌یه‌، هه‌واڵگۆڕینه‌وه‌ له‌نێوانماندا هه‌یه‌، په‌یوه‌ندییه‌كی‌ باشمان هه‌یه‌ له‌گه‌ڵ‌ ئه‌وانه‌دا، بۆ مه‌سه‌له‌ی‌ ئه‌م هه‌ڵبژاردنه‌ش ئه‌وان بێلایه‌ن ده‌بن‌و له‌دواییشدا مامه‌ڵه‌ له‌گه‌ڵ‌ براوه‌و ئه‌مری‌ واقیعدا ده‌كه‌ن.

Knn: باس له‌وه‌ ده‌كه‌ن كه‌ نه‌وشیروان مسته‌فا مامه‌ڵه‌یه‌كی‌ توندوتیژی‌ له‌گه‌ڵ‌ ژندا هه‌یه‌، بۆ ئه‌مه‌ چی‌ ده‌ڵێیت؟
نه‌وشیروان مسته‌فا: من له‌م شه‌وانه‌دا له‌ ته‌له‌فزیۆنه‌وه‌ په‌یامێكی‌ تایبه‌تم هه‌بو بۆپرسی‌ ژنان، هیوادارم زۆربه‌ی‌ ژنان گوێیان لێ بوبێت، ئه‌وه‌ دیسانه‌وه‌ هه‌ر ده‌چێته‌ خانه‌ی‌ ئه‌و قسه‌ بێبنه‌مایانه‌وه‌ كه‌ ده‌یكه‌ن، بڕواناكه‌م پیاوێك مه‌گه‌ر نه‌خۆش بێت ئه‌گینا هه‌رگیز دژی‌ ره‌گه‌زی‌ مێ‌ نابێت، ئه‌و به‌رنامه‌یه‌ش كه‌ ئێمه‌ هه‌مانه‌ بۆژنان، پێموابێت بۆیه‌كه‌مجاره‌ له‌ده‌رگای‌ هه‌ندێك بابه‌تمانداوه‌ كه‌ له‌ په‌رله‌مانی‌ داهاتودا هه‌وڵده‌ده‌ین هه‌موی‌ بكه‌ین به‌ یاسا، له‌ناو ئه‌و یاسایانه‌دا بۆنمونه‌ دابینكردنی‌ ئه‌و موچه‌ تایبه‌ته‌یه‌ كه‌ بۆ ژنی‌ ماڵ‌ داوای‌ ده‌كه‌ین، ئه‌مه‌ش له‌پێناو ئه‌وه‌دا تا ژنی‌ ماڵیش جۆرێك له‌سه‌ربه‌خۆیی ئابوری‌ هه‌بێت، پێویسته‌ ئه‌و كاره‌ی‌ له‌ناوماڵدا ده‌یكات چ به‌خێوكردن بێـت یان ئیداره‌كردن وه‌كو كاری‌ كارمه‌ندانی‌ تری‌ حكومه‌ت بۆی‌ حساب بكرێت، جگه‌ له‌وه‌ چه‌ند یاسایه‌كی‌ دیكه‌مان به‌ده‌سته‌وه‌یه‌ كه‌ له‌ئێستاشه‌وه‌ هه‌ندێك له‌شاره‌زایانمان له‌یاسا ئاماده‌ی‌ ده‌كه‌ن‌و زۆر به‌لامانه‌وه‌ گرنگه‌‌و بۆ پاراستنی‌ ژنانه‌، بابه‌تی‌ یاسای‌ (مه‌نعی‌ ته‌حه‌ڕوشی‌ جنسییه‌) كه‌ ئێمه‌ زۆر به‌لامانه‌وه‌ گرنگه‌، یاسایه‌كی‌ تریان یاسای‌ قه‌ده‌غه‌كردنی‌ جیاوازی‌ ره‌گه‌زییه‌ (جێنده‌ر) كه‌ نابێت جیاوازی‌ له‌ نێوان نێرو مێدا بكرێت له‌سه‌ر بنه‌مای‌ ره‌گه‌ز، چ له‌ماڵدا چ له‌ناو فه‌رمانگه‌كان‌و شوێنه‌ گشتییه‌كاندا، یاسایه‌كی‌ دیكه‌یان ئه‌وه‌یه‌ كه‌ له‌باتی‌ ئه‌وه‌ی‌ جیاكاری‌ ره‌گه‌زیی نه‌گه‌تیڤ هه‌بێت جیاوازی‌ ره‌گه‌زیی‌ پۆزه‌تیڤ هه‌بێت، بۆئه‌وه‌ی‌ ئه‌گه‌ر ژن‌و پیاوێك پێكه‌وه‌ هه‌مان مه‌رجیان تیابو‌و داوای‌ كارێكیانكرد، ژنه‌كه‌ پێشبخرێت، به‌كورتی‌ كۆمه‌ڵێك شتمان به‌ده‌سته‌وه‌یه‌ كه‌ به‌ڵگه‌ی‌ ئه‌وه‌یه‌ من ژنم خۆشده‌وێت.

Knn: پڕوپاگه‌ند كراوه‌ كه‌ له‌كاتی‌ ده‌نگداندا كامێراهه‌یه‌‌و ئه‌گه‌ر ده‌نگ به‌ لیستی ده‌سه‌ڵات نه‌ده‌ن موچه‌كه‌یان ده‌بڕێت، له‌م باره‌یه‌وه‌ قسه‌تان چییه‌‌و تاچه‌ند لیستی‌ گۆڕان ئیشی‌ بۆ ئه‌وه‌ كردوه‌ كه‌ كامێری‌ چاودێریی نه‌بێت؟
نه‌وشیروان مسته‌فا: ئه‌م جۆره‌ پڕوپاگه‌ندانه‌ به‌شێكه‌ له‌و جه‌نگه‌ ده‌رونییه‌ی‌ كه‌ ئه‌و لایه‌نانه‌ی‌ ترسی‌ دۆڕانیان هه‌یه‌ بڵاویده‌كه‌نه‌وه‌، من ده‌مه‌وێت لێره‌وه‌ هاونیشتمانیانی‌ كوردستان دڵنیابكه‌م كه‌ ئێمه‌ پێیانوتوین "ئه‌گه‌ر هه‌ڵبژاردن له‌ كوردستانی‌ عێراقدا باشتر نه‌بێت له‌هه‌ڵبژاردنی‌ پارێزگاكانی‌ عێراق (كه‌ پێش ماوه‌یه‌ك ئه‌نجامدرا) ئیعتیرافی‌ پێناكه‌ین." بێجگه‌له‌وه‌ مه‌سه‌له‌ی‌ بونی‌ كامێرا له‌ بنچینه‌وه‌ درۆیه‌‌و مه‌سه‌له‌ی‌ قه‌ڵه‌م ومره‌كه‌ب‌و ئه‌وشتانه‌ی‌ كه‌ باسی‌ ده‌كه‌ن هه‌موی‌ درۆیه‌، ئه‌وه‌ ته‌نیا بۆ ئه‌وه‌یه‌ كه‌ خه‌ڵك وا لێبكه‌ن بڵێت "ئه‌گه‌ر بچم بۆهه‌ڵبژاردن یان نه‌چم له‌ ئێستاوه‌ ئاكامی‌ هه‌ڵبژاردن دیاریكراوه‌ له‌به‌رئه‌وه‌ بۆچی‌ بچم بۆده‌نگدان"، ئه‌مه‌ هه‌موی‌ جه‌نگی‌ ده‌رونییه‌ له‌گه‌ڵ‌ خه‌ڵك ئه‌گه‌رنا مه‌سه‌له‌ی‌ مۆبایل بۆ وێنه‌گرتن یان ئه‌وه‌ی‌ كه‌ قه‌ڵه‌مه‌كه‌ ئه‌سڕێته‌وه‌، ئه‌وه‌ هه‌موی‌ درۆیه‌‌و باوه‌ڕموایه‌ ئه‌مجاره‌ كه‌مترین رێژه‌ی‌ ساخته‌كاریی‌ له‌كوردستاندا ده‌كرێت، به‌تایبه‌ت كه‌ ئێمه‌ش له‌سه‌روی‌ سێهه‌زارچاودێره‌وه‌ چاودێرمان داناوه‌ بۆ چاودێریی‌ سندوقه‌كانی‌ ده‌نگدان‌و هه‌ریه‌ك له‌ئه‌وان به‌دوچاو چاودێری‌ ده‌نگدانه‌كه‌ ده‌كه‌ن‌و نایه‌ڵن ساخته‌كاریی‌ بكه‌ن.

Knn: سه‌باره‌ت به‌سوێندانی‌ كارمه‌ندان‌و ئه‌وانه‌ی‌ پۆلیس یان ئاسایشن‌و له‌داموده‌زگاكاندا كارده‌كه‌ن، سوێندیان ده‌ده‌ن كه‌ ده‌نگبده‌ن به‌ لیستی‌ كوردستانی‌، سه‌باره‌ت به‌وه‌ چی‌ ده‌ڵێن، ئێوه‌ چیتانكردوه‌ بۆچارسه‌ری‌ ئه‌مه‌؟
نه‌وشیروان مسته‌فا: بۆ ئه‌م حاڵه‌ته‌ پرسیارمان له‌ كۆمه‌ڵێك زانای‌ ئاینیی‌ كردوه‌، له‌م رۆژانه‌شدا ره‌نگه‌ بڵاوبكرێته‌وه‌‌و وه‌ك فه‌توا بڵاویده‌كه‌نه‌وه‌، كه‌ هه‌مو ئه‌و سوێندانه‌ی‌ له‌ژێر فشارو گوشاردا ده‌درێن، هه‌مو ئه‌وسوێندانه‌ی‌ كه‌ خه‌ڵك له‌ترسا ناچارده‌كرێن بیخوات، هه‌مو ئه‌وسوێندانه‌(باتیله‌)‌و ئه‌و كه‌سه‌ نه‌ ته‌ڵاقی‌ ده‌كه‌وێت‌و نه‌ گوناهی‌ ده‌گات ئه‌گه‌ر سوێنده‌كه‌ بشكێنێت، به‌ڵكو ده‌توانێت ویژدانی‌ خۆی‌ ئاسوده‌ بكات‌و ده‌نگ به‌و لیسته‌ بدات كه‌ خۆی‌ ده‌یه‌وێت‌و باوه‌ڕی‌ پێیه‌تی‌، (فشارو نانبڕین‌و سوێندان‌و ته‌ڵاق پێخواردن) ئه‌مانه‌ هه‌مو پێچه‌وانه‌ی‌ ئه‌خلاقه‌.

