دیمانه: نه‌ژاد جه‌لال
ئه‌و لیست و فراكسیۆن و گروپانه كامانه‌ن كه پارله‌مانیان پێكهێناوه، ئایا كام فراكسیۆن رۆڵی ئۆپۆزسیۆن ده‌بینێت له پارله‌مانی كوردستاندا، پارله‌مانی بێ ئۆپۆزسیۆن پارله‌مانێكی كارایه، پارله‌مانی كوردستان تا چه‌ند توانیویه‌تی ره‌نگدانه‌وه‌ی هه‌ستی خه‌ڵكی كوردستان بێت به‌رامبه‌ر حكومه‌ت، مامه‌ڵه‌ی پارله‌مان له‌گه‌ڵ وه‌زیره كه‌مته‌رخه‌مه‌كان چۆنه، ئایا پارله‌مانی كوردستان توانای ئه‌وه‌ی هه‌یه حكومه‌تێك هه‌ڵبوه‌شێنێته‌وه كه نه‌توانێت خزمه‌تی خه‌ڵك بكات، ده‌ستێوه‌ردانی مه‌كته‌ب سیاسییه‌كان له كاروباری پارله‌مان، چۆنێتی په‌سه‌ندكردنی هه‌ندێك له پڕۆژه یاساكان كه پێچه‌وانه‌ی خواستی شه‌قامی كوردییه، بۆ وه‌ڵامدانه‌وه‌ی ئه‌م پرسیارانه و چه‌ندین پرسیاری تر سبه‌ی ئه‌م دیمانه‌یه‌ی له‌گه‌ڵ كوێستان محه‌مه‌د سه‌رۆكی فراكسیۆنی لیستی سه‌وز سازداوه.
سبه‌ی: سه‌ره‌تا با له پێكهاته‌ی پارله‌مانه‌وه ده‌ست پێده‌كه‌ین، ئایا پێكهاته‌ی پارله‌مان چۆنه؟ چه‌ند گروپ و چه‌ند لیست پارله‌مانی هه‌رێمی كوردستانی پێكهێناوه؟
كوێستان محه‌مه‌د: له هه‌ڵبژاردنی 31ی كانونی دووه‌می 2005 ی پارله‌مانی كوردستاندا سێ لیست سه‌ركه‌وتنیان به ده‌ستهێنا و كورسییه‌كانی پارله‌مانیان برده‌وه، ئه‌وانیش لیستی نیشتمانی دیموكراتی كوردستان كه پێكهاتبوو له (ی.ن.ك- پ.د.ك- حیزبی سۆشیال دیموكراتی كوردستان- شیوعی- یه‌گرتووی ئیسلامی- ئاشورییه‌كان- توركمانه‌كان- یه‌كێتی نه‌ته‌وه‌ی كوردستان- یه‌ك بێلایه‌ن). لیستی دووه‌م(لیستی كۆمه‌ڵی ئیسلامی كوردستان)، حیزبی زه‌حمه‌تكێشانی كوردستان و بێلایه‌نه‌كانیش به‌یه‌ك لیست دابه‌زین و كورسیه‌كیان به‌ده‌ستهێنا، به‌ڵام ئێستا هه‌موو ئه‌و حیزب و لایه‌ن و نه‌ته‌وانه پارله‌مانیان پێكهێناوه، هه‌ریه‌ك به جیا خاوه‌نی فراكسیۆن و گروپی خۆیه‌تی.
سبه‌ی: له‌مانه‌ی باستكرد كامیان رۆڵی ئۆپۆزسیۆن ده‌بینن؟
كوێستان محه‌مه‌د: هیچیان
سبه‌ی: كه‌واته هه‌مویان به‌شداری ده‌سه‌ڵاتن؟
كوێستان محه‌مه‌د: ئه‌وانه هه‌موویان به‌شداری ده‌سه‌ڵاتن واته له یه‌ك كاتدا له پارله‌مان و حكومه‌تدان، به‌ڵام ره‌نگه هه‌ندێك كه‌س هه‌بن له ده‌ره‌وه‌ی لیست و گروپه‌ی خۆیان هه‌وڵی چاكسازی بده‌ن.
