|
کوشتن بۆتە بەشێ لە ژیانی میللەتی کورد
|
ئاسۆ حامدی
هەواڵەکانی ئەم دواییانە تەنها باس لە کوشتنی نەوەکانی گەلی کورد دەکەن، لە کەرکوک تیرۆریستەکان خۆیان تەقاندەوە و ئەوەندەیان لێ کوشتین، یەکێ لە تیرۆریستەکانیش کوردە و خەڵکی هەڵەبجەیە، لە قامشلۆ بارهەڵگرێ تەقیەوە و چەندین قوربانی لێکەوتەوە، لە کوردستانی باکور چ لە بەرەکانی جەنگ چ لە راپەڕین و چ لە حەپس و زیندان دا چەندەها قوربانین، لە سنە و مەریوان و بانە چالاکوانە سیاسیەکانی سەر بە حیزبە کوردیەکان لە سێدارەدران، ئازاد ئەحمەد تیرۆر کرا لەسەر رێگای کەرکوک سلێمانی ٢٢ شوفێری تەکسی بزرن.
لە پاریس پایتەختی ئازادی و مۆدە و شارستانیەتی فەرەنساویەکان سێ ژنە سیاسی کورد کوژران، سەکینە و فیدان و لەیلا، لە هەولێر لە تەقینەوەی بەردەم ئاسایشی گشتی چەندین قوربانی لێکەوتەوە، ئەفسەری سەر کامێراکانی ئاسایش خۆی کوشت، بریکاری ئاژانسی هەواڵگری لە روداوێکی تەمومژ بە جەڵتە مرد. لە موسڵ زرێڤانی و ئەندامانی یەکێتی هەردەم قوربانین، لە سلێمانی جێگری پاسەوانی سەرۆک کۆمار کوژرا، دواتر ئاسایش و دژە تیرۆر کەسێکی تریان لە باتی کوشتەوە ئەویش برای شیری بو. ئەم هەمو کوشتنە لە چەندین ساتی جیاجیادا رویانداوە. دوێنی کاوە گەرمیانیشی هاتە سەر لە بەردەم ماڵەکەی خۆی و لە پێش دایکی خێزانێکی جێهێشت کە نەوەیەک لە دایک دەبێ باوکی هەرگیز ناناسێ. فرمێسکی ئەم منداڵە و ئازارەکانی بێ باوکی ئەم منداڵە کە هێشتا لە دایک نەبوە کێ بۆی دەسڕێ و کێ بۆی دەکێشێ لە وڵاتێ کە خودی حکومەت و دەسەڵات تەجاوز بە هاوڵاتیانی دەکات.
زوڵم و زۆر لە کۆمەڵگای ئێمە بۆتە کەلتور لەجیاتی دیالۆگ و پەیوەندیەکان، ئەوەی بەدەستی دوژمنانی میللەتی کورد دەکوژرێن دەبێ میللەت وەڵامی تری بۆ هەبێ، بەڵام ئەوەی خۆمان خۆمان دەکوژین ئەوە ئەم پەروەردەیەیە کە خۆمان لە کەلتوری کۆمەڵگا و کەلتوری رێکخراودا لێ فێردەبین. ئەوەی سۆران و سەردەشت و کاوەی کوشت نەوەی هێنانی هێزی داگیرکارانە بۆ سەر کوردستان و پەروەردەی پاوانسازی گۆڕەپانی سیاسییە.
کوشتنی میللەتی ئێمە پەیوەندی راستەوخۆی بە کەرەسەی خاو هەبوە و هەیە، کوردستان وڵاتێکی دەوڵەمەندە لە سامانە سروشتیەکانی و لە جیوپۆلتیکی سیاسی لە ناوچەی رۆژهەڵاتی ناوەنددا، ئەمە بەدرێژایی مێژو بوەتە پێخوستی زلهێزەکان. ئەمەش هەر قوربانی لەدوای قوربانی داوە بۆ بەرگری لە خۆکردن، میللەتی کورد هەرگیز هێرشی نەکردوە لە ستراتیژی نەتەوەیی خۆیدا ئەگەر بە كلچ و کاڵیش هەیبوبێ. ئەمەش وای لێکردوە هەردەم قوربانی بێ تا زاڵ، لەلایەکی تریش ئاستی هۆشیاری نەتەوەیی گرفتی سەرەکی ئەم نەتەوەیە و کوشتن بۆتە بەشێ لە ژیانی.
ئازادی قوربانی دەوێ ئەمە ئەم دەستەواژە کلاسیکییە لە کۆمەڵگای ئێمەدا، بەڵام با قوربانیەکان کۆتایی هێنانی ژیانی یەکتر نەبن، دەسەڵاتی زاڵ چاوی هێزە بچوکەکان نابینێ و ئەوەی هێزی نیە، نیە. ئەوەی کەمە دەبێ دەنگی نەبێ رەنگی نەبێ ناسنامەی نەبێ ژیانی نەبێ ...هتد. نەبونی حکومەتێکی گەلی و دەستورێکی مۆدێرن و سەروەری یاسا لە کۆمەڵگا گرفتی سەرەکین. لەهەندێ ناوچەدا کەسێ دەتوانێ حوکم لە ژیانی مرۆڤەکان بدا بەبێ ئەوەی هیچ وەزیفەیەکی لە حکومەتدا هەبێ، ئەوەی لەم کۆمەڵگایە یاسای بەسەر دەچەسپێ ئەوا تەنها خەڵکی بێ دەستە، ئەوەی حکومەتی گەل و نیشتمانی دەوێ تەنها قوربانیانیەکانن، ئەوەی یەک ئیدارە و سوپای نیشتمانی و یەک ئاسایش و یەک پۆلیس و ئەکتیڤ بونی قەزەکان و سەروەری دەوێ هەر خەڵکی چینی ژێرەوەن. ئەوەی دەیەوێ سامانی نیشتمانی بەهەدەرنەچێ ئەوا هەر کەسانی وەکو کاوەن.
تا ئەم کەلتورە زاڵە نەگۆڕدرێ لە زەینی رێکخراوەیی و پەروەردەی حیزبیدا لە کوردستان کوشتنی مرۆڤەکان بەهۆی بونی بیروباوەڕی جیاجیاوە هەردەمێنن، تا یەکتر قەبوڵکردن جێگای یەکتر رەفزکردن نەگرێتەوە ئەوا هەردەمێنی. تا پاوانسازی هەبێ لە شار و دێهات و ناوچەکاندا ئەوا هەردەمێنێ، ئەوەی باخ و شوێنی خۆشگوزەران و زەوی و داهاتی نەوت و غاز ببا ئامادەیە نەک ژینگە، بەڵکو هەمو مرۆڤە ناڕازیەکان سەرکوت بکا و ناوەناوەش دەم و سەر و سنگی یەکێ بەبەر گولە دەدا، کوشتنیش بۆتە بەشێ لە ژیان و بەرۆکمان بەرنادا. ئەمەش رێگریەکی گەورەی پێشکەوتنمانە و لە دونیای دەرەوە هەر بە کۆمەڵگایەکی نامۆدێرن و دواکەوتو دەناسرێینەوە. دۆستایەتی گەلان و ئازادی خوازان بۆ مەسەلەی نەتەوەیی هەروا لە کەمی دەدەن. کە بەشێکی زۆریشی ئەنجامی ئەم سەرکوت و کوشتنانەیە، خۆمان شکات لە خۆمان دەکەین لە ناوەندە نێودەوڵەتیەکاندا بۆ پشتیوانی و کۆتاییهێنان بە کوشتن.
|
|
|