Knn: له‌گه‌ڵ‌ ئه‌وه‌ی‌ خه‌ڵكێكی‌ زۆر چاوه‌ڕوانی‌ (25-7)ن بۆده‌نگدان، له‌به‌رامبه‌ریشدا خه‌ڵكێكی‌ زۆر هه‌یه‌ كه‌ ره‌شبینن‌و ده‌نگ به‌هیچ قه‌واره‌یه‌ك ناده‌ن، قسه‌ی‌ تۆ له‌مباریه‌وه‌ چییه‌؟
نه‌وشیروان مسته‌فا: سه‌ره‌تا له‌هیچ جێگایه‌كی‌ دونیادا له‌سه‌داسه‌دی‌ ئه‌وانه‌ی‌ مافی‌ ده‌نگدانیان هه‌یه‌ ناچن بۆ ده‌نگدان، به‌ڵام ئه‌وه‌ی‌ كه‌ تۆ باسی‌ ده‌كه‌یت خه‌ڵك ره‌شبینه‌ یان نائومێده‌ له‌راستیدا خه‌ڵك ناهه‌قی‌ نییه‌، من خۆم یه‌كێك بوم له‌وانه‌ی‌ كه‌ له‌هه‌ڵبژاردنی‌ پێشودا هه‌م بانگه‌شه‌مكردوه‌ هه‌م ده‌نگمداوه‌، له‌ راستیدا من په‌شیمانم كه‌ ده‌نگم به‌م كۆمه‌ڵه‌ داوه‌، به‌ڵام ئومێدموایه‌ كه‌ خه‌ڵك نائومێد نه‌بێت، چونكه‌ ئێمه‌ له‌به‌رده‌م قۆناغێكی‌ نوێداین كه‌ ده‌توانین ناوی‌ بنێین قۆناغی‌ وه‌رچه‌رخانێكی‌ سیاسی‌ له‌ مێژوی‌ سیاسیی‌ میلله‌ته‌كه‌ماندا، ئه‌مجاره‌ وه‌كو جاره‌كانی‌ ترنییه‌، ئه‌مجاره‌ لیستی‌ جیاواز هه‌یه‌، به‌ به‌رنامه‌ی‌ جیاوازه‌وه‌ مونافه‌سه‌یه‌كی‌ توندوتۆڵ‌ هه‌یه‌، من ئومێدموایه‌ هه‌مو ئه‌و كه‌سانه‌ی‌ كه‌ نائومێدبون وه‌ك ده‌وترێت (وتفائلوا بالخير تجدوه)، ئومێدموایه‌ هه‌مو گه‌شبینبن‌و هیوایان هه‌بێت، مرۆڤ كه‌ هیوابڕاوبو به‌ڕاستی‌ دونیا زۆر تاریك دێته‌ به‌رچاوی‌، دنیای‌ ئێستای‌ كوردستان بۆ خۆشبه‌ختی‌ زۆر روناكه‌، هه‌مو نیشانه‌كان ئاماژه‌ی‌ ئه‌وه‌یان تێدایه‌ كه‌ ئێمه‌ بۆ پێشه‌وه‌ ده‌چین، پاشه‌ڕۆژێكی‌ روناكمان هه‌یه‌، ئاسۆیه‌كی‌ روناكمان له‌به‌رده‌مدایه‌، ئێمه‌ ره‌نگه‌ له‌چه‌ند رۆژی‌ داهاتودا لیستێك به‌ناوی‌ ئه‌و یاسایانه‌ی‌ به‌قازانجی‌ خه‌ڵكه‌‌و به‌نیازین له‌ پارله‌ماندا تێیپه‌ڕێنین، بڵاوبكه‌ینه‌وه‌، له‌بواره‌كانی‌ چاكسازیی‌ ئابوری‌‌و كۆمه‌ڵایه‌تی‌‌و له‌قازانجی‌ گوزه‌رانی‌ خه‌ڵك‌و گه‌نجانی‌ وڵاته‌كه‌ماندایه‌. ئومێدیشموایه‌ ئێمه‌ بتوانین كارێكی‌ وا بكه‌ین ئه‌وه‌ی‌ توشی‌ نائومێدی‌ بوه‌ جارێكی‌ تر ئومێدی‌ به‌ژیان بۆ دروست بێته‌وه‌، هه‌رخۆی‌ ناوی‌ گۆڕان جۆرێك له‌ ئومێدو هیوا ده‌به‌خشێت به‌خه‌ڵك.

Knn: كه‌واته‌ تاچه‌ند پابه‌ندده‌بن به‌جێبه‌جێكردنی ئه‌وبه‌ڵێنانه‌وه‌ كه‌ به‌خه‌ڵكی‌ ده‌ده‌ن؟
نه‌وشیروان مسته‌فا: ئومێدموایه‌ كه‌ هه‌مو هاوكاره‌كانم‌و هه‌مو ئه‌وانه‌ی‌ كه‌ كاندیدكراون پابه‌ندبن (وه‌كو به‌ڵێن‌و په‌یمانیانداوه‌)، پابه‌ندبن به‌جێبه‌جێكردنی‌ به‌رنامه‌كه‌وه‌، به‌ڵام به‌داخه‌وه‌ له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ له‌م وڵاته‌ی‌ ئێمه‌دا ئه‌و داموده‌زگایانه‌ چاوی‌ میلله‌تیان به‌سه‌ره‌وه‌ نه‌بوه‌‌و دادگایه‌كی‌ باڵای‌ وه‌ك دادگای‌ ده‌ستوری‌ نییه‌ كه‌ رێگیری‌ له‌و شتانه‌ بكات، له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ لێره‌ گوشاری‌ جه‌ماوه‌ریی له‌سه‌ر حكومه‌ت زۆر كه‌مبوه‌ رێكخراوه‌كانی‌ كۆمه‌ڵگه‌ی‌ مه‌ده‌نی‌ لاوازن‌و ده‌سه‌ڵاتی‌ چواره‌م یاخود میدیای‌ ئازادیش هه‌ندێك قسه‌ی‌ كردوه‌، به‌ڵام ئه‌ویش نه‌یتوانیوه‌ رایه‌كی‌ گشتیی‌ وا دروستبكات كه‌ چاودێربێت به‌سه‌ر حكومه‌ته‌وه‌.
له‌م ده‌زگایانه‌ی‌ ئێمه‌دا چ وه‌زیره‌كان یان ئه‌ندام پارله‌مانه‌كان ئه‌وه‌نده‌ ئیمتیازاتیان هه‌یه‌ كه‌ له‌ناو ئه‌م هه‌مو ئیمتیازاتانه‌دا خه‌مه‌كانی‌ خه‌ڵكیان بیرده‌چێته‌وه‌، وه‌ك یه‌كێك كه‌ چۆن یه‌كه‌مجار تۆزێك حه‌شیشه‌ ده‌خوات دوایی ده‌بێته‌ مودمینی‌ ته‌واو، به‌ڵام ئومێدموایه‌ ئه‌م ده‌سته‌ نوێیه‌ی‌ په‌رله‌مان زۆر چالاك‌و كارا بن‌و هه‌وڵبده‌ن ئه‌و ئیمتیازاتانه‌ی‌ په‌رله‌مان وا كه‌مكه‌نه‌وه‌ كه‌ خه‌ڵك ئه‌ندامێتی‌ پارله‌مان وه‌ك ئیمتیازو ده‌سكه‌وت ته‌ماشا نه‌كات، به‌ڵكو به‌خزمه‌تكردنی‌ نیشتمان‌و ئه‌ركێكی‌ بزانێت.

Knn: له‌كۆتاییدا ده‌مه‌وێـت به‌شێوه‌یه‌كی‌ رونتر له‌سه‌ر ئه‌و پڕوپاگه‌نده‌یه‌ قسه‌م بۆ بكه‌یت كه‌ گوایه‌ ئه‌گه‌ر ئێوه‌ بێنه‌ سه‌ر ده‌سه‌ڵات موچه‌ی‌ كادیرانی‌ یه‌كێتی‌‌و پارتی‌ ده‌بڕن؟
 نه‌وشیروان مسته‌فا: بێگومان ئێمه‌ موچه‌ی‌ هیچ كه‌سێك نابڕین، به‌ڵكو موچه‌بڕینی‌ هه‌ركه‌سێك لای‌ ئێمه‌ وه‌كو تاوانێك وایه‌ كه‌ به‌رامبه‌ر خێزانێكی‌ كورد ده‌كرێت، ئێمه‌ هه‌مو ئه‌وانه‌ی‌ كه‌ كادیری‌ یه‌كێتی‌‌و پارتین به‌هاوسه‌نگه‌رو به‌ براو به‌خۆشه‌ویستی‌ خۆمان ده‌زانین له‌هه‌مو ئاسته‌كاندا، ئێستا ململانێیه‌كی‌ دیموكراسی‌ هه‌یه‌، ئێمه‌ كه‌ دواتر ده‌سه‌ڵاتمان گرته‌ده‌ست به‌هیچ جۆرێك هیچ جۆره‌ حساب‌و كیتابێكمان له‌گه‌ڵ‌ كادیره‌كانی‌ پارتی‌‌و یه‌كێتی‌‌و حیزبه‌كانی‌ تردا نییه‌، به‌پێچه‌وانه‌وه‌ وه‌كو باسمكرد ئه‌و سیستمی‌ موچه‌یه‌ی‌ كه‌ ئێستا هه‌یه‌ هه‌تاوه‌كو به‌دیلێكی‌ باشتری‌ بۆنه‌دۆزینه‌وه‌ ده‌ستكاریی‌ ناكه‌ین، ئێمه‌ به‌چاوی‌ رێزو پێزانین‌و خۆشه‌ویستییه‌وه‌ ته‌ماشای‌ هه‌مو ئه‌و تێكۆشه‌رانه‌ ده‌كه‌ین.