سبه‌ی: ئه‌گه‌ر له پارله‌مانێكدا ئۆپۆزسیۆنی تیا نه‌بێت پێتوایه پارله‌مانێكی زندووبێت و به ئه‌ركی پارله‌مان هه‌ستێت؟
كوێستان محه‌مه‌د: من ناڵێم پارله‌مان ئه‌كتیڤ نییه و به ئه‌ركی خۆی هه‌ڵنه‌ستاوه، ساڵی 2007 ئه‌گه‌ر به‌راوردی بكه‌یت به ساڵه‌كانی رابردوو چالاكترین ساڵی پارله‌مان بووه، چ له ده‌ركردنی یاسا و بڕیار چ له بانگهێشتكردنی وه‌زیر و كار به‌ده‌ستان، چ له سه‌ردان و به‌سه‌ركردنه‌وه‌ی ناوچه‌كان و چاودێریكردنی حكومه‌ت، ئه‌مه مانای ئه‌وه‌نییه ئێمه ئه‌ركی خۆمان وه‌ك خۆی جێبه‌جێكردبێت و له ئاستی تموعی خۆماندا بێت، نه‌خێر ئێمه كه‌موكورتیمان هه‌یه كه ئه‌وه‌ش كۆمه‌ڵێك هۆكاره یه‌كێك له‌و هۆكارانه ئه‌وه‌یه كه تۆ باستكرد، حكومه‌ت و پارله‌مانی ئێمه پێكهاتووه له سه‌رجه‌م حیزب و لایه‌نه سیاسیه‌كانی كوردستان له‌گه‌ڵ هه‌موو ئاین و نه‌ته‌وه و پێكهاته جیاكانی كوردستان كه‌سێك نییه له ده‌ره‌وه‌ی حكومه‌ت، ئۆپۆزسیۆن نییه، ئه‌مه‌ش گرفتێكه ده‌بێت لێی ده‌ربچین.
سبه‌ی: تۆ باسی بانگهێشكردنی وه‌زیره‌كانت كرد، به‌ڵام گله‌ییه‌كی زۆر له‌سه‌ر پارله‌مان هه‌یه، كه نه‌یتوانیوه ئه‌و وه‌زیرانه‌ی بانگكراون، لێپێچینه‌وه‌یان له‌گه‌ڵدا كرابێت به‌رامبه‌ر به كه‌مته‌رخه‌می، له كاتێكدا خزمه‌تگوزاری له ئاستێكی زۆر خراپدایه؟
كوێستان محه‌مه‌د: نه‌خێر ئێمه باگمانكردون و زۆر به‌جدیش قسه‌مان له‌گه‌ڵدا كردون، ئێمه ساڵی پار له‌سه‌ر ئه‌و خۆپیشاندانانه‌ی كه له شار و شارۆچكه‌كانی هه‌رێمی كوردستان ده‌كرا نیوه زیاتری كابینه‌ی حكومه‌تی هه‌رێمان بانگكرد، زۆرترین ره‌خنه له حكومه‌ت گیرا و له‌سه‌ر خزمه‌تگوزاری ئه‌وانیش پاساویان بۆ بارودۆخه‌كه هێنایه‌وه، دواتر وه‌زیری كاره‌با بانگكراوه، دواتر له‌سه‌رده‌می نه‌خۆشی كۆلێرادا وه‌زیری ته‌ندروستی و ژینگه بازرگانی شاره‌وانی بانگكرا، له‌و دانیشتنه‌دا ره‌خنه‌ی زۆر جدی و توند ئاڕاسته‌ی وه‌زیره بانگهێشتكراوه‌كانكرا، به‌تایبه‌تی وه‌زیری شاره‌وانی، ره‌خنه هه‌بووه و روبه‌ڕوبونه‌وه‌ش هه‌بووه، ره‌نگه خه‌ڵك هه‌ندێكی بینیبێت و هه‌ندێكی نه‌بینیبێت، خه‌ڵك عاده‌ته‌ن زۆر چاودێری ناكات و نازانێت ئێمه چۆن ره‌خنه‌ی جدیمانگرتووه له‌و وه‌زیرانه‌ی بانگهێشتی پارله‌مانكراون، به‌ڵام راسته ئێمه تا ئێستا لێپێچینه‌وه‌مان نه‌كردوه له‌گه‌ڵ هیچ وه‌زیرێكدا، ئه‌ویش كۆمه‌ڵێك هۆكاری هه‌یه، یه‌كێكیش له‌و هۆكارانه ئه‌و ته‌وافوقه‌یه كه حكومه‌تی پێ دروستكراوه، ئه‌م حكومه‌ته‌ی ئێمه به ئاسایی دروست نه‌بووه، سه‌رۆكی حكوموت به رێككه‌وتنی مه‌كته‌بی سیاسی پارتی و یه‌كێتی داندراوه، وه‌زیره‌كان به ئیتفاقی مه‌كته‌ب سیاسی داندراوه، بۆیه پێموایه ئه‌گه‌ر كاك نێچیریش له ئه‌دای وه‌زیرێكی رازی نه‌بێت ناتوانێت لای به‌رێت ئه‌بێت بگه‌ڕێته‌وه بۆ مه‌كته‌بی سیاسی یه‌كێتی و پارتی، له هه‌موو دنیادا سه‌رۆكی حكومه‌ت پارله‌مان ده‌نگی ئه‌داتێ بچێت كابینه‌كه‌ی دابمه‌زرێنێت، كابینه‌كه‌ی دێته پارله‌مان و یه‌ك یه‌ك وه‌زیره‌كان ده‌نگیان پێده‌درێت، به‌ڵام لای ئێمه به‌م شێوه‌یه نه‌بووه.
