|
لەپێناو کورسیدا
|
ئامانج هەرتەلی
ئەوەی لە بەغدا دەگوزەرێت شەڕی کورسی و سەرمایەیە بۆ چەند کەسێ نەک گەل و وڵات لەرێی چیرۆکێک دەمەوێ دەست بەبابەتەکەم بکەم؛ دەڵێن جارێکیان پاشایەک لەبەر لێهاتوی کوڕێکی هەژار دەکاتە وەزیری دەستە راستی خۆی، کوڕە بەرپرس و وەزیرەکانی دەوری ئیرەیی دەبەن بە کوڕەکە، لەپیلان دەگەڕێن بۆ شکاندن و رسواکردنی، وەزیرەکە رۆژێکیان وتاری دەبێت بۆ گەلەکەی، لەکاتی گەیشتنی ویستی دانیشێ، بەڵام یەکێک لەوانەی دەوری وەزیر کورسیەکە دەردەکێشێ لەبن وەزیر، لەکاتی دانیشتنا وەزیرەکە دەکەوێت بەزەوی، ئامادەبوان دەدەنە قاقا و وەزیرەکەش هاوشێوەی ئەوان دایە قاقای پێکەنین. وتی؛ سوپاسی ئەوکەسە دەکەم کە کورسیەکەی لابرد بۆ کەوتنم، کێ بو؟ تاخەڵاتی کەم، یەکێک وتی؛ من بوم. وەزیرەکە بەبەر چاوی خەڵکەوە خەڵاتی کرد.
رۆژان رۆیش وەزیر پلانی بۆ ئەو کەسە دانا کە کورسییەکەی لەژێردا دەرکێشا و پێی وت؛ کاتی ئەوەیە من ببم بە پاشا و تۆش ببی بە وەزیر ئەویش وتی؛ زۆر باشە، بەڵام چی بکەم وتی؛ بەیانی زوبچو پاشا بکوژە. وەزیرەکەش پلانەکەیدا بەپاشا بەرهەردوکیان چاوەڕێی گەنجەکەبون و گەنجەکە دوای ئەوەی دەستی کرد بەجێبەجێکردن و لەوکاتە پاشا و وەزیر هاتنە ژورەوە. بڕیاری لەداردانی بۆ دەرکرد. لەکاتی خستنە مللی پەت، وەزیرەکە کورسی لەژێر قاچی گەنجەکە دەرهێنا و پێی وت کوڕی باش کورسی دەرکێشان دەبێ بەم شێوەیە بێ نەک وەک تۆ، وەزیرەکە کۆتای بەژیانی هێنا.
کورد بۆ دوەم جارە کورسی لەژێر حیزبی دەعوا دەردەکێشێ، یەکەمیان لەژێر جەعفەری سەرکردەی حیزبی دەعوا، کە نەیتوانیوە وەک پێویست داواکانی کورد جێبەجێ بکات. دوایش هەمان کورسی درا بە مالیکی بۆماوەی (٨) ساڵ، بەڵام جگە لە نەهامەتی بۆ کورد نەیتوانی شتێکی باشی لە سیاسەت پێشکەش نەکرد، نەیتوانی کێشەکان چارەسەر بکات، بەڵکو باشتریش نەبو لە خودی جەعفەری کە هەردوکیان دەرچوی قوتابخانەی یەک فیکری حیزبی دەعوان. کورد بەلادانیان و دەرکێشانی کورسی ژێریان دایە قاقای پێکەنین.
ئەوەی ئەمجارەش کە دانراوە بۆ پێکهێنانی حکومەت، حەیدەر عابادی خوێندکاری هەمان قوتابخانەیە، لەئێستاوە ئاماژەکانی باشترنین لە مالیکی و جەعفەری. کورد لەسەرەتاوە مەرجی دانوسانیان گێڕانەوەی بودجەی هەرێم بو کەچی وادەی تەواوبونی حکومەت تەواو دەبێت. کورد وەک پێشو خەریکی ئامادەکاریە بۆ وەرگرتنی کورسی بێئەوەی حیساب بۆ قسەکانی بەرلەدانوسانی بکات لەپێناو گەلەکەی، لێدوانی بەرپرسی سوپای بەدر لە کەرکوک ئاماژەی مەترسیدارن لەمەڕ گەلەکەمان لەسەر پێشمەرگە و دۆخی سیاسی حکومەتی عێراق و هەرێم.