 
     Print     Send this link     Add to favorites

بیروڕا
كوردمان_به هدينى
 slaw tan le be ey dlsozi xeliki kordstan newsherwan mstafa mroveki dlsozi gela dlsozi xakakeye j dil chawi ma chdakm dest xoshi le dekem bo serkawtini listi goran..
neevar_koyi
 زۆری نه‌ماوه‌ تاریكی وا خه‌ریكه‌ مۆمه‌كه‌ ده‌گه‌شێته‌وه‌ دڵنیام دڵنیام مۆمی گۆڕان گۆڕانێكی گه‌وره‌ به‌سه‌ر ئه‌م كوردستانه‌ دێنی بژی بژی كاك نه‌وشێروان هه‌رتۆی ده‌رگای تاریكت داخست ده‌رگای ڕۆناكیت كرده‌وه‌ .
haras
 agar awae amana haleabastin dze kak nawsherwan rastesh bet nagat ba kamtren xeanat ka amana krdwyana dji aw milata har la azad krdini frokawanaka u har la froshtni kerkuk u har la teparandini dasturek ka tanhaw tanha bnamala u gandalakan sudi le abenn har la rekawtni strateji puk kdp ka kas nazani lasar cheya har la grebasta nawteyakan ka tanha bnamala agadra ja hewadarm ka komalani xalki kurdistan bam shta be bnamajana hal naxlten u brwae pe nakan, goran barewaya ba sarokayati kaki kakan nawsherwan mustafa
gorn
 aw du zil heza bargay mangeky goran nagrn bzhy gorrrrrrrraaaaaaaaaaaaaan bzhy goran
hiwachawrash.swindon uk
 mn wak hawlatek la uk dangexom akhakama sar leste nosharwan bratan hiwa chawrash la barytanya
Aram Hamesalh- USA
 سالی 1970 بیرمه‌ندو هزرڤانی گه‌وره‌ی ئه‌مریکی نوام چؤمسکی سه‌ردانی فیدڵ کاسترۆی کرد ، ئیدی له‌و کاته‌ وه‌ ئه‌م مرۆڤه‌ روناکبیرودانسقه‌یه‌ که‌وته‌ به‌ر تانه‌وته‌شه‌ری ڕاستره‌وه‌ ئه‌مریکییه‌کان وبه‌ كۆمؤنیست نێوزه‌دکرا، هه‌ر له‌وکاته‌شه‌وه‌ کاک نه‌وشیروان لیستی گؤڕانی ڕاگه‌یاند ، گه‌نده‌ڵبازان هه‌زاران تۆمه‌تی بێ بناغه‌یان بۆ دؤزییه‌ وه‌، له‌وانه‌ بێ دینی و ناوچه‌گه‌ریتی، وه‌کو بڵیی خؤیان زۆر ده‌ستپاک و به‌ دینن، دین بیروباوه‌ڕی شه‌خسییه‌وهیچ په‌یوه‌ندی به‌ کاری سیاسیه‌وه‌ نییه‌ ئیدی ئه‌وکه‌سه‌ به‌دین بێ یان نا هیچ گرنگ نییه‌، زۆرجاریش که‌سی بێ دین هه‌بووه‌ که‌ زۆرله‌که‌سانی دیندار مرؤڤ دؤسترو ده‌ستپاکترو مؤراڵ به‌رزتر بووه‌.
Asokurd / Berlin
 سه‌رده‌می غاندی و ماندێلاش به‌ردهاوێژو ده‌رون نه‌خۆش هه‌بوون ، به‌ڵام ئه‌وان وه‌ک که‌فی سابون و بڵقی سه‌ر ئاو هه‌ر زوو نه‌مان و ته‌فروتوونا بوون ، مێژووی زێڕینش بۆ غاندی و ماندێلا نووسرایه‌وه‌، ئێستاش ماندێلا مامۆستای مۆراڵی هه‌موو جیهانه‌ و ڕێزی هه‌یه‌ ، په‌ڵه‌ هه‌وره‌ ڕه‌شه‌کان ناتوانن به‌رده‌وام بن له‌ به‌رگرتنی خۆردا، خۆر هه‌ڵدێت ، مێژوو بۆ که‌سانی خاوێنه‌، نه‌ک ناپاک .
که‌مال حه‌مه‌ عزیز
 سڵاو ، خۆزگه‌ ڕای کاک نه‌وشیروان وه‌رده‌گیرا له‌سه‌ر ئه‌و شریته‌ سوواوه‌ی که‌ ده‌زگاکانی ڕاگه‌یاندنی لیستی کوردستانی به‌ تایبه‌تی یه‌کێتی کاری له‌سه‌ر ده‌که‌ن به‌وه‌ی به‌رده‌وام ده‌یڵێن و ده‌یڵینه‌وه‌ که‌ کاک نه‌وشیروان دامه‌زرێنه‌ری شه‌ری ناوخۆیه‌و هه‌میشه‌ ئه‌و عه‌قڵیه‌ته‌ بووه‌ که‌ بڕوای به‌ ته‌سفیه‌یه‌ی نه‌یارانی خؤی هه‌بووه‌ بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌ش گشت لایه‌نگرانی خۆیان فێر ده‌که‌ن هه‌ر ئه‌م شریته‌ سوواوه‌ لێبده‌نه‌وه‌ خۆزگه‌ مامۆستا نه‌وشیروان وه‌ڵامیکی ده‌بوو بۆ ئه‌م بوختان و درۆیه‌ی دروستیان کردوه‌ بۆ مێژووه‌که‌ی
hardi cham chamali
 سلاو به‌راستی‌ 18 ساڵه‌ كورد چاوه‌ڕوانی‌ پیاوێكی‌ وه‌ك تۆیه‌ دره‌نگ هاتی‌ ئه‌ی‌ خه‌مخۆری‌ كورد.
بۆتان / ئه‌ڵمانیا
 به‌ بۆچونی من ئه‌م جۆره‌ پڕپاگه‌ندانه‌ ته‌نها له‌ لای که‌سانی دؤڕاو وه‌ ئه‌و لیستانه‌وه‌ دێت که‌ زۆر له‌ مێژه‌ ده‌موو چا‌وه‌کان به‌ سه‌دان مکیاژی سیاسی هه‌ڵخه‌ ڵه‌تێنه‌ری قێزه‌وه‌ن دژ به‌ به‌رژه‌وه‌ندێکانی گه‌ل و‌ نیشتمان،ئه‌م ده‌موو چاوانه‌ که‌ بۆ 18 ساڵ ده‌چێت له‌ به‌رده‌م زومی کامیراو شاشه‌ی ته‌له‌ڤیزۆنه‌کانه‌وه‌ هه‌ر جاره‌ی درۆیه‌کیان بۆ کردوین و خه‌ڵکیان به‌ لا ڕێدا برده‌و چاوا‌شاکاری پیشایان بوه‌. هه‌نوکه‌ سه‌رجه‌م که‌سه‌ باڵاکانی ناو پارتی و یه‌کێتی تووشی شۆک هاتون و نازانن چۆن بانگه‌شه‌ بکه‌ن ده‌ستیان کردوه‌ به‌ هه‌ڕه‌شه‌ و تۆقاندنی خه‌ڵکی یان به‌ ناو ناتۆره‌..باش بزانن که‌ ناتوانن به‌ر به‌م شاڵاوه‌ی خه‌ڵکی کوردستان بگرن،،گؤڕان که‌وتۆته‌ ڕێ و هه‌نگاو ده‌نێ ،هه‌ر هه‌مووتان ڕاداماڵێ ئه‌ی گه‌نده‌ڵان و ........سه‌رکرده‌ ...... ...
are
 سلاو له‌ رابه‌ری‌ گۆڕان باوه‌ڕبكه‌ گۆڕان بۆته‌ مۆته‌كه‌ی‌ ئه‌وانه‌ی‌ گه‌نده‌ڵن و پشتیانكردۆته‌ گۆڕان، چی‌ ده‌ڵێن به‌رامبه‌ر گۆڕان با بیڵێن میلله‌ت هۆشیاره‌، ده‌ریا به‌ ده‌می‌ گه‌نده‌ڵ و داوێن پیس پیس نابێت، سه‌ركه‌وتن بۆ میلله‌ته‌ و به‌ڕێزت كوڕی‌ میلله‌تیت.
Dilly
 دەستان خۆش بێت ماندو نەبن. بەڕاستی ئەوەی زۆر سەرنجی ڕاکێشام موجەی ژنان بو کە تا ئیستا کەس بیری لێ نەکردبۆوە. ئەو ژنانەی کە لە ماڵەوەن بە تایبەتی ئەوانەی منداڵیان هەیە حەق وایە موچەیان هەبێت. وە هیوادارم زیاتر بایەخ بە پەرواردە بدرێت چوونکە بەراستی لەو لایەنەوە زۆر لە دواین.
Sabah Yassin
 که‌لتوری مرۆڤ ناس "cultural anthropology" ده‌ڵێن 'که‌لتور گه‌وه‌هه‌رری کۆمه‌ڵه‌' جا ئه‌گه‌ر ئێمه‌ به‌راوردی وشه‌ی دین له‌ رووی زمان و ماناوه‌ بکه‌ین. وشه‌ی دین له‌سه‌ر ده‌می‌ په‌هه‌لوه‌یه‌کانه‌وه‌ نووسراوه‌ و وه‌ مانای رووناکی گه‌یاندوه‌. لێکدانه‌وه‌مان مانا رووناکی، مرۆڤی له‌ مانای بوون و نه‌بوون به‌ ئاگا هانیووه‌ته‌وه‌. ئه‌و هه‌وڵه‌ مرۆڤیه‌ که‌وای له‌ که‌لتور ناسه‌کان کردوه‌ که‌ بڵین دین ناوه‌رۆکی که‌لتوره‌. ئێمه کورد وه‌ک‌ مرۆڤ خاوه‌نی که‌لتورێک دێرین که‌ وشه‌ی دین داهێناوه‌. تێگه‌یشتن له‌ که‌لتوری خۆمان له‌ دین وه‌ک دنیا یان ژیان نزیکمان ده‌خاته‌وه‌. له‌ هه‌مان کاتد هه‌مو ده‌زانین که‌ که‌س له‌ مردن نه‌گه‌ڕاوته‌وه‌. جا مرۆڤی به‌رپرسیاری دین باس به‌هه‌شت و جه‌هه‌نه‌م نابێت به‌ مرۆڤ وه‌ک سه‌رۆکی پارته‌کانی ئه‌مڕۆ به‌ مرۆڤ بفرۆشنه‌وه‌. ئه‌وان ده‌ڵین گه‌ر له‌گه‌ڵماندا بن ئه‌و پاره‌ به‌هشت و تۆ خاوه‌نداریت و ئه‌گه‌ر نا ئه‌و جه‌هه‌نم به‌شته‌. بۆیه‌ چاک بۆ کاک نه‌وشیروان بانگی دین وه‌ک هه‌ستانه‌وه‌ که‌لتور بدا و خۆ له‌ ئایدیالی دینی به‌ دور بگریت. چوونکه‌ دین وه‌ک بوونه‌ رووحیه‌که‌ی کاری تاک و هه‌ر ئایدیاله‌کانی که‌ له‌ ناو دنیا دیندا هه‌ن ده‌رئه‌نجامی ئایدالی جیا که‌لتورین و که‌لتوری کوردیش له‌سه‌ر بنه‌ما هاوتایی و جیاوزای بیناکراوه‌. کورد له‌ دێر زه‌مانه‌وه‌ وتوویه‌تی ' هه‌ر که‌س له‌سه‌ر ریگه‌ی خۆی و هه‌رکه‌س ده‌چێته‌ گۆری خۆیه‌وه‌' ئه‌وه‌ش به‌یان هاوتایه‌ک ده‌کا که‌ جیاوزان یاسای 'هه‌بوو نه‌بوو که‌س له‌ خوا گه‌وره‌ تر نه‌بوو' به‌ته‌نها ده‌توانیت پیوانه‌ی بکات و ئه‌و یاسایه‌ش له‌سه‌ر و هه‌موو که‌سیکه‌وه‌. ئاشکراشه‌ یاساکه‌ باس له‌ هاوتای بوون و نه‌بوو وه‌ک جیاوازی ده‌کات. به‌هێوام ئه‌وانه‌ که‌ بیر له‌ گۆران ده‌که‌نه‌وه‌ بیر له‌ که‌لتوری خۆشکردنی ژیان بکه‌نه‌وه‌ و ژیانی مێهره‌بانیه‌که‌ و ئه‌و میهره‌بانیشه‌ به‌ داهێنان نه‌ک عیباده‌تی کویرانه‌ گه‌شه‌ی کردوه‌ و ده‌یکا و دین ئه‌و رووناکیه‌ میهره‌بانیه‌ که‌ روژانه‌ ژیان رووناک ده‌کاته‌وه‌
به‌ڵێن
 زۆر سوپاسی کاک نه‌وشیروان مسته‌فا ده‌که‌ین و هیواخوازیین که سه‌رکه‌وتوو بن له جێبه‌جێ کردنی ئه‌و پرۆگرامه مۆدێرن و مرۆڤدۆسته‌ی که باسی لێوه ده‌که‌ن. جه‌نابیان دڵنیا بن که لایه‌نگرانی ئاشتیی، دیموکراسیی و ئازادیی هه‌رده‌م له پشتیان ده‌بن. چه‌ند ڕۆژێکی ماوه نیزامی تاریکیی و بنه‌ماڵه‌گه‌ریی و ڕووناکیی (گۆڕان)مان لێ پیرۆز بێت.
omed issa
 پرسی خێزان به‌تایبه‌تی خاڵی دابینکردنی موچه‌ بۆ ژنی ماڵ ڕوناکیه‌کی زۆر گه‌وره‌ ده‌به‌خشیته‌ ناو ماڵی خێزانی گه‌لی هه‌رێمی کوردستانی عیراق ، وه‌ سیستێمی موچه‌، په‌روه‌رده‌، ته‌ندروستی چه‌ندی زوتر کاری بۆ بکرێ دره‌نگه‌ بۆ گۆڕینی ئه‌زموون هێنده‌ زۆرن هه‌تا خودا ده‌ڵێ به‌س ئه‌و سێ سیستێمه‌ ڕزی بووه‌ ، خاڵێکی تر بۆ هه‌تاوه‌کوو ئێستاکه‌ ئه‌زموونی کۆموون به‌ هه‌ند وه‌رناگیرێ که‌ یه‌که‌م قوتابخانه‌ی سیاسیه‌کانه‌ ته‌مبه‌ڵی سیاسی و زیره‌کی سیاسی بڕوا نامه‌ ببه‌خشیته‌وه‌ له‌وێوه‌ یان سه‌رکه‌وتوو یان ژێر که‌ووتوو،کاری بۆ ناکرێ.
12
 
بیروڕای خۆت بنێره‌

تکایه‌ له‌ ناردنی هه‌ر سه‌رنج و بۆچونێکدا ره‌چاوی ئه‌م تێبینیانه‌ بکه‌:
                     

1 – ده‌توانیت راو بۆچوونه‌که‌ت به‌ رێنوسی عه‌ره‌بی یان لاتینی بنێریت.

2 – نوسینه‌که‌ت دووربێت له‌ ناو زراندن.

3 – سبه‌ی بۆی هه‌یه‌ ئه‌و برگانه‌ لا بدات که‌ بڵاوکردنه‌وه‌یان سایته‌که‌ روبه‌روی لێپێچینه‌وه‌ی یاسایی ده‌کاته‌وه‌.

4 – سبه‌ی بۆی هه‌یه‌ راوبۆچونه‌کان له‌ شوێنی دیکه‌دا بۆ مه‌به‌ستی رۆژنامه‌وانی و توێژینه‌وه‌ به‌کاربهێنێته‌وه‌.