سبه‌ی: كه‌واته ده‌سه‌ڵاتی مه‌كته‌ب سیاسیه‌كانی پارتی و یه‌كێتی له پارله‌مان و حكومه‌ت گه‌وره‌ترن؟
كوێستان محه‌مه‌د: بۆ هه‌ندێك مه‌سه‌له‌ی سیاسی، به‌ڵێ.
سبه‌ی: ته‌شكیلاتی حكومه‌ت مه‌كته‌ب سیاسی دایده‌نێت ؟
كوێستان محه‌مه‌د: به‌ڵێ، ئه‌وان دایده‌نێن، به‌ڵام پێویست ده‌كات ئه‌و وه‌زیرانه كه دێنه به‌رده‌م پارله‌مان به ئازادی و یه‌ك یه‌ك ده‌نگیان پێبده‌ین.
سبه‌ى: باسی ئه‌وه‌تكرد كه ره‌خنه‌ی توندتان ئاڕاسته‌ی وه‌زیره‌كان كردوه، به‌ڵام هیچ ده‌رئه‌نجامێكی ئه‌وتۆی نه‌بووه؟
كوێستان محه‌مه‌د: هه‌ندێك له‌و بانگهێشتكردنانه ده‌رئه‌نجامی هه‌بووه بۆ نمونه، كاتێك پارله‌مان له دانیشتنێكی تایبه‌تدا چوار وه‌زیری بانگهێشتكرد له‌سه‌ر بڵاوبونه‌وه‌ی كۆلێرا و كه‌موكورتیه‌كان و پێشنیاره‌كانی خۆی خسته به‌رده‌م ئه‌و وه‌زیرانه، یه‌كێك له‌و ره‌خنانه‌ش، مه‌سه‌له‌ی خه‌تی دووه‌می ئاوی دوكان و خراپی تۆڕه‌كانی ئاوی سلێمانی و پیسی ئه‌و وێستگه‌یه‌ی ئاو پاكژده‌كاته‌وه، له‌دوای ئه‌وه‌ی ئێمه حكومه‌ت چه‌ند هه‌نگاوێكی ناوه، چه‌ند كارێكیانكرد بۆ چاكردنی كوموكوڕییه‌كان، خاڵێكی تر ده‌رئه‌نجامی بانگهێشكردنی وه‌زیره‌كان بووه، ئێمه چه‌ند وه‌زیرێكمان بانگكرد له‌سه‌ر كوشتنی ژن و توندوتیژی دژی ژنان، كه پێكهاتبوون له وه‌زاره‌ته‌كانی داد و ناوخۆ و پێشمه‌رگه و مافی مرڤ و كاروباری كۆمه‌ڵایه‌تی و وه‌زیری هه‌رێم بۆ كاروباری ژنان، حكومه‌ت خۆی لیژنه‌یه‌كی باڵای پێكهێنا بۆ به‌دواداچونی ئه‌و مه‌سه‌له‌یه و ئێستا له‌هه‌ر پارێزگایه‌ك به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیه‌كیان پێكهێنا بۆ به‌دواداچونی توندوتیژی دژی ژنان، پێشموایه له دوای ئه‌و بانگهێشكردنه ناڵێم بنبڕكراوه به‌ڵام به رێژه‌یه‌كی به‌رچاو كه‌مبۆته‌وه.