عەبادی؛ لە سەرەتاوە ئاماژەی بەوەدا کە ئەوەی رابردو دوبارە نابێتەوە، بەڵام هەنگاوەکانی شیعە لەمەڕ تۆڵەکردنەوە لە کورد لەسەرکار لادانی جەعفەری و مالیکی لەلایەن عەبادی دەکرێت کورد وریایانە لە بەغدا پێی خۆی قایم کات. ئەگەر وانەکات بە باشی ناگەڕێنەوە.
مالیکی توانی گەمەکە 8 ساڵ بەباشی بکات و داواکانی کورد لە ماددەی 140 و پێشمەرگە و نەوت پشتگوێ بخات، لەم کێشانەی لە کوردستان رویاندەدا لەگەڵ کێشەی عێراق تێکەڵ دەکران و سودی بە دوژمنانی کورد دەگەیاند، کاتێک سەرۆکی هەرێم بڕیاری چاکسازیدا لە 2011 دوایی لە وتارەکەیدا مالیکی بەتاکڕەو و دکتاتۆر ناوبرد، ئەم کارە سودی بە مالیکی و دوژمنانی گەلی کوردی گەیاند، لەوەی توانی ماددەی 140 جێبەجێ نەکات و تورکیا و وڵاتانی عەرەبی لەخۆی توڕە نەکات، لەکاتێکدا سودی بەگواستنەوەی کێشەی ناوخۆ بۆ بەغدادا، بەڵام لەدو سەرەوە گەلی کورد زەرەری کرد چاکسازی نەکراو مادەی 140 بەهۆی شەڕی مالیکی و هەرێم جێبەجێنەکرا.
دوای دوجار لە دەرکێشانی کورسی لەبن جەعفەری بۆ مالیکی و لەمالیکی بۆ عەبادی، عەبادی بڕیاریداوە ئەوەی رویدا دوبارە نابێتەوە، پێدەچێ عەبادی تۆڵەی ئەو گەمەکردنەی کورد بە کورسی شیعە بکاتەوە، ئایا ئەم جارە شیعە لەجیاتی دەرکێشانی کورسی پەت دەخاتە ملی کورد، یاخود ئەم کورسیەش دەبێتە قوربانی یەکێکی تر؟ ئەم پرسیارە رۆژگار جواب دەداتەوە.
ئەوەی جێگای تێڕامانە کورسی سیاسیەکانی کورد لە بەغدا هیچی گرنگی بۆ گەلی کورد نەبوە، بەردەوام کورسیەکی لەق و لەرزۆک بوە بەنسبەت گەلی کورد، بەڵام ئەم کورسیە لەق بوە دو سودی هەبوە بۆ سیاسیەکانی کورد، یەکیان دەستکەوتی مادی بۆخۆیان و دوەم بۆگواستنەوەی کێشەکانی ناوخۆ بۆ دەرەوی هەرێم.
کورد پێویستە کێشەکانی لەگەل بەغدا لەسەر مافی نەتەوەیی بێت هەر لە مافی پێشمەرگە و نەوت و بوجەو مادەی 140، تا زەمانەتی ئەمانە نەکرێت نەچێتەوە ژێر حوکمی شیعە چیتر و باکاتی پێکهێنانی تێپەڕێت نەک لەژێر گوشاری دەوڵەتان و بۆ هەندێک دەسکەوتی زارەکی و بێ بنەما کورد بخەڵەتێت وەک پێشو، ئەوان شارەزان لە خەڵەتاندنی کورد، چونکە کورد بە زەردەخەنەیەکی سناعی دوژمنی براکوژە دەبێتە دۆست و شاگەشکە دەبێت و بەردەمی خۆی نابینێت و دەکەوێتە تەڵەی دوژمنانی. پێویستە ئەمجارە کورد بەدوقسەی خۆش چاو لە ئاسمان نەکات و بەرپێی خۆی نەبینێت وەک پێشو، مەستی زەردەخەنەی دوژمن بێ دوای کە کەوتە تەڵە، دکتاتۆر دەبێ متمانەی لێوەرگرینەوە، تۆی سیاسی وریابە و دوایی بەهانە بەم و بەو مەگرە.
کورد دەڵێ؛ "ئەگەر لە کونێک ئازارت پێگەی خوا بیگرێ ئەگەر دوەم جار ئازارت پێگەیی خوا تۆبگرێ".
|
|
|
|