5 - ئه‌و راوبۆچوونانه‌ی بڵاوده‌کرێنه‌وه‌ گوزارشت له‌ راوبۆچوونی سبه‌ی ناکه‌ن.

 
ناو :
 
ئیمه‌یڵ :
 
 
بیروڕا :
 
  
 
 
د.ره‌فیق سابیر: نه‌مانتوانی کارێکی ئه‌وتۆ بکه‌ین
شێخ مورشید خه‌زنه‌ویی: ئیمانتان ته‌واو نابێت گه‌ر کوردێکی دڵسۆز نه‌بن
فالح ساری‌: له‌ هه‌رێم به‌ قاچاخبردنی نه‌وت به‌شێوه‌یه‌كی رێكخراو هه‌یه‌
سامان سیوه‌یلی: په‌راوێزخراوترین بوار، بواری ده‌رونی كۆمه‌ڵایه‌تیه‌
ئاکۆ حه‌مه‌که‌ریم: 11ی سێپته‌مبه‌ر، خاڵی وه‌رچه‌رخانه‌ له‌ په‌یوه‌ندیه‌ نێوده‌وڵه‌تیه‌کان
ئاسۆس هه‌ردی‌: هیوادارم ئه‌مجاره‌یان ده‌سه‌ڵات به‌كردار وه‌ڵام بداته‌وه‌
مەجید عەزیز: کێشه‌که‌ ئه‌وه‌یه‌، یەکێتی و پارتی لە سیاسەتی عەسکەرتارێتی وازناهێنن
د.رێبوار فه‌تاح: چاكسازی به‌م سه‌ركردایه‌تییه‌ ناكرێ
د.په‌ریهان قوبلای: به‌تێڕوانینی ئێمه‌ په‌رله‌مان شكستی هێناوه‌
(دادوەر) سالار رەئوف: گردی زەرگەتە؛ موڵکی كۆمپانیای وشەیە
خه‌بات عه‌بدوڵڵا: گۆڕان نه‌یتوانیوه‌ یه‌کێتی تێپه‌ڕێنێت
جۆزێف ترینتۆ: ئیداره‌ی ئۆباما گرنگی به‌ نوێنه‌رانی كورد نادات
د.سه‌ردار عه‌زیز: ئۆپۆزسیۆن ده‌یه‌وێت ده‌سه‌ڵات چاك بكات، نه‌ك ببێته‌ ئه‌لته‌رناتیڤ
نه‌وشیروان مسته‌فا: ئه‌گه‌ر ده‌سه‌ڵات لاساری‌ بكات خۆپیشاندان سه‌رهه‌ڵده‌داته‌وه‌
كاردۆ محه‌مه‌د: له‌گه‌ڵ نه‌هێشتنی‌ ئیمتیازاتین به‌ خانه‌نشینیشه‌وه‌
قادری حاجی عەلی: ئەم حكومەتەی ئێستا نە بەشداریی تێدا دەكەین، نە دەشمانەوێت تەعدیلی وه‌زاری بكات
نه‌وشیروان مسته‌فا: به‌پێی پرۆژه‌كانی ئۆپۆزسیۆن، چاكسازیمان پێباشه‌
دكتۆر نوری‌ تاڵه‌بانی‌: گه‌ڕاندنه‌وه‌ی‌ پڕۆژه‌ی‌ ده‌ستور بۆ په‌رله‌مان له‌ به‌رژه‌وه‌ندی‌ هه‌موانه‌
ئه‌بوبه‌كر عه‌لی‌: ئه‌مانه‌وێت ئه‌و واقیعه‌ بگۆڕین
عه‌بدولره‌حمان بناڤی‌: تێپه‌راندنا بودجێ‌ ب زۆرینه‌یا ده‌نگان ل ژێر فشارا هه‌ردو پارتان بویه‌
عه‌بدولباقی‌ یوسف: له‌ سوریای‌ نوێدا فیدراڵیمان ده‌وێت
د.فاروق ره‌فیق: راپێچتان ده‌كه‌ین بۆ به‌رده‌م دادگای‌ مێژو
كاوه‌ محه‌مه‌د: سیستمی حوكمڕانیمان كێشه‌ی بونیادیی هه‌یه‌
عیماد ئەحمەد: کێشه‌کان ماون و ده‌بێت چاره‌سه‌ر بکرێن
ئازاد كاكەڕەش: دادگای «لاهای»؛ ستەمكارەكانی هەرێمی كوردستان دەترسێنێت
د.مه‌ریوان وریا قانع: لەمێژە؛ دەسەڵات لە دونیای ئێمەدا دۆڕاوە
سەڵاح رەشید: ده‌مانه‌وێت ببینه بزوتنه‌وه‌یه‌کی سیاسی ده‌نگده‌ران
د.نوری تاڵەبانی: پێویستە دەسەڵاتی دادوەریی جێگای متمانەی هاوڵاتیان بێت
ئه‌حمه‌د ده‌نیز: دوا ده‌رفه‌ت ده‌ده‌ینه‌ تورکیا
سه‌ركۆ عوسمان: بۆ هه‌ر خاڵێک له‌ به‌رنامه‌ (22) خاڵییه‌كه‌، پرۆژه‌مان ئاماده‌كردوه‌
جەزا سەرسپی: نامرۆڤانە ئه‌شکه‌نجه‌یان داین
قادری حاجی عه‌لی: ده‌سه‌ڵات ئه‌گه‌ر ملنه‌دات؛ کوردستان وه‌کو سوریا و یه‌مه‌نی لێدێت
كاروان كه‌مال: 17 شوبات ده‌سته‌ شاراوه‌كانی‌ ده‌سه‌ڵاتی‌ ئاشكراكرد
عەزیز شێخانی: چانسی سه‌ركه‌وتنم وه‌ك پاڵێوراوه‌ فینله‌ندییه‌كانه‌
ناسك قادر: ده‌سه‌ڵات هیچ شه‌رعیه‌تێكی‌ نه‌ماوه‌
بەختیار عەلی: زۆرینە پشتی كردوەتە دەسەڵات
شادان عه‌بدول: چاوه‌ڕێی‌ وه‌ڵامی‌ بارزانیین
هه‌ڤاڵ خه‌جۆ: پارتی‌ و یه‌كێتی‌ جاش و لایه‌نی‌ سیاسی به‌كرێگیراویان هه‌یه‌، بێگومان قه‌ڵه‌می‌ به‌كرێگیراویشیان هه‌یه‌
نه‌وشیروان مسته‌فا: ئه‌زمونی‌ حیزبی‌ له‌هه‌رێمی‌ كوردستاندا كه‌وتوه‌ته‌ به‌ر مه‌ترسی‌
د.عه‌باس وه‌لی: ئۆلیگارشییەکی ماڵی حوکمی کوردستان ده‌کات
نه‌وشیروان مسته‌فا: پشتیوانی‌ نه‌وه‌ی‌ نوێ‌ ده‌كه‌ین
دلێر عه‌بدولخالق: جوڵانه‌وه‌ خوێندكارییه‌كه‌مان به‌رده‌وام ده‌بێت
عومه‌ری سه‌ید عه‌لی: ئــه‌م چـیـــنـه‌ سـیـاسـیـــیــه‌ مشـــه‌خـــۆره‌ی کـــوردســتــان؛ هـــه‌مـــان چـاره‌نــوسـی تـونـــس‌ و مــیـســریـــان ده‌بــێـــت
نه‌وشیروان مسته‌فا: ده‌بێت ئه‌وان داوای لێبوردن بکه‌ن
هانا سه‌عید: خەتای میللەت چیە بە قەت باشوری سودانیان پێ ناكرێت
نه‌وشیروان مسته‌فا: ئه‌م زمانه‌ سیاسییه‌ی‌ كه‌ ئه‌م جه‌ماعه‌ته‌ ئه‌مجاره‌ به‌كاریانهێناوه‌ له‌م به‌یانه‌دا به‌ڕاستی‌ نیشانه‌ی‌ دواكه‌وتنه‌ له‌ بیری سیاسیدا
ئازاد كاكه‌ڕه‌ش: لۆبی‌ كوردی‌ پێویستی‌ به‌ كۆده‌نگی‌ هه‌یه‌
د.که‌مال ئارتین: داوای‌ سەربەخۆیی‌ هەمو پارچەکانی‌ کوردستان دەکه‌ین
سه‌عدی‌ ئه‌حمه‌د پیره‌: پارتی‌ هه‌قی‌ ئه‌وه‌ی‌ نییه‌ به‌ نـزیكبونه‌وه‌مـان لـه‌ گۆڕان سه‌غڵه‌ت بێت
د.كامیران به‌رواری‌: مه‌به‌سته‌كا سیاسی لدور تێپه‌ڕاندنا یاسایا خۆنیشاندانێ‌ هه‌یه‌
به‌ختیار عه‌لی‌: ترسناكه‌ له‌ مۆراڵی‌ میدیاكاران بێده‌نگبین
شۆڕش حاجی: زۆربه‌ی لایه‌نه‌ عێراقییه‌كان، هه‌ڵوێسته‌كه‌ی‌ گۆڕانیان به‌ داهێنانی‌ نوێ‌ زانی‌
جه‌وهه‌ر نامیق: ده‌بێت پشتگیریی‌ له‌ هه‌ڵوێستی گۆڕان بكرێت
د. شاهۆ سه‌عید: سه‌رۆكایه‌تی‌ هه‌رێم سه‌نگی‌ كوردی‌ له‌ به‌غدا بچوككرده‌وه‌
د. كه‌مال مه‌زهه‌ر: سه‌ركرده‌ كورده‌كان راستگۆ نه‌بن ئه‌مڕۆ یان سبه‌ی ئابڕویان ده‌چێت
جه‌بار ئه‌مین: ده‌توانین پێكه‌وه‌ كار بكه‌ین بۆ پشتگیری‌ مافه‌كانی‌ كورد
كاوه‌ حه‌سه‌ن: تۆڕێكی‌ په‌یوه‌ندی‌ به‌رفراوانمان دروستكردوه
چیا عه‌باس: عەقڵیەتی دیبلۆماسیەتی کوردی لە چوارچێوە و ئاڕاستە کۆنەکاندا دەخولێتەوە
د.فواد مه‌عسوم: گۆڕان له‌ مه‌سه‌له‌ نه‌ته‌وه‌ییه‌كاندا، رۆڵی‌ ئیجابی‌ هه‌یه‌
عومه‌ر عه‌بدولعه‌زیز: په‌رله‌مان‌ له‌زۆر روه‌وه‌ پێویستیی‌ به‌ چاكسازیی‌ هه‌یه‌
محه‌مه‌د تۆفیق ره‌حیم: هیچ مه‌سه‌له‌یه‌كی نه‌ته‌وه‌یی‌ نابه‌ستینه‌وه‌ به‌ هه‌ڵوێستی‌ سیاسییه‌وه‌
ئاڵا تاڵه‌بانی: باشتر وایه‌ كورد هه‌وڵه‌كانی بۆ به‌ده‌ستهێنانه‌وه‌ی وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ كۆتایی پێبهێنێت
ئه‌مین جاف: ئەو پڕۆژانەی لە کوردستاندا جێبەجێکراون، وشکەکەڵەکە نەک ئاوەدانکردنەوە
جه‌مال نه‌به‌ز: ئەگەر یەکگرتن گەیشتن بێ بە پلە و پارە و پایە ئەوا نه‌بێت باشتره‌
ئاشتی‌ عه‌زیز: پرۆژه‌یاسای‌ خۆپیشاندان هه‌ڵه‌ی‌ یاسایی‌ و ده‌ستوریی تێدایه‌
د. نه‌جمه‌دین كه‌ریم: ئۆپۆزسیۆن روی‌ كوردستانی‌ جوانتر كردوه‌
نه‌ریمان عه‌بدوڵا: هێزی پێشمه‌رگه‌ هێزێکی سه‌رتاسه‌ری نییه‌
د.به‌رهه‌م ئه‌حمه‌د ساڵح: گه‌ر رێكه‌وتنی‌ ستراتیژی‌ واتای‌ پاوانكردنی‌ ده‌سه‌ڵات بێت، خراپه‌
مه‌ولود باوه‌مراد: ده‌سه‌ڵات جیاوازی‌ له‌نێوان خۆی‌ و وڵاتدا ناكات
نه‌وشیروان مسته‌فا: نیگه‌رانین له‌وه‌ی‌ ئیحتكاری‌ سیاسی‌ بۆ ئێستا و پاشه‌ڕۆژ ده‌كرێت
د. كامه‌ران مه‌نتك: له‌ كوردستاندا شتێك نیه‌ به‌ ناوی‌ دیموكراسیه‌ت
ئازاد جوندیانی: ئاستی په‌یوه‌ندی ئێمه‌ له‌گه‌ڵ گۆڕان ناگاته‌ ئه‌و په‌یوه‌ندیه‌ که‌ له‌گه‌ڵ پارتیدا هه‌مان بێت
رێبین هه‌ردی: ئه‌مانه‌ یاسایه‌كیان ئه‌وێ جێی چه‌كه‌كه‌یان بۆ بگرێته‌وه‌
مه‌ریوان حه‌مه‌ سه‌عید: ئازادیی‌ راده‌ربڕین به‌دۆخێكی‌ مه‌ترسداردا تێپه‌ڕ ده‌بێت
هه‌ڤاڵ‌ ئه‌بوبه‌كر: ئه‌گه‌ر ئازادییه‌كان به‌رته‌سكبكرێنه‌وه‌، پێویستمان به‌ ئازایه‌تی ده‌بێت
سه‌رهه‌نگ فه‌ره‌ج: یاسای نه‌زاهه‌مان پێباشه‌، به‌ڵام بۆ سه‌ر ره‌فه‌ نه‌بێت
محه‌مه‌د تۆفیق: هه‌رێمی‌ كوردستان پێویستی‌ به‌ سیایسه‌تێكی‌ تایبه‌تی‌ نه‌وتی‌ هه‌یه‌
جه‌لال جه‌وهه‌ر: گۆڕان پرۆژه‌یه‌كی‌ چاكسازیی‌ داوه‌ته‌ حكومه‌ت