سبه‌ی: له پارله‌مانی كوردستاندا له‌سه‌ر دوو پڕۆژه یاسا جیاوازی بیروبۆچون هه‌بوو له پارله‌ماندا، كه پڕۆژه یاسای نه‌وت و پڕۆژه‌ی یاسای رۆژنامه‌وانی بوو، هاوكات باسی ده‌ستێوه‌ردانی مه‌كته‌بی سیاسی ده‌كه‌یت له پارله‌ماندا، ئایا دوای مه‌كته‌بی سیاسی ئێوه چۆن مامه‌ڵه‌یان له‌گه‌ڵ ئه‌و هه‌ڵوێسته‌ی ئێوه كرد؟
كوێستان محه‌مه‌د: دڵنیابه مه‌كته‌بی سیاسی ئێمه هیچ ده‌ستێوه‌ردانێك ناكات له كاری فڕكسیۆن و پڕۆژه یاساكان، من وتم له هه‌ندێك مه‌سه‌له‌ی سیاسی وه‌ك دانانی وه‌زیره‌كان و پێكهێنانی حكومه‌ت، به‌ڵام له‌سه‌ر پڕۆژه یاساكان مه‌كته‌بی سیاسی یه‌كێتی هیچ ده‌ستێوه‌ردانێكی نه‌كردوه ته‌نانه‌ت بۆ یه‌كجاریش، به‌ڵام من ناتوانم باس له پارتی بكه‌م چونكه لای ئه‌وان هه‌ندێك له مه‌ركه‌زیه‌ت و گه‌ڕانه‌وه هه‌یه، به‌ڵام ئه‌وه لای ئێمه نییه، ئێمه پێیان وتوین هه‌ركاتێك پڕۆژه یاسایه‌كی گرنگ هات خۆتان كۆبونه‌وه بكه‌ن 2/3 ده‌نگی فڕاكسیۆن قه‌راره و بڕیاری مه‌كته‌بی سیاسیشه، ئێمه وامانكردوه، ته‌نها له‌سه‌ر ئه‌و دوو پڕۆژه یاسایه‌ش گفتوگۆ و رای جیاواز دروست نه‌بووه، به‌ڵام ئه‌و دوو یاسایه خه‌ڵك بینی، چونكه په‌خشی راسته‌وخۆ هه‌بوو، به‌ڵام له‌سه‌ر یاسای تیرۆر زۆرترین رای جیاواز هه‌بوو، كه هه‌ندێك خاڵی توندی تیایه، وه‌ك له سێداره‌دان، كۆمه‌ڵێكمان دژی ئه‌وه بووین كه له سێداره‌دان له یاساكه‌دا هه‌بێت ، هه‌روه‌ها له‌سه‌ر یاسای وه‌به‌رهێنان گرژی باڵی به‌سه‌ر پارله‌ماندا كێشا، هه‌روه‌ها یاسای ده‌سه‌ڵاتی دادوه‌ری، كۆمه‌ڵێك یاسا هه‌بوون كه كێشه هه‌بووه له‌سه‌ریان، به‌تایبه‌تی له‌نێوان پارتی و یه‌كێتی دا، دواتر خراوه‌ته ده‌نگه‌وه به‌داخه‌وه ئێمه وه‌ك لیستی سه‌وز زۆربه‌ی ئه‌و مادده و بڕگانه‌ی كه ئێمه رای جیاوازمان له‌سه‌ریان بووه دۆڕاندومانه، یاسای رۆژنامه‌وانیش لیستی زه‌رد جگه له كاك جه‌مال هه‌موویان له‌گه‌ڵ په‌سه‌ندكردنیدا بوون، لیستی سه‌وز زۆربه‌مان دژی بووین، لیسته‌كانی تریش له گفتوگۆكاندا له‌گه‌ڵ ئێمه بوون، به‌ڵام به‌داخه‌وه له ده‌نگداندا هه‌ندێكیان پێچه‌وانه‌ی بۆچونی خۆیان ده‌نگیاندا یان بێ ده‌نگیان هه‌ڵبژارد.
