|
دیكه
|
محسن عه‌بدولره‌حمان
(دیكه) په‌یڤه‌كه ژنو د ڤان رۆژان دا بهێز و به‌ربه‌لاڤ كه‌تییه سه‌ر زارێ خه‌لكی هه‌رێما كوردستانێ و مشه ژ هاولاتییان دهێته بهیستن و د راگه‌هاندنێ دا دهێته بكارئینان، ئه‌ڤه پشتی رونشتنێن په‌رله‌مانێ كوردستانێ و گه‌نگه‌شه‌كرنا بودجێ په‌یدابویه، كو تێدا په‌رله‌مانتارێن ئوپۆزسیونێ و بتایبه‌ت په‌رله‌مانتارێن بزاڤا گۆڕان ل سه‌ر (دیكه) راوه‌ستیاین و داخوازا ئاشكراكرن و شرۆڤه‌كرنا وێ كرین، لڤێره یا ژ (دیكه) گرنگتر ئه‌وه جاران لدور هه‌ر بابه‌ته‌كی ئازڕیایی و كێشه‌دار جادا كوردی بۆ دو پشكان (دژ و لایه‌نگر) دابه‌شدبو، لێ ل سه‌ر (دیكه) و بۆ جارا ئێكێ بدیتنا من بوینه سێ پشك، پشكه‌ك هه‌ر چ لایه‌ن بیت (ئۆپوزسیون، ده‌ستهه‌لات، بێلایه‌ن) ب وێره‌كی و ده‌نگه‌كێ بلند د پڕسیت و ره‌خنه‌یێ دگریت، پشكا دویێ ب شه‌رمینوكی به‌ره‌ڤانیه‌ك لاواز دكه‌ت، لێ پشكا سیێ یا بێده‌نگه، دشیێن ب (پتریا بێده‌نگ) ناڤبكه‌ین و ئه‌ڤه چه‌ند جۆره بێده‌نگان بخۆڤه‌دگریت، جۆره‌ك دزانیت راستی چییه و هه‌قی ل گه‌ل كێیه و حه‌زدكه‌ت ب په‌یڤیت، لێ ژ ترسا سزایێ سیاسی بێده‌نگه، جۆره‌ك ته‌ماعكاریا بده‌ستڤه‌ئینانا ده‌ستكه‌ڤته‌كی یان ترسا ژ ده‌ستدانا پله‌یه‌ك یان پۆسته‌كی یا بێده‌نگه، جۆرێ سیێ كو ژ هه‌ردو لایه‌نێن دژ و لایه‌نگر خراپتره، ئه‌وه یێ ژ خه‌مساری و نه‌بونا باوه‌ریێ ب خۆ و ژییاتی بۆ وه‌لاتی بۆ هه‌ر بابه‌ت و كێشه‌یه‌كێ بێده‌نگه، جۆره‌ك دی هه‌ر نزانیت مه‌سه‌له و نه‌ڤێت بزانیت و بۆ وی نه‌خه‌مه و باوه‌ری ب هه‌ر لایه‌نه‌كی ژ ده‌ستدایه، لداویێ ئه‌و دزانن ئه‌و دهه‌قن، لێ دبێده‌نگن، له‌ورا پشكا ناهه‌ق هزردكه‌ت یا هه‌قه.
خه‌لكی (دیكه) تنێ ب نیگه‌تیف وه‌رگرتییه، لێ بدیتنا من (دیكه) چه‌ندین باشیێن خۆ ژی هه‌نه، بۆ نمونه:
1- په‌یڤه‌كا نو ل فه‌رهه‌نگا زمانێ كوردی زێده‌كریه.
2- ئاشكراكرییه كو داهاتیێ هه‌رێما كوردستانێ هندێ مه‌زنه كو د هه‌می بواران دا خه‌جكرنه و هێش ژبه‌رمایه، له‌ورا لایه‌نێ په‌یوه‌ندیدار بعه‌قلێ خۆیێ داهینه‌رانه برگه‌یا (دیكه) یا مه‌تاتی ڤه‌دیتییه.
3- خه‌لك كریه دو پشكێن سه‌ره‌كی و هه‌نده‌كێن (دیكه)، پشكه‌ك دپڕسیت و ره‌خنه‌یێ دكه‌ت و ب به‌رپرسیاریا خۆ دزانیت، پشكا دی ره‌خنه‌گران تاوانباردكه‌ت و ب مافه‌كێ خۆ یێ دبینیت.
4- (دیكه) بهه‌ده‌ردانا سامانێ ملله‌تییه و تنێ ئامارا قوربانیێن رودانێن هاتنوچۆنێ به‌لاڤبوین باشترین به‌لگه‌یه بۆ ژێرخانا ئابوری ل كوردستانێ و بوارێن په‌روزه‌رده، ساخله‌می، چاندن و هنده‌كێن (دیكه) بهه‌مان شێوه‌نه، چنكو ئێك ژ ئه‌گه‌رێن سه‌ره‌كیێن رودانان نه‌باشییا رێك و جاده‌یانه.
5- پشكا مفادار ژ (دیكه) بتوندی به‌ره‌ڤانیێ ژێ دكه‌ن، لێ پتریا نه‌زانیت بێده‌نگن و د هه‌ر دو حاله‌تان دا دادوه‌ریا جڤاكی دبیته قوربان و هه‌ست ب ژییاتیێ كز دبیت و باوه‌ری ب ده‌ستپاكییا ده‌ستهه‌لاتێ لاواز دبیت و هنده‌كێن (دیكه).
|
|
|
|