|
بزوتنەوەی گۆڕان لە حکومەتدا
|
مه‌لا فه‌رمان
دەبینم هەڵپەکردن و پەلەکردن دەرئەنجامی ئەو بارودۆخە جەنجاڵاوی و هیلاکاویەی باڵی بەسەر هەرێمی کوردستاندا کێشاوە، کاریگەری زۆری کردۆتە سەر بییرکردنەوە و هەڵسەنگاندن و تێڕوانینی نەک تەنها گشتی کۆمەڵگا بەڵکە نوخبەی سیاسی و رۆشنبیریشی گرتۆتەوە. ئەو دەرکەوتەکانی میراتەی حوکمی جوتحیزبی زیاتر لە دو دەیەی رابردو دەریهێناون لەم رۆژگارەی ئێستادا لەشێوەی چەندین قەیرانی جیاجیادا دەیان بینین: لە ئاوبوریەوە... تا دەگاتە سەربازی، سەرتاپای جومگەکانی ژیانی گرتۆتەوە.
بەڵێ تێڕامین لە بارێکی وا بارگاویدا بۆ روداوەکان و هەڵسەنگاندنی کارەکتەرەکان و حوکمدان لەسەر ئەدائی هەر یەکێکیان، بێگومان ئەگەر دەرفەتی پێویستی پێنەدرێ، گومانی تێدانیە وەک ئەوەی هەیە هەڵسەنگاندنی دروست نە بۆ خودی کەراکتەرەکە و نە بۆ ئەدای دەکرێت.
بزوتنەوەی گۆڕان بە دواڕۆژبینی بۆ روداوەکان و لەناو گێژەنگی قەیرانەکاندا بۆ دەربازکردنی هەرێمی کوردستان قوربانی بەخۆیدا، بڕیاریدا بە دروشمی ٤ ساڵ ئارامی (ئێستا تەنها ٧٥ رۆژی لە ١٤٦٠ رۆژ رۆیشتوە، کە دەکاتە ٥% کاتەکە) بەشداری لە حکومەتی هەرێمدا بکات لەگەڵ دو رکابەری سیاسی خاوەن هێزی چەکدار و پارەداردا. دەستپێک بەباش زاندرا، هەر چوار بەرەکەی بزوتنەوەی گۆڕان بەم شێوەیە دابەش بکرێت:
١- ئەو هەڵسوڕاوانەی کاری حکومی وەردەگرن هەوڵدەدەن ئەدائی باش پیشانی جەماوەر و دەنگدەرانی گۆڕان بدەن، بەتایبەتی لە بواری گەندەڵیدا پێویستە زۆر بە جدی و بەوپەڕی تواناوە بەگژیدا بچنەوە، ئەگەرنا دوای ماوەیەکی دیاریکراو دەگۆڕدرێن.
٢- بەرەکانی وەک راگەیاندن و پەرلەمان و رێکخستنەکانی بزوتنەوەی گۆڕان لە دەرەوەی دەسەڵاتی جێبەجێکردن، رۆڵی چاودێری و هەریەک لە بواری خۆیدا درێژەپێدەری هەمان ئەرکی چوار ساڵی رابردو ( ٢٠٠٩ - ٢٠١٣ ) دەبن.
لە ١٨/٦/٢٠١٤ بۆ ئێستا کە دەکاتە ٧٥ رۆژ، ماوەیەکی زۆر کورتە بۆ هەڵسەنگاندنی ئەدای وەزیرەکان و رەنگدانەوەی بەرنامەی بزوتنەوەی گۆڕان لە کارەکانی حکومەتدا، بە تایبەتی لە هەرێمێکی وەک ئێستای هەرێمی کوردستاندا، لە لایەکەوە ناجێگیر لە روی سەربازی و ئەو کێشانەی لەگەڵ حکومەتی ناوەندا هەیە، لە لایەکی ترەوە ئەو قەیرانانەی دەرئەنجامی حوکمی جوت حیزبی وەک میراتە بۆ ئەمرۆ ماوەتەوە و خەریکە ژیان توشی ئفلیجی دەکەن. بۆیە پێم وایە جێی خۆیەتی ماوەی ٦ شەش مانگ بوار بدرێت بە هەڵسوڕاوەکان تا توانا و ئەدائی خۆیان لەو بارە جەنجاڵاویەدا لە بواری عەمەلیدا دەربخەن. دوای ئەو ساڵە دەکرێت بڕیار بدرێت:
١- ئەگەر ئەدای برادەرەکان وەک پێویست نەبو، ئەوا دەکرێت گۆڕانکاری بکرێت.