سبه‌ی: تۆ باسی ئه‌وه ده‌كه‌یت كه مه‌كته‌ب سیاسی ئێوه هیچ ته‌داخولاتێكی نییه، به‌ڵام ده‌نگۆی ئه‌وه هه‌یه عوسمان بانیمارانی، كه پێش تۆ سه‌رۆكی فراكسیۆنی سه‌وز بوو له‌سه‌ر مه‌وقیفی به‌رامبه‌ر یاسای نه‌وت لابراوه؟
كوێستان محه‌مه‌د: نه‌خێر كاك عوسمان له‌سه‌ر ئه‌و یاسایه لانه‌براوه، كاك عوسمان پیاوێكی زۆر تتێكۆشه‌ره، سه‌ركردایه‌تیه‌كی زۆر لێهاتوه، سه‌رۆكێكی فراكسیۆنێكی كارا و چالاك و لێهاتوو بوو، زۆر له روو بوو زۆر باش توانی بووی ئیداره‌ی فراكسیۆنه‌كومان بكات، به‌ڵام له‌سه‌ر مه‌سه‌له‌ی یاسای نه‌وت لانه‌براوه، چونكه به ته‌نیا ئه‌و به‌رامبه‌ر ئه‌و یاسایه هه‌ڵوێستی نه‌بووه، ئێمه هه‌موومان هه‌ڵوێستمان هه‌بووه، هه‌موومان وه‌ك یه‌ك دژی بووین و وه‌ك یه‌ك هاتوینه‌ته ده‌ره‌وه، كه‌سیشمان له‌سه‌ر ئه‌وه هیچمان پێنه‌وتراوه، به‌ڵام پێش یاسای نه‌وت كه كاك عوسمان و ئێمه‌ش ده‌مانزانی لاده‌برێت، من پێش ئه‌وه كاك عه‌دنان موفتی بانگیكردم وتی: كاك عوسمان شوێنه‌كه‌ی به‌جێده‌هێڵێت تۆ ئه‌خه‌ینه شوێنه‌كه‌ی وتم قبوڵی ناكه‌م، به چه‌ند براده‌رێكی تریشیان وتبوو قبوڵیان نه‌كردبوو، پێش یاسای نه‌وت و غاز له مه‌كته‌بی سیاسی كۆبونه‌وه‌یه‌كیان له‌گه‌ڵ ئێمه‌دا كرد وه‌ك فراكسیۆنی سه‌وز، ویستیان هه‌ڵبژاردن بكه‌ن بۆ سه‌رۆكی لیسته‌كه نه‌مانهێشت، هۆكاری لابردنی كاك عوسمان ئه‌وه بوو كه ئێمه له قۆناغێكداین قۆناغی ئیتفاقیه‌ی ستراتیژی نێوان یه‌كێتی و پارتی، كاك عوسمان تۆزێك توند بوو له قسه‌كانیدا، هه‌ندێك جار ده‌بووه ئه‌وه‌ی ئیستفزازی براده‌رانی پارتی بكات، بۆ ئه‌وه‌ی ئه‌م قۆناغه بڕوات پێیان باش بوو یه‌كێك بێت له كاك عوسمان نه‌رمتر بێت، بۆئه‌وه‌ی گرژییه‌ك له‌نێوان پارتی و یه‌كێتیدا دروست نه‌بێت، ته‌نها له‌سه‌ر ئه‌و مه‌سه‌له‌یه بووه، سه‌رۆكی پارله‌مان و ئێمه و مه‌كته‌بی سیاسیش له ئه‌دای كاك عوسمان زۆر ڕازی بووین، من خۆشم به به‌دیلی ئه‌و نازانم، ئه‌گه‌ر جه‌نابی مام جه‌لال بانگی نه‌كردمایه و داوای ئه‌وه‌ی لێنه‌كردمایه كه ئه‌و پۆسته وه‌ربگرم هه‌رگیز نه‌ده‌چومه شوێنی كاك عوسمان.
سبه‌ی: كه‌واته ئه‌مه‌ش ته‌داخولاتی حیزبه له ئیش و كاری پارله‌ماندا؟
كوێستان محه‌مه‌د: به‌ڵێ، به‌ڵام له‌سه‌ر یاسای نه‌وت و گاز نا، سه‌رۆكی فراكسیۆن پۆستێكی حیزبییه و ده‌بێت حیزب دایبنێت.
سبه‌ی: سه‌باره‌ت به گرێبه‌ستیه نه‌وتییه‌كان، كه یه‌كێكه له كێشه‌كان هه‌رێم له‌گه‌ڵ ناوه‌ند، هاوكات حكومه‌تی هه‌رێم به‌رده‌وامه له گرێبه‌ستكردن، حسێن شه‌هرستانیش ته‌حه‌دای ئه‌وه ده‌كات كه نه‌ك خه‌ڵكی كوردستان پارله‌مانی كوردستانیش ئاگاداری ئه‌و گرێبه‌ستانه نییه؟
كوێستان محه‌مه‌د: هیچ ته‌حه‌دای ناوێت، ئێمه ئاگامان له هیچی نییه، له كاتی گفتوگۆكردن له‌سه‌ر پڕۆژه یاسای نه‌وت و گاز، كاك به‌رزان عه‌بدوڵا پێشنیازی ئه‌وه‌یكرد كه ده‌بێت ئه‌م گرێبه‌ستانه له‌به‌رده‌م پارله‌ماندا بكرێت و له یاساكه‌دا ئه‌وه هه‌بێت، وه‌ك لیستی سه‌وز پشتگیری پێشنیازه‌كه‌یمانكرد، به‌ڵام به‌داخه‌وه لیستی زه‌رد زۆر دژی قسه‌كه‌ی بوون و خرایه ده‌نگدانه‌وه، ئێمه دۆڕاندمان، دوای دانیشتنه‌كه به چه‌ند ئه‌ندامێكی پارله‌مانی هه‌موو لیسته‌كانمان وت، "ئێوه خۆتان خۆتا بچوك ده‌كه‌نه‌وه و له خۆتان رانابینن گرێبه‌ستی نه‌وت له‌به‌رده‌متاندا ئیمزابكرێت، ئێوه ئه‌و ماف و ده‌سه‌ڵاته‌تان له خۆتان سانده‌وه" .