فاروق جه‌میل: ئه‌وه‌ی‌ ئۆپۆزسیۆن پێشكه‌شی‌ ده‌كات لایه‌نی‌ زۆرینه‌ ره‌تیده‌كاته‌وه‌
جه‌لال شێخ كه‌ریم، بریكاری‌ وه‌زاره‌تی‌ ناوخۆ: وه‌زاره‌تی‌ ناوخۆ له‌ سنوری‌ ئیداره‌ی‌ سلێمانی‌‌و هه‌ولێر یه‌كیان نه‌گرتوه‌ته‌وه‌
د.بورهان یاسین: ده‌ركه‌وتنی‌ گۆڕان روداوێكی‌ زۆر گرنگ بو
ناسك قادر: نوێبونی ئۆپۆزسیۆن پاساو نیه‌ بۆ كه‌موكوڕییه‌كانی
فاروق ره‌فیق: مه‌عقوله‌ كه‌سێك خیانه‌تی له‌گه‌ڵ نیشتماندا كردبێت هه‌ڵیبژێریت بۆ په‌رله‌مان؟!
رێبین هه‌ردی‌: (25/7)، مێژوی‌ نوێی‌ هه‌رێمی‌ كوردستانه‌
نه‌وشیروان مسته‌فا: به‌رگریی‌ له‌ میدیای‌ ئازاد ده‌كه‌ین
عه‌بدوڵا مه‌لا نوری: به‌ده‌سكاری‌ نه‌كراوی‌ (75%)ی نه‌وتی‌ هه‌رێم ده‌نێردرێته‌ ئێران
تاریق حه‌رب: پێویسته‌ کورده‌کان هه‌ڵوێستیان رونبکه‌نه‌وه‌
د. شاهۆ ئه‌ندامی‌ وه‌فدی‌ دانوستانكاری‌ كورد: تاقه‌ شتێك به‌ ده‌ستمانه‌وه‌ ماوه‌، ئیستیحقاقی‌ نه‌ته‌وه‌ییه‌
محه‌مه‌د كه‌ریم: حساباتی‌ خیتامیی‌ بودجه‌ی‌(2009)، زیاتر له‌ (701) ملیار دینار خروقاتی‌ تێدا كراوه‌
سه‌فین دزه‌یی: پێداچونه‌وه‌ ده‌كه‌ین به‌ سیستمی نوێی په‌روه‌رده‌دا
نه‌وشیروان مسته‌فا: ئێمه‌ ئۆپۆزسیۆنین پێویست ناكات ده‌سه‌ڵات ته‌گبیرمان بۆ بكات
كاكه‌ڕه‌ش سدیق: شاندی ئیئتیلافی لیسته‌ كوردستانیه‌كان پرسیان پێنه‌كردوین
سامی شۆڕش: به‌قسه‌ رازی نابین، به‌ڵێنی‌ ئیمزاكراومان ده‌وێت
دیندار نه‌جمان دۆسكی:به‌رنامه‌یه‌كمان نه‌بو بۆ گفتوگۆ له‌گه‌ڵ‌ لایه‌نه‌ عێراقییه‌كان
ئاسۆس هه‌ردی‌: رۆژنامه‌گه‌ریی‌ ئه‌هلیی‌ رۆڵی‌ ئۆپۆزسیۆنی‌ نه‌بینیوه‌
د.یاسین سه‌رده‌شتی‌: (25/7) وه‌رچه‌رخانێكی مێژویی ئیجابی بو
كوێستان محه‌مه‌د: ده‌سه‌ڵات ده‌یه‌وێت په‌رله‌مان بێ به‌ها و ئیفلیج بێت
زانا رۆستایی: 140، هێڵی سوره‌ له‌ گفتوگۆی هاوپه‌یمانی لیسته‌ كوردستانیه‌كاندا
كاوه‌ عه‌بدوڵا: ده‌یانه‌وێت ته‌نها شارێك له‌ عێراقدا به‌ یاسای به‌عس به‌ڕێوه‌ بچێت
سه‌ردار عه‌بدوڵا: له‌گه‌ڵ مه‌بده‌ئی‌ ته‌وافوقداین
جێنیفه‌ر فیلتمان: ئه‌مریكا به‌دواداچون بۆ كه‌یسی‌ سه‌رده‌شت ده‌كات
عه‌بدوڵڵا رێشاوی‌: پێویسته‌ گۆڕان عه‌قایدی‌ نه‌بێت
خه‌بات عه‌بدوڵا: نه‌وه‌ی‌ نوێ‌ بۆ گۆڕان وه‌ك خوێن وایه‌ بۆ جه‌سته‌
سیروان بابه‌ عه‌لی: گۆڕان هه‌ڵه‌ی زۆره‌
سه‌ردار عه‌زیز: ده‌بێت بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان، هه‌ڵگری پلانێکی رونی گۆڕان بێت
حاكم شێخ له‌تیف: گوتاری‌ حیزبیمان گۆڕی‌ بۆ گوتاری‌ نه‌ته‌وایه‌تی‌
رێبوار سیوه‌یلی‌: گۆڕان ده‌ستكه‌وتی‌ باشی‌ به‌ده‌ستهێناوه‌
فه‌رهاد عه‌ونی‌: تائێستا یاسای‌ رۆژنامه‌گه‌ریی‌، به‌هه‌ندێك له‌ دادگاكانی‌ كوردستان نه‌گه‌یشتوه‌
نه‌وشیروان مسته‌فا: سه‌ر بۆ هیچ فشارێكی سیاسی دانانه‌وێنین
خه‌لیل كارده‌: پێویسته‌ له‌ ئایینده‌یه‌كی نزیكدا گۆڕان به‌خۆیدا بچێته‌وه‌
د.تاهیر هه‌ورامی‌: سیستمی‌ ته‌ندروستی‌ هی‌ سه‌رده‌می‌ عوسمانییه‌
نه‌وشیروان مسته‌فا: به‌بێ‌ چاره‌سه‌ركردنی‌ كێشه‌ی‌ ده‌ركراوه‌ سیاسییه‌كان، هاوكاریی‌ هاوپه‌یمانی كوردستانی‌ ناكه‌ین
نێچیرڤان بارزانی‌: پارتی‌ پێویستی‌ به‌ چاكسازی‌ و نوێبونه‌وه‌ هه‌یه‌
جه‌وهه‌ر نامیق: كاتی ئه‌وه‌ هاتوه‌، براده‌رانی گۆڕان له‌ گرده‌كه‌ بێنه‌ خواره‌وه‌
عه‌بدولڕه‌حمان سدیق: (7/3) سه‌لماندی گۆڕان كه‌فوكوڵ‌ نه‌بو
عومه‌ر سدیق: ئۆپۆزسیۆن، رۆڵی‌ به‌رچاوی‌ له‌ په‌رله‌ماندا ده‌بێت
د. زانا ره‌ئوف: ده‌بێت لێپێچینه‌وه‌ له‌ حكومه‌ت بكرێت
عه‌دنان عوسمان: بێده‌نگ نابم له‌وه‌ی‌ به‌رامبه‌ر من كردیان
عه‌تا قه‌ره‌داغی‌: گۆڕان له‌ كه‌شتی‌ نوح ده‌چێت
جه‌مال حاجی محه‌مه‌د: گۆڕان سه‌ركه‌وتنێكی‌ گه‌وره‌ به‌ده‌ست ده‌هێنێت
جه‌وهه‌ر نامیق: به‌رنامه‌ی‌ لیستی‌ گۆڕان باشترین به‌رنامه‌یه‌
ئاسۆ عه‌لی: هه‌ڵبژاردنی 7-3 وه‌ڵامی زۆر شت ده‌داته‌وه‌
شێركۆ بێكه‌س: هیوادارم ئه‌م هه‌ڵبژاردنه‌ دوربێت له‌ ساخته‌كاریی‌
د.شاهۆ سه‌عید: ئۆپۆزسیۆنمان چه‌سپاند
نه‌وشیروان مسته‌فا: رازی نابین به‌ به‌ڕێوه‌بردنی وڵات له‌ رێگه‌ی‌ زۆرینه‌ و كه‌مینه‌وه‌
محه‌مه‌د تۆفیق ره‌حیم: چی له‌ به‌رژه‌وه‌ندیی خه‌ڵكدا بێت ئه‌وه‌مان به‌لاوه‌ په‌سه‌نده‌
د. بورهان یاسین: گۆڕان نابێت له‌ كوردستان ته‌نگی‌ پێهه‌ڵبچنرێت ‌و له‌ به‌غداش داوای‌ برایه‌تی‌ لێبكرێت
سه‌رۆكی‌ ئۆپۆزسیۆن له‌ كوردستان: ئێمه‌ له‌گه‌ڵ یه‌كخستنی‌ ریزه‌كانی‌ كوردین... به‌ڵام به‌و رێگایه‌نا "براكه‌ت سه‌ربخه‌ ئه‌گه‌ر سته‌مكاربو یان سته‌ملێكراو"
مسته‌فا سه‌ید قادر: ئه‌م هه‌ڵبژاردنه‌ نه‌خشه‌ی‌ سیاسیی‌ هه‌رێمیش ده‌گۆڕێت
د.زانا ره‌ئوف: ده‌ركه‌وتنی‌ ئۆپۆزسیۆن وایكرد به‌ هه‌ڵه‌كان بوترێت هه‌ڵه‌
سه‌ركه‌وت حه‌سه‌ن: ده‌زگا ئه‌منییه‌كان له‌ بارودۆخی‌ سلێمانی‌ به‌رپرسن
عه‌لی‌ باپیر: حكومه‌ت خه‌ڵكی‌ توشی‌ نائومێدیی‌ كردوه‌
عومه‌ری سه‌ید عه‌لی: لای ئێمه‌ ئیمتیازات و پۆست نییه‌
حه‌مه‌سه‌عید حه‌مه‌عه‌لی: چوار مانگی رابردوش په‌رله‌مان له‌ پشودا بوه‌
جه‌مال عه‌بدول: ده‌یانویست ده‌سته‌كه‌ ئه‌ڵقه‌ له‌گوێ‌ ‌و ده‌سته‌مۆ بكه‌ن
قادری‌ حاجی‌ عه‌لی‌: پێویسته‌ سه‌رۆك كۆمار و سه‌رۆكی‌ هه‌رێمیش پرس به‌ په‌رله‌مان بكه‌ن
رزگار عه‌لی‌: ئه‌مریكا ناتوانێت رۆڵی‌ فیعلی‌ ببینێت له‌ جێبه‌جێكردنی‌ ماده‌ی‌ (140)
پشتیوان ئه‌حمه‌د: یاسای هه‌ڵبژاردنه‌كان له‌ به‌رژه‌وه‌ندی عه‌ره‌به‌ ‌و له‌ زیانی كورده‌
د. ره‌فیق سابیر: گه‌نده‌ڵی‌ چاره‌نوسی‌ هه‌رێمی‌ خستۆته‌ مه‌ترسییه‌وه‌
ئێریك گوستافسن: ئۆپۆزسیۆن له‌ كوردستان له‌ژێر فشارێكی‌ ئێجگار گه‌وره‌دایه‌
شێخ جه‌عفه‌ر: بڕوام به‌هێزی‌ چه‌كداری‌ حیزب نییه‌
ئه‌حمه‌د شه‌به‌ك: دانانی‌ كۆتا بۆ شه‌به‌ك پیلانی‌ دوژمنانی‌ كورده‌
نه‌وشیروان مسته‌فا: به‌شێك له‌هه‌مواری‌ یاسای‌ هه‌ڵبژاردن به‌زیانی‌ كورده‌
به‌رزان هه‌ورامی: ئه‌گه‌ر گرێبه‌سته‌كانی‌ هه‌رێم له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌ گشتیدا بێت، پێویست ناكات بشاردرێته‌وه‌
نه‌وشیروان مسته‌فا: ده‌مانه‌وێت نه‌ریتێكی تازه‌ی سیاسیی دابێنین
عه‌لی‌ محه‌مه‌د: تائێستا نه‌مانبیستوه‌ شاندێكی‌ باڵای‌ هه‌رێم بۆ چاره‌سه‌ری‌ كێشه‌ی‌ كه‌ركوك بچێته‌ به‌غدا
جه‌لال جه‌وهه‌ر: له‌ هه‌ڵبژاردنی‌ داهاتودا گۆڕانی‌ گه‌وره‌تر روده‌دات
موراد قه‌ره‌یڵان: چونی‌ گروپی‌ ئاشتی‌ بۆ كردنه‌وه‌ی‌ ده‌رگای‌ دیالۆكه‌
نه‌وشیروان مسته‌فا: ئه‌وان وتارێكی‌ نه‌ته‌وه‌یی روكه‌شیان هه‌یه‌
د.له‌تیف پسپۆری‌ یاسای‌ ده‌ستوری‌:حكومه‌تی‌ ته‌وافوقی‌ خراپترین جۆری‌ حكومه‌ته‌و بۆ ده‌مكوتكردنی‌ لایه‌نه‌كانه‌ تاره‌خنه‌ نه‌گرن
هه‌ڤاڵ کوێستانی: ره‌گ به‌ کرده‌وه‌ رۆڵی ته‌واو بوه‌
نه‌وشیروان مسته‌فا: لایه‌نگری حوكمی لامه‌ركه‌زیم له‌ كوردستاندا
نه‌وشیروان مسته‌فا: ئه‌زمونی‌ حیزبه‌ ستالینییه‌كان دوباره‌ ناكه‌ینه‌وه‌
جه‌وهه‌ر نامیق: یه‌ك لیستی‌ بۆ قۆرغكردنی‌ ده‌سه‌ڵاته‌
دیندار نه‌جمان دۆسكی‌: بڕیارمانداوه‌ له‌ خه‌نده‌قی‌ ئۆپۆزسیۆندا بین
نه‌وشیروان مسته‌فا: گه‌نده‌ڵیی‌ به‌رهه‌می شێوه‌ی حوكمڕانیی‌ ده‌سه‌ڵاته‌
ئازاد چالاك: دروستنه‌كردنی‌ ده‌سته‌ی‌ نه‌زاهه‌ گومانی‌ له‌سه‌ر ده‌سه‌ڵاتی‌ هه‌رێم دروستكردوه‌
ئه‌حمه‌د ده‌نیز: ده‌بێت توركیا نه‌خشه‌ی‌ رێگا به‌ گرنگ وه‌ربگرێت