٢- ئەگەر حکومەت و حیزبە هاوپەیمانەکان هاوکار نەبون بۆ چاکسازی و گۆڕینی سیستەمی حوکمڕانی ئەوا پێویستە بزوتنەوەی گۆڕان بەبێ سێ و دو و هیچ دو دڵیەک لە حکومەت بکشێتەوە.
پەرلەمان:
لەم ماوەیەدا پەرلەمان توانیویەتی بەلای کەمەوە:
١- بودجەی حیزبە سیاسیەکان تێپەڕێنێت
٢- بڕیاری ژمارە ١٨ تایبەت بە هێزەکانی ناوخۆ لە ٢٣/٧/٢٠١٤
٣- بڕیاری ژمارە ١٩ تایبەت بە هێزەکانی پێشمەرگە لە ٢٣/٧/٢٠١٤
ئەم یاساو بڕیارانە زۆر گرنگە و رەهەندی نیشتمانیان هەیە، جێی دەستخۆشیە.
لەگەڵ ئەمانەشدا پەرلەمان سەرکەوت و نەبو لە هەموارکردنەوەی یاسای خۆپیشاندان. جێی تێبینیە لەگەڵ ئەوەی رای گشتی لەسەر ئەم یاسایە هەبو، بەڵام سەرۆکی هەرێم دژی وەستایەوە، بۆیە ئەرکی میللەتە تێبینی خۆی لەم بارەوە هەبێت، بۆ رۆژی دادگا هەڵی بگرێت.
لەگەڵ ئەمانەشدا پێویستە پەرلەمان توندتربێت لە ئاست بڕیار و هەڵوێستەکانی وەزارەتی سامانە سروشتیەکان و لیژنەی باڵای وزەی هەرێم، چونکە ئەم دو دەزگایە دەیانەوێ باجی هەڵەی ئابوری و حوکمڕانی ساڵانی رابردو لە هاوڵاتی وەرگرنەوە و کورتی میزانیەی پێ چارەسەر بکەن.
جگە لەمانەش هەیئەی وەبەرهینان (هیئە الاستثمار) بەر بزوتنەوەی گۆڕان کەوتوە، تائێستا پڕ نەکراوەتەوە، حکومەت کێشەیەکی بۆ دروستکردوە، دەیەوێ بەشی نیشتەجێ لەم دامەزراوەیە دابرێ و بیخاتە سەر وەزارەتێکی تر. ئەمەش بەمەبەستە، پێویستە گۆڕان هەڵوێستەی لەسەر بکات.
لە کۆتاییدا، جێی خۆیەتی هەڵسوڕاوانی گۆڕان لە هەمو کەس زیاتر دان بەخۆدا بگرن و پشتیوان و رەخنەگر و ئامۆژگاری هەڤاڵەکانیان بن لە حکومەت و پەرلەمان، بواریان پێ بدەن بۆ راپەڕاندن و دەرخستنی ئەرکەکانیان. لە هەمان کاتیشدا بەرپەرچی پروپاگەندە ناڕەواو و بەمەبەستەکان بدەنەوە، لەوەش بگەن کە لەو بارودۆخەی هەرێم زمانی رەخنەی ناڕەوا دەرئەنجامی ئەو بارودۆخەی لەسەرەوە باسم کرد (میللەت هیلاکە) بەمەست و بێمەبەست کەوتۆتە گڕ.
وەک لەسەرەتاوە گوتومانە "ئەگەر نەتوانین ژیانی میللەتەکەمان بگۆڕین، بەلای کەمەوە دەتوانین نزیک لەوان بژین". پێویستە هەمومان لای خۆمانەوە ئەگەر لە ماڵی خۆشمان بێت ئەم گوتەیە بە کردەوە جێبەجێ بکەین. دڵنیابن تائێستا لەم تاقیکردنەوەیە ٧٥%تان هێناوە، پیرۆزە.
|
|
|