سبه‌ی: سه‌باره‌ت به مادده‌ی 140 ، ئه‌وه‌ی په‌یوه‌ندی به پارله‌مانه‌وه هه‌بێت رازیبونی ئێوه بوو به پێشنیاره‌كه‌ی نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتوه‌كان، ورده ورده نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتوه‌كان دێته ناو مادده‌ی 140 وه، ئه‌وانیش له هه‌ر كێشه‌یكدا بووبن چاره‌سه‌رنه‌كراوه، ئه‌مه‌ش له‌وانه‌یه مه‌ترسی له‌سه‌ر جێبه‌جێكردنی مادده‌كه دروست بكات؟
كوێستان محه‌مه‌د: ئێمه ده‌نگمان بۆ ئه‌وه نه‌داوه كه UN ده‌ستێوه‌ردان بكات، ئێمه ده‌نگمان بۆ ئه‌وه داوه كه شه‌ش مانگ واده‌ی یاسایی مادده‌كه درێژبكرێته‌وه، ئه‌وه‌ش ته‌نیا رێگا چاره بوو مادده‌كه درێژبكرێته‌وه، چونكه واده‌ی جێبه‌جێكردنی مادده‌ی 140 ته‌نها پێنج رۆژی مابوو، هه‌رگیز له‌و ماوه كه‌مه‌دا هیچ نه‌ده‌كرا، بۆیه ته‌نها رێگا له‌به‌رده‌م پارله‌ماندا ئه‌وه بوو، كه واده‌كه بۆ شه‌ش مانگ درێژبكرێته‌وه.
سبه‌ی: وه‌فدێكتان هاته شاری سلێمانی، بۆ به‌دواداچونی كێشه‌ی هاوڵاتیان و گرانی بازاڕ، به‌ڵام له‌بری ئه‌وه‌ی بچنه ناو خه‌ڵك و له‌گه‌ڵ خه‌ڵكدا گفتوگۆ بكه‌ن، ئێوه له دامه‌زراوه و ده‌زگا حكومیه‌كاندا بینران؟
كوێستان محه‌مه‌د: ئه‌و پارله‌مانتارانه خۆیان خه‌ڵكی سلێمانین ئه‌و به‌رنامه‌یه له سلێمانی و هه‌ولێر و دهۆكیش ئه‌نجامدرا، كارمان له‌سه‌ر گرانی بازاڕ و سوته‌مه‌نی كرد، له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی سه‌ردانی ده‌زگا و لایه‌نه په‌یوه‌ندیداره‌كانمان كردوه، به چه‌ند گروپێكیش چوینه‌ته بازاڕ و پرسیارمان له خه‌ڵككردوه و بارودۆخه‌كه‌ش وه‌ك هه‌ر هاوڵاتییه‌كی ئاسایی ده‌بینین، له‌سه‌ر هه‌ردوو لا ئیشمانكردوه، به‌ڵام بۆ بازاڕ خۆمان ده‌رنه‌خستوه و كامێرامان نه‌بردوه تا خه‌ڵك بمان بینێت، ئه‌و زانیاریانه‌ی له‌ناو خه‌ڵك و بازاڕ ده‌ستمان كه‌وت به‌داخه‌وه له‌لایه‌ن به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی و لایه‌نه په‌یوه‌نداره‌كان ده‌ستمان نه‌كه‌وت.
سبه‌ی: بابێینه سه‌ر ئیمتیازاتی ئه‌ندام پارله‌مانه‌كان، كه ئه‌مه ده‌نگۆیه‌كی زۆری هه‌یه له‌ناو میدیا و شه‌قامی كوردیدا، كه ده‌ڵێن ئیمتیازتان زۆره و هه‌ڵنه‌ستاون به‌و ئه‌ركه‌ی له‌سه‌ر شانتانه؟
كوێستان محه‌مه‌د: ئیمتیازی ئێمه به‌س موچه‌یه، چونكه ئیمتیازی ترمان نییه، من خۆم ده‌یان جار وتومه موچه‌ی ئێمه زۆره به به‌راورد به موچه‌ی خه‌ڵك زۆر زۆره، به‌ڵام به به‌راورد به موچه‌ی وه‌زیره‌كانی هه‌رێم ، به به‌راورد به موچه‌ی وه‌زیره‌كانی به‌غدا و ئه‌ندام پارله‌مانه‌كانی به‌غدا زۆر كه‌متره، ئه‌ندامێكی پارله‌مانی به‌غدا سێ ئه‌وه‌نده‌ی ئێمه موچه وه‌رده‌گرێت، به‌ڵام من پرسیارم لێره‌دایه ئه‌وه‌یه، بۆ ئێوه بۆ ته‌نیا جارێكیش ناچن له ئه‌ندامێكی پارله‌مانی به‌غدا و وه‌زیره‌كان له به‌غدا و هه‌رێم بپرسن، موچه و ده‌رماڵه و ئیمتیازه‌كانتان چه‌نده.