ئاسۆ عه‌لی‌: وا باشه‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان له‌ قاڵبی حیزبدا رێكنه‌خرێت
جه‌مال حاجی محه‌مه‌د: باڵی‌ ریفۆرم ده‌ستبه‌رداری‌ خاوه‌ندارێیه‌تی‌ یه‌كێتی‌ نابێت
محه‌مه‌د تۆفیق ره‌حیم: ده‌سه‌ڵات نــــــازانێت حكومه‌تی‌ سـێبه‌ر چییـه‌
عومه‌ری‌ سه‌ید عه‌لی: 8 تا 10 كورسی غه‌درمان لێكراوه
نوسه‌رێكی نیویۆرك تایمز: كوردستان هیچی دیكه‌ پێوستی به‌ شه‌ڕكه‌ر نییه‌
عه‌لی‌ قه‌ره‌داغی‌: بنه‌مای‌ سه‌رمایه‌داریی‌ وه‌ك فیكرو زانست روخاوه‌
مایكڵ رۆبن: هه‌ڵبژاردن سه‌لماندی‌ كوردستان پاشایه‌تی‌ قبوڵ ناكات
د.هێنری‌ باركی‌: دروستبونی‌ ئۆپۆزسیۆن زله‌ی‌ میهره‌بانییه‌ بۆ حكومه‌تی‌ هه‌رێم
رێبوار حه‌سه‌ن: ده‌بێت گۆڕانكاریی‌ له‌كۆمسیۆنی‌ باڵای‌ هه‌ڵبژاردندا بكرێت
ئازاد قه‌زاز: پێویسته‌ گۆڕان ببێته‌ پڕۆژه‌یه‌كی‌ گشتگیرو هه‌مو به‌شه‌كانی‌ كۆمه‌ڵگه‌ی‌ كوردی‌ بگرێته‌وه‌
وه‌زیری کۆچی سوید: کاتێک که‌سێک که ‌مافی په‌نابه‌ری نیه ‌ پێویسته بگه‌ڕێته‌وه بۆ وڵاته‌که‌ی خۆی
د. نیکۆلاوس براونس: ئه‌گه‌ر (پدك و ینك) گۆڕانیشیان بوێت ناتوانن ریالیزه‌ی بکه‌ن
عه‌بدوڵا رێشاوی‌: گۆڕان ته‌نیا ناوی‌ لیستێك نییه‌، به‌ڵكو بزوتنه‌وه‌یه‌كی‌ میللییه‌و ناونیشانی‌ قۆناغێكه‌
شێخ له‌تیف ماویلی‌ په‌رله‌مانتاری‌ پێشوی‌ كوردستان:
گۆڕان هه‌ڵقوڵاوی‌ بزوتنه‌وه‌یه‌كی‌ جه‌ماوه‌رییه‌ بۆ گۆڕینی‌ سیستمی‌ حكومڕانی‌
یوسف محه‌مه‌د: گۆڕان به‌ڕێوه‌یه‌، ئه‌گه‌ر نه‌گۆڕێین به‌جێده‌مێنین
له‌روی یاساییه‌وه‌ نابێت ریفراندۆم له‌سه‌ر ده‌ستور له‌گه‌ڵ هه‌ڵبژاردنه‌كاندا بكرێت
محه‌مه‌د تۆفیق ره‌حیم: له‌وانه‌یه‌ خۆمان حكومه‌ت دروست بكه‌ین
د.شه‌فیق قه‌زاز: باوه‌ڕم به‌ گۆڕان هه‌یه‌‌و ده‌بێت ئه‌م ده‌سه‌ڵاته‌ش بگۆڕێت
نه‌وشیروان مسته‌فا: یه‌ك ریزی‌ ناو ماڵی‌ كورد به‌ كێبڕكێی‌ دیموكراتی‌ ده‌بێت
نه‌وشیروان مسته‌فا: ئێستا ئه‌وله‌ویه‌ت‌ بۆ گۆڕانه‌
لیوا سه‌روه‌ر قادر: ده‌بێت ئه‌و شێوازه‌ پارتیزانییه‌ی‌ ئێستا بگۆڕین بۆ نیزامی‌
شه‌ماڵ‌ عه‌بدولوه‌فا: له‌پێناو گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ ناو خه‌ڵك وازمان له‌هه‌مو پله‌و پایه‌یه‌‌ك هێنا
نه‌وشیروان مسته‌فا: ئێستا ئه‌وله‌ویه‌ت بۆ چاكسازییه‌
لوسی‌ تاملین: راپۆرت له‌سه‌ر بچوكترین خروقات له‌ هه‌ڵبژاردنی‌ كوردستاندا بۆ ئه‌مه‌ریكا به‌رزده‌كه‌ینه‌وه‌
فه‌رید ئه‌سه‌سه‌رد: به‌كرده‌وه‌ یه‌كێتی‌ به‌ره‌و دروستبونی‌ مینبه‌ر ده‌روات
بابه‌كر دڕه‌یی‌: كاندیده‌كانی‌ لیستی‌ گۆڕان بۆ بارودۆخی‌ ئێستای‌ كوردستان زۆر باشن
یوسف محه‌مه‌د: په‌رله‌مان خۆی ره‌وایه‌تی له‌ده‌ستداوه‌‌و خه‌ریكی ده‌ركردنی بڕیاری ناشه‌رعیشه‌
عه‌بدولمسه‌وه‌ر بارزانی‌: هه‌ر كاتێك خه‌ڵك ده‌سه‌ڵاتی‌ به‌ هی‌ خۆی‌ زانی‌، هیچ مه‌ترسییه‌ك ناتوانێت بیڕوخێنێت
د. كامیران به‌رواری‌: تشته‌كێ‌ به‌ر ئاقل نینه‌ نه‌ه تا ده‌ه كه‌سان خۆ بۆ سه‌رۆكاتیا هه‌رێمێ‌ نه‌ هه‌لبژێرن
قادر عه‌زیز: تا حیزب چه‌كداری‌ هه‌بێت، ده‌ستاوده‌ستكردنی‌ ده‌سه‌ڵات ئاسان نییه‌
سه‌لام عه‌بدوڵڵا كانێسكانی‌: یاسای‌ وه‌به‌رهێنانی‌ كوردستان وه‌به‌رهێنی‌ بیانی‌ ده‌وڵه‌مه‌ند ده‌كات و وه‌به‌رهێنی‌ ناوخۆش كاول ده‌كات
نه‌جات حسێن: سوننه‌ و شیعه‌ و توركمان دژی‌ ماده‌ی‌ (140)ن
عه‌مید سه‌رحه‌د قادر: سه‌ركردایه‌تی‌ سیاسیی‌ كوردستان فه‌رمانده‌ی‌ دوانزه‌یان زۆر له‌ قه‌باره‌ی‌ خۆی‌ گه‌وره‌تركرد
د.موحسین عه‌بدولحه‌مید: پۆستی سه‌رۆك كۆمار به‌ ته‌وافوق ده‌درێت به‌ كوتله‌یه‌كی گه‌وره‌
نه‌وشیروان مسته‌فا: ناكۆكییه‌كانم له‌گه‌ڵ یه‌كێتی‌ نیشتیمانی‌ گه‌یشتۆته‌ خاڵی‌ نه‌گه‌ڕانه‌وه‌و له‌ هه‌ڵبژاردنه‌كانی‌ داهاتوشدا به‌ لیستی‌ جیاواز داده‌به‌زین
لیوا قاسم عه‌تا: هه‌وڵده‌ده‌ین گیانی‌ كارمه‌ندانی راگه‌یاندن بپارێزین
شێخ ره‌عد ئه‌لسه‌خری: ماده‌ی 140 ئێكسپایه‌ر بوه‌‌و كه‌ركوك دڵی عێراقه‌
رێبین هه‌ردی‌: له‌ وڵاتێكدا مه‌كته‌بی‌ سیاسی حیزب حوكم بكات، هیچ پڕۆژه‌یه‌كی‌ چاكسازی‌ ئه‌نجامنادرێت
د. یاسین سه‌رده‌شتی‌: حیزبه‌ ده‌سه‌ڵاتداره‌كانی‌ كوردستان له‌به‌رده‌م دوڕیاندان، یان گۆڕان یان دۆڕان
كریس كۆچێرا:باسكردنی‌ گه‌نده‌ڵی‌ كوردستان له‌ئه‌مه‌ریكا، كارێكی‌ زۆر باشه‌
سیروان بابه‌عه‌لی‌: جه‌ماوه‌رێكی‌ به‌رفروانی‌ بێزار ده‌نگ به‌ لیستی‌ سه‌ربه‌خۆ ده‌ده‌ن
عومه‌ری‌ سه‌ید عه‌لی‌: ئه‌گه‌ر یه‌كێتی نه‌كرێت به‌ دامه‌زراوه‌ و ده‌سه‌ڵاته‌كان دابه‌ش نه‌كرێ‌، ئه‌وا ده‌بێت به‌ چه‌ند پارچه‌وه‌
فه‌ره‌ج حه‌یده‌ری‌: ده‌سه‌ڵاتی‌ سه‌رپه‌رشتی‌ هه‌ڵبژاردن له‌ده‌ست كۆمسیۆنی‌ عێراقدایه‌
د. محه‌مه‌د هه‌مه‌وه‌ندی‌: په‌رله‌مانتاره‌كانی ناو په‌رله‌مانی‌ كوردستان نوێنه‌ری‌ حیزبن نه‌ك خه‌ڵك
هه‌ڵۆ ئیبراهیم ئه‌حمه‌د: مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌ یه‌كێتی‌ به‌هێزترین رێگره‌ له‌ ریفۆرم
سه‌عد خالید: ده‌بێت پارتی‌ و یه‌كێتی‌ گۆڕانكاری‌ سه‌رتاپاگیر له‌ خۆیاندا بكه‌ن
ئه‌دهه‌م بارزانی‌: سه‌ركرده‌كانی‌ ئێمه‌ نایانه‌وێت گۆڕان دروستبێت
فه‌رید ئه‌سه‌سه‌رد: هاوپه‌یمانی‌ كوردستان ناتوانێت هه‌مان ئه‌نجامی‌ هه‌ڵبژاردنی‌ پێشو به‌ده‌ست بهێنێته‌وه‌
ته‌ها عومه‌ر: له‌ كوردستان یاساكان به‌ میزاجی شه‌خسی ده‌رده‌چن
بارام وه‌له‌دبێگی: ده‌بێ كورد له‌گه‌ڵ كاندیدی براوه‌دا بێت
جۆن ئه‌گرێستۆ: ئه‌مه‌ریکا هیچ رێکه‌وتنێکی له‌گه‌ڵ کوردا نییه‌
پیرۆت ئه‌حمه‌د: جیاكردنه‌وه‌ی‌ حیزب له‌حكومه‌ت كارێكی‌ مه‌حاڵه‌
سالار عه‌زیز: له‌ سیستمی مه‌ركه‌زیی به‌هێزدا وڵات پێشناكه‌وێت
بابه‌كر زێباری‌: كوردستان داوای‌ پێشمه‌رگه‌ی‌ زۆر ده‌كات‌و به‌غداش له‌سه‌ر كه‌م رازییه‌
رۆمیۆ هه‌كاری: تا هه‌رێم ده‌ستوری نه‌بێت گره‌نتی‌ مافی‌ مه‌سیحییه‌كان نییه‌
د. رۆژ نوری‌ شاوه‌یس: به‌هێزبونی‌ به‌غدا، واتای‌ لاوازبونی‌ كورد و هه‌رێم
د.بورهان یاسین: ئه‌وه‌ی‌ یه‌كێتی‌ ‌و پارتی‌ له‌سه‌ری‌ پێكهاتون رێگره‌ له‌ به‌رده‌م چاكسازیدا
ئیجلال قه‌وامی: كار ناكه‌ین بۆ روخانی كۆماری ئیسلامی
خه‌ڵه‌ف عه‌له‌ییان: هه‌ركاتێك هه‌لومه‌رج ره‌خسا، ئێمه‌ پشتیوانیی‌ له‌ پێكهێنانی‌ كوردستانی‌ سه‌ربه‌خۆ ده‌كه‌ین
مایكڵ‌ رۆبن: بۆ كورد باشتره‌ واز له‌ گه‌مه‌كردن له‌گه‌ڵ‌ سیاسه‌ته‌كانی‌ ئه‌مه‌ریكا بهێنێت
مه‌ریوان وریا قانع: ئه‌و مۆدێلی‌ ده‌سه‌ڵاته‌ی‌ له‌ كوردستاندا باڵاده‌سته‌، مۆدێلێكی‌ عه‌ره‌فاتییه‌
د.ره‌فیق سابیر: چه‌پی‌ كوردستانی‌ ره‌نگدانه‌وه‌ی‌ سته‌می‌ نه‌ته‌وه‌یی‌ و كۆمه‌ڵایه‌تی‌ بو
سه‌فین دزه‌یی‌: ئه‌وانه‌ی‌ گله‌یی‌ ده‌كه‌ن با ببن به‌ ئۆپۆزسیۆن
د. شێرزاد نه‌جار: ئه‌گه‌ر مه‌یلی‌ دیكتاتۆریه‌ت له‌ به‌غدا هه‌بێت كوردیش تێیدا به‌شداره‌
د. خه‌لیل ئیسماعیل: زیاتر له‌ 51%ی‌ خاكی‌ كوردستان له‌ژێر ده‌سه‌ڵاتی‌ كورددا نییه‌
دلاوه‌ر عه‌بدولعه‌زیز عه‌لائه‌دین: هه‌موكات ئه‌مه‌ریكا كوردی‌ وه‌ك كارتی‌ سه‌رفكردن به‌كارهێناوه‌
د. نه‌زه‌ند به‌گیخانی: ده‌بێت حكومه‌ت پێشه‌نگ بێت له‌ پاراستنی‌ مافی‌ ژنان
محه‌مه‌د تۆفیق ره‌حیم: یەكێتییەكمان دەوێت بەڕابەرایەتی بە كۆمەڵ بەڕێوەبچێت
زرار تاهیر: حه‌قه‌ حكومه‌ت پڕۆژه‌كه‌ی‌ نه‌وشیروان مسته‌فا جێبه‌جێبكات