سبه‌ی: خه‌ڵك بۆیه له ئه‌ندام پارله‌مان ده‌پرسێت، چونكه ئێوه نوێنه‌رایه‌تی خه‌ڵك ده‌كه‌ن، خه‌ڵك له ئێوه ده‌پرسێت ده‌بێت ئێوه‌ش له‌وان بپرسن؟
كوێستان محه‌مه‌د: ئه‌وانیش نوێنه‌ری ئێوه‌ن، ئه‌ندامانی پارله‌مانی به‌غداش راسته‌وخۆ و وه‌زیره‌كانیش ناراسته‌وخۆ نوێنه‌ری ئێوه‌ن، كه ئه‌پرسن مه‌به‌ستان ئه‌وه‌یه كه ئه‌و موچه‌یه له داهاتی هه‌رێم و عیراق ده‌ڕوات، ئه‌وه‌ی ئه‌وانیش هه‌ر له داهاتی هه‌رێم ده‌ڕوات، بۆ له ئێمه ده‌پرسن؟ بۆ له‌وان ناپرسن؟ پێمخۆشه و حه‌قی خۆشتانه بپرسن، به‌ڵام له هه‌موو لایه‌ك وه‌ك یه‌ك.
سبه‌ی: ئه‌وانه‌ی باسی ده‌كه‌یت كه دراوه به وه‌زیره‌كان، نایاساییه، ئێوه ناتوانن لێیان بپرسنه‌وه، له كاتنێكدا پارله‌مانی راسته‌قینه له حساب بانكی سه‌رۆكی حكومه‌تیش ده‌كۆڵێته‌وه؟به‌ڵام ئێوه ناتوانن له وه‌زیرێك بپرسنه‌وه؟
كوێستان محه‌مه‌د: ئه‌وه مه‌سه‌له‌ی بودجه‌یه، ده‌بێت هه‌موو ئه‌و شتانه به یاسا رێكبخرێت، به‌ڵام ئایا بودجه هاتۆته پارله‌مان، ئێمه شه‌ش مانگه هه‌را ده‌كه‌ین بۆ ئه‌وه‌ی بودجه بێته پارله‌مان، به‌ڵام بودجه نایات، كاتێك دێت شه‌ش مانگی لێ سه‌رفكراوه، تۆ به‌س ئه‌وه‌نده‌ت له‌سه‌ر ده‌مێنێت ته‌سدیقی بكه‌یت، ئێمه له گه‌ڵ وه‌زیری دارایی دانیشتوین و یاداشتمان به 60 ئیمزا زیاتره‌وه ناردوه بۆ ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران بۆ ناردنی بودجه، به‌ڵام نه‌یان ناردوه، هه‌ر كه‌سێكمان بینی بێت له حكومه‌ت داوای ناردنی بودجه‌مان كردوه، به‌ڵام ناینێرن، حه‌قی وایه ئێوه‌ی رۆژنامه‌نوسان له بودجه‌ی ئه‌م هه‌رێمه بپرسنه‌وه و به‌دواداچونی بۆ بكه‌ن.
سبه‌ی: كه‌واته ئه‌مه خاڵێكی لاوازی پارله‌مانه؟
كوێستان محه‌مه‌د: لاوازی نییه، ئێمه ته‌ئكیدمانكردۆته‌وه بۆ ئه‌وه‌ی بودجه بنێرن، حكومه‌ت ئه‌بێت بودجه‌كه بنێرێت.
سبه‌ی: به‌ڵام له‌هه‌مان كاتدا پارله‌مان ده‌سه‌ڵاتی هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ی حكومه‌تی هه‌یه، له كاتێكدا حكومه‌تێكی كه‌مته‌رخه‌م هه‌بێت؟
كوێستان محه‌مه‌د: له‌مبارودۆخه‌دا ئه‌وه كارێكی خراپه و هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ی حكومه‌ت زیانی گه‌وره‌ی لێده‌كه‌وێته‌وه.
سبه‌ی: مه‌رج نیه، ئه‌و ده‌سه‌ڵاته به‌كاربهێنن، به‌ڵام ده‌بێت رێگه نه‌ده‌ن حكومه‌ت سه‌رپێچی یاسا بكات؟
كوێستان محه‌مه‌د: ئێمه پێمانوایه ئه‌مه مه‌سوله‌تێكی مێژووییه له‌سه‌ر شانی ئێمه، خۆتان ئه‌زانن وه‌زعی ئێمه له‌گه‌ڵ به‌غدایا چۆنه، پێمان وایه شتێكی باش نییه داوای هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ی حكومه‌ت بكه‌ین.
سبه‌ی: به‌ڵام ئێوه توانای ئه‌وه‌تان هه‌یه ئه‌و ده‌سه‌ڵاته به‌كاربهێنن؟
كوێستان محه‌مه‌د: ئێمه ئه‌و ده‌سه‌ڵاته‌مان هه‌یه، به‌ڵام ئه‌وه كارێكی باش نییه له‌م بارودۆخه‌دا، چونكه مادده‌ی 140 جێبه‌جێنه‌كراوه، دژایه‌تی كورد له به‌غدا توند زیادیكردوه، وه‌زعێكی نائاسایمان هه‌یه، ئێستا كورد له خراپترین باودۆخدایا، نابێت حكومه‌ت هه‌ڵبوه‌شێنینه‌وه و فه‌وزایه‌ك بۆخۆمان دروست بكه‌ین، ئه‌وه بۆ ئه‌م قۆناغه‌وایه، به‌ڵام ئه‌گه‌ر بارودۆخه‌كه ئاوا نه‌بوایا ئه‌و شتانه قبوڵ نه‌ده‌كران.
سبه‌ی: ئه‌گه‌ر حكومه‌ت هه‌ڵبوه‌شێنرێته‌وه، حكومه‌تێكی كاراتر شوێنی ده‌گرێته‌وه؟
كوێستان محه‌مه‌د: جارێ حكومه‌ت له‌وه‌دایا كابینه‌ی تازه دابمه‌زرێنرێت با بزانین كابینه‌ی تازه چۆن ده‌بێت.
سبه‌ی: ئێوه وه‌ك پارله‌منتارێك، ئه‌م بارودۆخه‌ی ئێستا دروست بووه، ئه‌و كه‌لێنه‌ی كه‌وتۆته نێوان ده‌سه‌ڵات و خه‌ڵك، كه رۆژ به رۆژ ئه‌و كه‌لێنه زیاد ده‌كات، چۆن داهاتووی ئه‌م هه‌رێمه ده‌بینن؟
كوێستان محه‌مه‌د: ده‌بێت ئه‌وه بزانین كه خه‌ڵك زۆر بێزاره، گوزه‌رانی خه‌ڵك زۆر خراپه، كاره‌با نییه سوته‌مه‌نی گرانه و به زۆرینه‌ی خه‌ڵك ناكڕردرێت، گرانی بازاڕ و خراپی خواردن له‌م وڵاته، ئه‌گه‌ر خه‌ڵك وه‌ك ئێمه بزانێت ئه‌و خواردن و ده‌رمانه‌ی دێته ئه‌م وڵاته‌وه چه‌ند خراپه كه‌س ناوێرێت به‌كاریبهێنێت، خه‌ڵك زۆر ناڕازییه له ده‌سه‌ڵات له پارله‌مان له حكومه‌ت، ئه‌مه مه‌ترسیه‌كی گه‌وره‌ی هه‌یه بۆ داهاتووی كورد، له‌سه‌ر ئه‌مه‌ی كه ئێستا هه‌مانه، چونكه ئه‌گه‌ر خه‌ڵك هه‌روا ناڕازی بن، هه‌ڵبژاردن بكرێت خه‌ڵك ده‌چێت ده‌نگ بدات به‌ڵام وه‌ره‌قی سپی داده‌نێت، بۆ ئه‌وه‌ی ده‌نگه‌كه‌ی ته‌زویر نه‌كرێت، ئه‌و كاته‌ش چ له به‌غدا ده‌نگمان كه‌مده‌بێته‌وه، چ له‌ناو هه‌رێم به‌رامبه‌ر ئیسلامی سیاسی شكست ده‌هێنین، ئه‌مه‌ش خه‌ته‌رێكی زۆر گه‌وره‌یه بۆ ئه‌زمونه‌كه‌مان، بۆیه ده‌بێت به خۆماندا بچینه‌وه و زیاتر خزمه‌تی خه‌ڵك بكه‌ین.