نه‌وشیروان مسته‌فا: بە تەمای پرۆسەیەكی زۆر هێمن و دیموكراتین
د. نه‌جمه‌دین كه‌ریم: شێوازی‌ كاری‌ ئۆباما له‌ به‌رژه‌وه‌ندی‌ كورددایه‌
ئاسۆ عه‌لی‌: ئێستا له‌ یه‌كێتیدا پێوه‌ر ده‌سته‌گه‌رییه‌ نه‌ك په‌یڕه‌و
مه‌لا خدر: راگه‌یاندنه‌که‌مان ده‌سه‌ڵاتدارانی یه‌کێتی له‌رزاندووه‌
عیماد ئه‌حمه‌د: یه‌كێتی‌ بڕیاریداوه‌ ئه‌وه‌ی‌ لابدات سزای‌ ده‌دات
حه‌سه‌ن تۆران: له‌دوای‌ پڕۆسه‌وه‌ پارتی‌ و یه‌كێتی‌ سیاسه‌تێكی‌ هه‌ڵه‌ و فاشلیان په‌یڕه‌وكرد
عه‌لی‌ كه‌ریمی‌: له‌ كورده‌وارییدا ویستی حیزب شتێكه‌و ویستی كۆمه‌ڵانی خه‌ڵك شتێكی تره‌
شۆڕش حاجی‌: له‌ناو یه‌كێتیدا شێك نه‌ماوه‌ ناوی‌ پڕه‌نسیپی‌ رێكخراوه‌یی‌ و رێكخستن بێت
د. عه‌زیز بارزانی‌: هاوپه‌یمانیی‌ كورد و ئه‌مه‌ریكا، كات و ئیشی‌ زۆری‌ ده‌وێت
د. ساڵح نیك به‌خت: ده‌بێت هێزه‌كانمان سه‌رفی بزووتنه‌وه‌یه‌كی‌ سیاسی‌ ‌و مه‌ده‌نی‌ بكه‌ین
بایه‌زیدی‌ مه‌ردۆخی‌: ئابوورییه‌كی‌ تۆكمه‌ زیاتر پارێزگاریی‌ له‌ هه‌رێمی‌ كوردستان ده‌كات تا هێزی‌ سه‌ربازیی‌
سه‌ڵاحه‌دین به‌هادین: له‌ سه‌لیقه‌ی‌ قیاده‌ی‌ كوردیدا هه‌ڵه‌ی‌ ستراتیژی‌ هه‌یه‌
عومه‌ر شێخموس: سه‌ركردایه‌تی‌ كورد زۆر پشوو كورته‌
عه‌دنان موفتی‌: گه‌نده‌ڵی‌ له‌ هه‌رێمدا دیارده‌یه‌كی‌ به‌رچاوه‌
د. دینیس نه‌تالی‌: خه‌ڵك له‌ پارته‌ كوردییه‌كان ناڕازییه‌، نه‌ك له‌ به‌غدا
د. نوری تاڵه‌بانی: هه‌ڵه‌ی‌ نایاسایی‌ له‌ ئاماده‌كردنی‌ ده‌ستووردا هه‌یه‌
لیوا سه‌روه‌ر قادر:
كشانه‌وه‌ی پێشمه‌رگه‌ له‌ دیاله‌، شكستی سه‌ربازی نییه‌
ئه‌حمه‌د عه‌سكه‌ری‌: له‌به‌ڕێوه‌بردنی‌ كه‌ركوكدا نه‌مانتوانیوه‌ دڵی‌ میلله‌ته‌كه‌ی‌ خۆشمان خۆشبكه‌ین
عومه‌ر شیره‌مه‌ڕی‌: گۆڕینی‌ تابلۆی‌ خوێندنگاكان مانای جێبه‌جێكردنی سیستمی نوێ نییه‌
سۆزان محه‌مه‌د: كورد له‌ به‌غدا هیچ دۆستێكی‌ نییه‌
سامان شاڵی: كورد نه‌یتوانیوه‌ له‌ ئه‌مریكا لۆبییه‌كی باش پێكبهێنێت
عادل سه‌بری‌: ئێمه‌ خزمه‌تی گه‌لی كورد ناكه‌ین، خزمه‌تی هه‌رێمی كوردستان ده‌كه‌ین
نـه‌وشـیــروان مستـه‌فـا: كه‌ركوكمان نه‌دۆڕاندووه‌
د. نه‌جمه‌دین كه‌ریم:
بوونی‌ ئه‌مه‌ریكا گره‌نتییه‌كه‌ بۆ هه‌رێمی‌ كوردستان
دانا ئه‌حمه‌د مه‌جید: ئه‌م سیستمه‌ پێویستی به‌ گۆڕانكاریی زۆر هه‌یه‌
مه‌همه‌ت مێتنه‌ر: كورد مافی‌ شه‌رعی‌ خۆیه‌تی‌ ببێته‌ خاوه‌ن ده‌وڵه‌تی‌ سه‌ربه‌خۆ
نه‌وزاد هادی‌: ده‌مانه‌وێت عه‌قڵیه‌تی‌ وه‌به‌رهێنان بگوازینه‌وه‌ بۆ كوردستان
سه‌عدی به‌زرنجی‌: ده‌بێت كورد هه‌ڵوێستی‌ توندی‌ هه‌بێت به‌رامبه‌ر به‌غدا
یوست هلترمان: كورد له‌به‌ر لاوازی په‌نای بۆ ئه‌مه‌ریكا بردووه‌
جه‌لال تاڵه‌بانی: مادده‌ی 140 جێبه‌جێ ده‌كرێت، به‌ڵام پشودرێژی شۆڕشگێرانه‌ی ده‌وێت
ئێمه‌ ده‌مانه‌وێت هاوكاری‌ كوردستان بكه‌ین
هیچ پارچه‌یه‌ك له‌ كوردستاندا نابێت سیاسه‌ت له‌سه‌ر حسابی‌ پارچه‌كانی‌ تر بكات
حاكم ئه‌حمه‌د ئه‌نوه‌ر:
نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان به‌پره‌نسیپی‌ (لاغالب ولامغلوب) كارده‌كات
ئه‌حمد ده‌نیز : دروستكردنی‌ فیرقه‌ی‌ سه‌ربازی‌ له‌ هه‌رێمی‌ كوردستان بۆ شه‌ڕی‌ براكوژییه‌
عه‌لی‌ كه‌ریمی‌: حیزبی‌ كوردی‌ نه‌یتوانیوه‌ بزووتنه‌وه‌ی‌ كورد به‌ئاراسته‌ نه‌ته‌وه‌یییدا به‌رێت
د.نه‌وزاد عومه‌ر: ده‌بوو ساڵی‌ 1992 نه‌وت ده‌ربهێنرایه‌
سه‌باحه‌تی‌ تونجه‌ل: ئه‌وانه‌ی‌ داوای‌ چاره‌سه‌ری‌ كێشه‌ی‌ كورد ده‌كه‌ن ره‌وانه‌ی‌ زیندان ده‌كرێن
ئه‌حمه‌د تورك: حه‌زده‌كه‌ین بزانین په‌یوه‌ندییه‌كانی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان‌و توركیا له‌سه‌ر چ بنه‌مایه‌كن
سه‌لام عه‌بدولاَ: سیستمی‌ حیزبیمان هه‌مان سیستمی‌ 50 - 60 ساڵ له‌مه‌و به‌ره‌
ئاشتی‌ هه‌ورامی‌: حیزبایه‌تی‌ ناكه‌م و نه‌ یه‌كێتیم ‌و نه‌ پارتیشم
هانس براندشاید: ده‌بێت ئه‌وروپا روونتر بڕیار بۆ كورد بدات
سادق حه‌مه‌غه‌ریب: رۆژنامه‌ی‌ ئه‌لیكترۆنی‌، رۆژنامه‌ی‌ ره‌خنه‌یه‌
عومه‌ر ئیلخانیزاده‌: دیموكراسی ناوخۆیی بۆ حیزبه‌كانی كوردستان له‌ نانی شه‌و واجبتره‌
حیـزب هـه‌ر بۆ ئـه‌وه‌ دانـه‌نراوه‌ نه‌سیحـه‌تـی‌ خه‌ڵـك بكـات
ئیبراهیم عه‌لیزاده‌: ناسیۆنالیزمی‌ چه‌پ منداڵێكه‌ ده‌گری‌ نازانێت كوێی‌ ژان ده‌كات
با فێربین بۆ خۆمان كورسیی به‌رپرسیارێتیی به‌جێبهێڵین
مسته‌فا هیجری‌: كێشه‌كانمان له‌گه‌ڵ‌ ئێران به‌گفتوگۆ یه‌كلایی‌ نابێته‌وه‌
مزگین ئامه‌د: له‌ژێر كاریگه‌ریی‌ په‌كه‌كه‌ خه‌باتی‌ گه‌لی‌ كورد پێشكه‌وتووه‌
كـورد هـه‌رزانفـرۆش و گـرانكـڕن، بـۆیـه‌ ئـه‌مـریكـــا كـه‌ڵكـیان لـێ وه‌رده‌گـرێ‌
له‌وڵاتی‌ ئێمه‌دا بووه‌ به‌باو، هه‌موو ساڵێك یادێكی‌ ساردو سڕی‌ ژه‌هربارانی‌ هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ 16/3دا ده‌كرێته‌وه‌
عومه‌ر فه‌تاح: ده‌ستمان به‌ لێپرسینه‌وه‌ كردووه‌
كوێستان محه‌مه‌د: پارله‌مان ئاگای‌ له‌ گرێبه‌سته‌كانی‌ نه‌وت نییه‌
كه‌مال كه‌ركوكی‌: حه‌قی‌ سه‌ركردایه‌تی‌ كورد نییه‌ خاكی‌ كوردستان بخاته‌ ریفراندۆمه‌وه‌
ئیسماعیل شوكر: دواكه‌وتنی‌ بودجه‌ ته‌نها له‌به‌ر 17% نییه‌
مایكڵ‌ رۆبن: ئه‌مریكا هاوپه‌یمانی كورده‌كانی عیراقه‌ نه‌ك هاوپه‌یمانی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان
ڤینۆس فایه‌ق: به‌ستنی‌ كۆنگره‌ له‌ناوچه‌ ئه‌نفالكراوه‌كاندا لایه‌نێكی عاتیفی‌ هه‌یه‌
مامۆستا سه‌یفه‌دین عه‌لی‌ :
راپۆرته‌كانی‌ مافی‌ مرۆڤ به‌شێكیان ناڕاستن‌و له‌میدیاكان‌و ئه‌ملاو ئه‌ولاوه‌ وه‌رگیراون
سالم وه‌هبی‌: كورد نه‌یتوانیوه‌ واقیع ‌و كێشه‌كانی‌ به‌ عه‌ره‌ب بناسێنێت
زۆرێك له‌ دیموكراته‌كان‌و كۆمارییه‌كان له‌ مه‌سه‌له‌ی‌ كورد تێنه‌گه‌یشتوون
د.سامان فه‌وزی‌: سه‌ندیكا جێ باوه‌ڕی‌ هه‌موو رۆژنامه‌نوسان نییه‌
نه‌بوونی‌ یاسای‌ رۆژنامه‌وانی‌ باشتره‌ له‌و یاسایه‌ی‌ كه‌ په‌سه‌ندكرا
سه‌ڵاحه‌دینی‌ موهته‌دی‌:
ئینشیقاقی حزبه‌كان به‌شێكی بۆ سایكۆلۆژیای سه‌ركرده‌كان ده‌گه‌ڕێته‌وه‌
د. جه‌زا تۆفیق تالیب
ده‌رهێنانی نه‌وت به‌رێژه‌یه‌كی زۆر زیانی هه‌یه‌ بۆ داهاتوومان
فازڵ‌ میرانی‌:
ئه‌گه‌ر بڵێم حكومه‌ت له‌ژێر ده‌سه‌ڵاتی‌ حزبدا نییه‌، راست ناكه‌م
سـۆزانی خاڵه‌ شـه‌هـاب:
به‌رپرسیارییه‌تی‌ ئه‌خلاقیی لای وه‌زیره‌كانی ئێمه‌ نییه‌ و یه‌ك وه‌زیر دانی به‌ هه‌ڵه‌دا نه‌ناوه‌
"وه‌ختێك كه‌ له‌ قه‌فه‌زی‌ ده‌سه‌ڵات دێیته‌ ده‌ره‌وه‌، ره‌نگه‌ ئازادیی قسه‌كردنت زۆرتربێت"
توركیا له‌ڕیگه‌ی هه‌ره‌شه‌وه‌ جارێكی تر كێشه‌ی كوردی هێنایه‌وه‌ ناوه‌ندی قسه‌وباس
ئێستا که‌س به‌ په‌که‌که‌ ناڵێت تیرۆریست
جه‌بار یاوه‌ر: ئه‌گه‌ر توركیا له‌شكركێشی بكات، ئێمه‌ ناچینه‌ هیچ به‌ره‌یه‌كه‌وه‌
فوئاد عه‌جمی: په‌یوه‌ندی‌ له‌نێوان گه‌لێكی‌ بچوك ‌و وڵاتێكی‌ زلهێز موجازه‌فه‌یه‌
نه‌رمین عوسمان جێگری‌ سه‌رۆكی‌ لیژنه‌ی‌ بالاَی‌ ماده‌ی‌ 140:
چۆن ده‌بێت خاكی‌ خۆت بخه‌یته‌ راپرسیه‌وه‌
قاعیده‌مان له‌ گه‌رمیان ده‌ركرد، ئاڵای‌ كوردستانمان بۆیه‌كه‌مجار هه‌ڵكرد
سه‌رۆكی‌ پژاك:
هاوكاریی‌ ئه‌مریكا بۆ به‌رژه‌وه‌ندییه‌كانمان قبوڵده‌كه‌ین
جه‌لال جه‌وهه‌ر:
مه‌كته‌بی‌ رێكخراوه‌ دیموكراتییه‌كان و مافی‌ مرۆڤ و كۆمه‌ڵایه‌تی‌ به‌زیاد ده‌زانم
فه‌رید ئه‌سه‌سه‌رد: كورد ناتوانێت هه‌موو ناوچه‌ دابڕاوه‌كان بگێڕێته‌وه‌

عه‌دنان موفتی‌:
پارله‌مان نازانێت چه‌ند پاره‌ به‌ حزبه‌كان ده‌درێت

حاكم شێخ له‌تیف: یه‌كێتی‌ و پارتی‌ باوه‌ڕیان به‌ ده‌ستور نییه‌

قادر عه‌زیز: ئێمه‌ ئۆپۆزسیۆن نین


 

Sbeiy.com © 2007-2011 All rights reserved    
ئه‌مه‌ریكا: له‌گه‌ڵ ئێران په‌یوه‌نده‌ی‌ راسته‌وخۆمان هه‌یه‌ مامۆستایانی هاوبه‌ش ستایشی سه‌رجه‌م مامۆستایانی‌ كوردستان ده‌كات به‌غدا؛ به‌هۆی ته‌قینه‌وه‌ی دو بۆمبه‌وه، 70 كه‌س بون به‌ قوربانی‌ به‌هۆی‌ كوشتنی‌ خوشكه‌زاكه‌یه‌وه‌، میرێكی كوه‌یتی‌ له‌ سێداره‌ ده‌درێت چوارقوڕنه‌؛ كارمه‌ندانی به‌شی سیانه‌ی كاره‌با مانیانگرت بۆ وه‌رگرتنی خوێندكارانی هه‌رێم، نوێنه‌ری‌ 22 زانكۆی‌ ئه‌مه‌ریكا له‌ هه‌ولێرن سوریا؛ ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه‌، 14 كه‌س كوژراون هه‌ولێر؛ چه‌ندین كه‌س ناویان له‌ناو ليستى (دامه‌زراوان) و (دانه‌مه‌زراوان)دا نه‌هاتوه‌ته‌وه‌ سه‌ركرده‌یه‌كی شۆڕشگێڕانی‌ لیبیا: قه‌زافی له‌ شاری‌ سیرته‌ عه‌بدوڵا ئۆجه‌لان: حكومه‌تی‌ توركیا گفتوگۆكانی‌ له‌گه‌ڵ كورد وه‌ستاندوه‌ هۆشیار زێباری‌: بونی په‌كه‌كه‌ له‌سه‌ر خاكی عێراق ناشه‌رعیه‌و جێگه‌ی‌ قبوڵكردن نیه‌ 5 هه‌زار یه‌كه‌ی‌ نیشته‌جێبون له‌ شاره‌كاندا بۆ هێزه‌كانی ناوخۆ دروستده‌كرێت ئه‌ڵمانیا؛ تارا جاف و داریوشی‌ ئیقبالی‌ كۆنسێرتێك كۆیان ده‌كاته‌وه‌ سلێمانی؛ به‌ڕێوه‌به‌ری كه‌ناڵی ئاسمانی په‌یام بانگهێشتی دادگا کراو به‌ به‌ڵێننامه‌ی شه‌خسی ئازاد کرا شانۆگه‌ری‌ گێژه‌ن نمایش ده‌كرێ